Spiralja e heshtjes kërcënon opinionin publik shqiptar!

-- nga Gëzim Mekuli*), Oslo

Mediat shqiptare e vecanërisht ato të shkruara po manipulojnë me përmbajtjen e informacionit duke përdorur, vetëdijshëm, nuancat e shumta të shkrimit e të shprehjes gjuhësore. Është e njohur, se ndërtimi dhe lansimi i dy llojeve të informacioneve për mbi të njëjten ndodhi, mund të ndryshoj shumë për nga forma dhe përmbajtja, (edhe pse, në asnjërën nga këto informacione, nuk do të kishte gabime konkrete).

Përzgjedhja e fjalëve dhe shprehjeve gjuhësore luan një rol të rëndësishëm në formësimin e informacionit. Kjo përzgjedhje është tregues se cfarë synon të arrijë politikisht (partiakisht) një shtëpi mediale: p.sh. Kryetitujt e gazetave si "Angazhimi i SHBA-së në Afganistan dhe Irak" dhe "Agresioni i SHBA-së në Irak dhe Afganistan", përshkruajnë dhe transportojnë realitetin politik dhe ushtark që sot, aktualisht, ekziston në këto shtete. Por shtrohet pyetja: Si ndikon ky manipulim fjalësh në opionit publik? A krijon përshtypje dhe vlerësime të ndryshme e të dyshimta në opinion, ky lloj formësimi (shtrëmbërimi) sintaksor e gjuhësor? Si transportohen politikat demokratike të SHBA-së nga këto industri mediale? Bëhet kjo me qëllim të caktuar politk, apo është kjo edhe një budallallëk i (pa)kryeredakorëve shqiptarë?

Recipicientit shqiptar, për një aktivitet, ndodhi apo deklaratë politke, është duke ju servuar informacione me përmbajtje, porosi e përshtypje të shumllojshme. Rreth takimit të një udhëheqësi partiak, me votuesit potencial, një gazetë shkruan, se filan politikani "dokumentoi", "kristalizoi" dhe "konstatoi", ndërsa gazeta tjetër, oponente e politikanit në fjalë, po për të njëjtin takim potencon, se filan politikani "supozoj", "hamendi" dhe "mendoi"... Akoma më tepër konstruktimi i fjalisë nga gazetarët e gazetaret partiake, se "salla për pritjen e përfaqësuesve të partisë X, ishte GJYMSË E MBUSHUR" ka asociacione e qëllime tjera kundrejt asaj, se "salla për pritjen e përfaqësuesve të partisë Y ishte GJYMSÊ E ZBRAZÊT"!!!

Spiralja e heshtjes në rafshin politik e kulturorë shqiptar

Është e njohur se shumica e individëve nuk e pëlqejnë të jenë të vetmuar e "të lecitur" për sherr të pikëpamjeve, qëndrimeve, bindjeve dhe vlerësimeve të tyre politike personale. Nga frika e izolimit intelektual e social këta ndrydhin, dhe nëse është nevoja, edhe "tradhëtojnë" mendimet, idealin dhe qëndrimet e tyre intelektuale e shkencore; mendime të cilat do të ishin në kundërshtim me klimën momentale e dominuese në opinion. Shumë individë/intelektualë i bashkangjitën qëndrimit, mendimeve dhe politikave dominuese; (edhe pse një qëndrim apo vlerësim i tillë - qoftë politik, ekonomik apo kulturor - dominues në opinion, në të shumtën e rasteve është i jo i qëlluar dhe i gabuar). P.sh. rast konkret kemi keqvlerësimin dhe dënimin që është duke iu bërë figurave dhe bërthamave të para të UCK-së. Cfarë ndodhë në opinionin tonë publik? Shumë intelektualë kanë zgjedhur heshtjen dhe "ndrydhjen" e opinioneve, mendimeve dhe qëndrimeve të tyre?! Në lidhje me këtë do të cekja klimën dominuese politike gjatë sundimit të NSPD-së hitleriane ne Gjermanin e vitit 1939 - 1945. Dihet shkenctarisht, në lidhje me këtë, edhe heshtja dhe bashkangjitja e intelektualeve të shumtë grupacionit dictatorial e anti njerëzor dominues të kohës (edhe këtu, botërisht, përflitej se ky opinion e orientim politik ishte i në rrugë të gabuar!)

Me ndihmën e "CT-se së opinioneve" qytetari dhe intelektuali shqiptar, vazhdimisht është duke kërkuar "të zbulojë" se në cfarë raporti është mendimi i tij politik me qendrimet e "shumicës sunduese" dhe "pakicës nënshtruese". Ky "rentgenizim i opinioneve" do të realizohej, pjesërisht, me ndihmën e bindjeve përsonale, por në shoqërinë tonë, parasegjithash, janë mediat ato që shprehin klimën e opinionit.

Ambienti në opinionin publik shqiptar ka humbësit dhe fituesit e saj. Në këtë etapë është duke u aktivizuar frika nga izolimi, dhe kjo krijon qëndrime të ndryshme kundrejt ndodhive politike (partiake) me orientime të ndryshme. Ata të cilët gjejnë përkrahje për mendimet dhe qëndrimet e tyre, janë duke fituar vetëbesim të fuqishëm, po bëhen më aktiv dhe po marrin pjesë në debate të jetës politke, sociale e kulturore. Ata të cilët po "e kuptojnë" se i përkasin klimës "së opinionit pakicë", janë duke u vetëtërhequr, janë duke u bërë më pasivë dhe e ndiejnë se është e vështirë të mbrohen e të lansohen pikëpamjet dhe mendimet e tyre. Kështu debati i shoqërisë shqiptare, i dalë dhe brumosur nga rrethanat që tanimë dihen, dhe stimuluar nga media, do të karakterizohej e orientohej në dy drejtime: Nga ajo shumicë që është në ofensivë dhe ajo pakicë që është në defensivë.

Se sa do të mbijetojë kjo "spirale heshtjeje" mbetet të shifet!?

*) Autori vazhdon studimet në shkencat e mediave masive, film dhe komunikacion në Universitetin e Oslos, Norvegji