Të vdekurit vallë a na shohin, a na ndigjojnë?!

Tani jemi në muajin nëntor, në të cilin përkujtohen të vdekurit më tepër se në çdo muaj tjetër. Kurse me 2 Nëntor është një ditë, të cilën Kisha Katolike e feston për të gjithë të vdekurit dhe në këtë ditë, në shumë vënde celebrohet mesha për të vdekur edhe nëpër varreza.

Misioni Katolik Shqiptar në Zvicër, që misionon në pjesën lindore, me qendren e vet në Sirnach (TG), mu në atë ditë, më 2 Nëntor organizoi një takim enkas për të vdekurit tanë gjithëshqiptarë. Takimin në atë mbrëmje e udhëhoqi Mr. Dom Marjan Marku. Ajo mbrëmje aq e divotshme, aq e shenjtë, në të cilën u tubuan mbi 300 mërgimtarë iu përkushtua e tëra të dashurve tanë, të cilët kaluan në atë jetë për të jetuar në amëshim. Të gjithë në heshtje dhe më një përvujtëri të rrallë medituan dhe përkujtuan veçanërisht ata që ranë për lirinë e Kosovës. Të gjithë me zemra të hapura i drejtuam lutjet tona, që ata të pushojnë në paqen e Zotit, që ata të na shohin dhe të na përcjellin me SHPIRTIN E PAVDESHËM.

Shpirti është i pavdeshëm; këtë e qartëson si feja e krishter, por edhe ajo islamike. Shpirti, si një term filozofik dhe teologjik, ka një prejardhje të dyfishtë: atë të dëshmisë biblike dhe atë të menduarit grek tha Mr. Dom Marjan Marku. Fjala shpirti në shiqimin biblik rrjedh prej besëlidhjes së vjetër nga fjala "RUACH", e që ka kuptimin e frymëmarrjes, dhënjes së Shpirtit dhe erës. Fjala "ruach" ka kuptimin e veprimtarisë konkrete të Hyjit tek njeriu, por edhe në krijimtari. Shpirti i njeriut shpesh here përjetojet në mënyrë emocionale dhe shpirtërore.

Ky kuptim i shpirtit vazhdohet edhe në Beslidhjen e Re. Shpirti si formë konkrete i veprimit Hyjnor: pneuma - erë (erë që fryen), frymë apo si frymëmarrje, fuqi jetësore e njerëzëve. Në Beslidhjen e Re është i pranishëm ky dualizëm: se njeriu është i përbërë prej mishit "Sarx" apo trupit dhe prej shpirtit "ruach", tha ndër të tjera Dom Marjan Marku me rastin e takimit që u mbajt më 2 Nëntor.

Fjala shpirti në shiqimin filozofik.
Në filozofinë e hershme greke fjala "NOUS" - (lat. intellectus) dmth. vendkuptim i lidhur bashkë me fjalën "Logos", i cili ekziston në shpirtin e njeriut tani edhe në gjithë botën. Tek Plotini, filozof grek, ndikues i madh i Neoplatonizmit e përfaqëson mendimin mbi shpirtin me konsekuenca të kuptimit unik - qeniet e tëra ekzistojnë përmes një Qenie Existenz. Njësia është apsolute, përmes qenieve të tëra është vetëm një Njësi në shumësi. Një është matanë qenies që do të thotë apsolute dhe transcendente.

Këtë njësi Plotini e mendon si proces: përmes daljes në shumësi, mbetet në tërësi e përcaktuar prej njësisë.

Ky mendim mbi shpirtin mbetet deri pas mesjetës në përdorim. Ekzistenca e shpirtit dallohet përmes "me qenë në vetëvete" tha predikuesi në fjalë, dhe përmes aftësisë së njohurit apo shpalljes së vetëvetes (communicatio) dhe këthimi në vetëvete (raditio in seipsum).

E mu këtu shihet dallimi shumë i madh me materien, e cila kurrë nuk është në vetëvete dhe kurrë nuk është vetëm. Të menduarit e njeh materien dhe formohet përmes shpirtit. Këto ishin dy paraqitje ose intenca të të menduarit biblik ose filozofik, por shumë të shkurta, gjë që qëllimi ishte për tu kuptuar një film dokumentar - "JETA PAS JETËS". Ky film është një dokument i posaçëm nxjerrë nga një libër me të njëjtin titull, libër i cili është përkthyer në shumë gjuhë dhe shitur në mbi 10 milion kopje.

Në këtë libër bën fjalë për njerëz të vdekur klinikisht. Një doktor - psikiatër mirret me analizat e njerëzve, që përkohësisht kanë vdekur dhe pas një kohe janë kthyer përsëri në jetë. Ai ka analizuar me mijëra njerëz të tillë dhe të gjitha përjetimet e tyre i ka shenuar në librin e lartëpërmendur. Të gjithë kanë deklaruar gjëra shumë të ngjashme: "Erdhi mjeku më shiqoi dhe tha, më vie shumë keq, ky njeri ka vdekur" - unë ndigjoja. Unë dola prej trupit dhe u vëndosa në një kënd të dhomës, pastaj pash një tunel, dhe në fund të tunellit pashë një dritë, e cila krejtësisht më rrembeu. Aty më duel përpara jeta ime e tëra, por si një film shumë i shpejtë, më dukej sikur isha duke fluturuar."

Të gjithë të pyeturit kanë përjetuar çaste shumë të lumtura. Ata i kanë parë dhe i kanë ndigjuar, për më shumë i kanë përcjellur të afërmit e vetë, por askush nuk ka dashur të këthehet përsëri në jetë. Njëri prej tyre, për sa ishte i vdekur klinikisht ka ndigjuar një foshnje ende e pa lindur, duke qarë. Ai tha ti po qan, por të gjallërit nuk ndigjojnë dhe nuk dinë se çka të mungon. Kur është kthyer në jetë, megjithëse me përtesë, shkoi dhe i tha mjekut se ajo foshnje ka "kukun" të nxerrur nga vendi?.. dhe ashtu ndodhi. Këtë e ka dëshmuar mjeku, i cili ishte i pranishëm në lindjen e asaj foshnje. Aty ka shumë e shumë raste që cekën, por unë mora vetëm ca rreshta për ta kuptuar se të vdekurit me shpirtin e tyre të pavdekëshem na shohin e na ndigjojnë por edhe më shumë ata janë më ne.

Të vdekurit klinikisht për sa kohë, e të cilët janë kthyer përsëri kanë përjetuar një vdekje, e cila do të ishte e njëjtë me atë të përmbarueshmen, nga e cila kurrë më nuk do të kishin frikë dhe krejtësisht e kanë ndërruar botëkuptimin dhe jetën e tyre. Ata jetojnë edhe për të tjerët. Ata jetojnë për të kaluar në jetën e amëshuar dhe për tu bashkuar me të gjithë dhe të barabartë.

Kjo është një realitet dhe nuk është një fiksion. Të gjitha rastet e paraqitura janë autentike. Në atë libër, (për të cilin nuk premtoj, por do përpiqem që ta përkthej edhe në gjuhën tonë), por edhe në filmin dokumentar, dëshmitarë janë ata të cilët e kanë përjetuar këtë ngjarje.