Përshkrimi i veprimtarisë së Lidhjes së Prizrenit 1962-1966

-- nga Ismet Ukë Berisha, New York

Duke dalur sot para Jush, jam shumë i gëzuar, për të bërë një pasqyrë të punës së deritanishme të "Lidhjes së Prizrenit". Megjithëse, ndodhemi në kushte të vështira, sot larg Atdheut tonë të dashur, këtu në mërgim, duhet të jemi të gëzuar për lirinë, që na është dhënë prej organeve qeveritare amerikane, në këtë tokë të bekuar të George Washington-it.
Sikurse dihet shumë mirë, prej të gjithë kosovarëve, që kanë fatin të jetojnë si emigrantë në botën e lirë, ashtu dhe prej mërgimtarëve politikë të shtetit shqiptar, më 1962 me inisiativën e grupit kosovar me banim në New York dhe rrethe, u bënë përpjekje të vendosura, për të krijuar Organizatën e pavarur politike kosovare në botën e lirë me emrin domethënës "Lidhja e Prizrenit", të përbërë dhe drejtuar prej shqiptarëve të krahinave të Kosovës, Metohisë e Maqedonisë, që gjenden për fat të keq sot nën sundimin e një regjimit totalitar.
Në mbështetje të këtyre përpjekjeve, u bë e mundur mbajtja e një mbledhje në New York City, ku morën pjesë pothuaj të gjithë kosovarët, që jetojnë në këtë qendër të madhe amerikane, emrat e të cilëve janë shpallur herë mbas here në revistën e përkohshme të Lidhjes së Prizrenit. Ajo, si zëdhënëse e Lidhjes deri tashti ka nxjerrë 10 numëra.
Në këtë mbledhje që u mbajt, më 20 tetor 1962, mbas bisedimeve të rastit, u vendos njëzëri themelimi i Organizatës në fjalë, e cila sikurse pritej mori emrin kuptimplotë "Lidhja e Prizrenit", të asaj krijese historike në tokën martire të Kosovës, ku, në vitin 1878 lindi idea e ringjalljes së shtetit shqiptar të kohës sonë të re dhe 65 vjet më vonë, në vitin 1943, u vunë bazat për mbrojtjen legjendare të tokës shqiptare nga sulmet e tërbuara të komunistëve serbë-malazezë-shqiptarë, të cilët më në fund më ndihmen materiale e morale të Bashkimit Sovjetik, mundën t’i impononin robërinë e Beogradit.
Grupi fillestar i New York-ut, i formuar zyrtarisht si i tillë, pëlqeu njëzëri të shpallë një projekt-program, që do të shërbente, si linjë veprimtarie deri në ditën kur një Kongres kushtetues, do të themlonte legalisht organizimin e Lidhjes në mërgim. Sipas këtij projekt-programi, Lidhja e Prizrenit, duke u mbështetur në frymën tradicionale të Lidhjes së Parë historike dhe të Lidhjes së Dytë, ka për qëllim kryesor dhe përfundimtar realizimin e bashkimit të popullatës shqiptare prej më se 1.5 milion frymë dhe të tokat e tyre, tashti nën robërinë jugosllave, me Nanën Shqipëri, pra, realizimin e një Shqipërie të vërtetë etnike të drejtë.
Për kohën e vështirë që po kalojmë, Lidhja e Prizrenit do të mundohet me të gjithë fuqitë e veta, të përgatitë opinionin botëror në këtë drejtim, që të bëhet e mundur t’i sigurohet popullatës shqiptare në Jugosllavi e drejta e vetëvendosjes, e cila, më pas, do të hapë natyrshëm rrugën e bashkimit të saj me shtetin amë, duke i dhënë kështu fund një herë e përgjithmonë kolonizimit anakronik jugosllav, mbi pjesët e gjëra të këtij kombi ndër më të vjetrit në Evropë.
Grupi i New York-ut, me anë të shpalljeve të veçanta dhe të organit të përkohshëm të vet "Lidhja e Prizrenit", (filloi botimin në korrik të vitit 1963), iu drejtua të gjithë kosovarëve në mërgim, për të marrë pjesë aktive në riorganizimin e Lidhjes.
Thirrja në fjalë zgjoi entuziazmin të jashtëzakonshëm midis tyre, kudo që i kishte hedhur fati në botën e lirë, dhe brenda një kohe të shkurtër, u krijuan degë të Lidhjes në Toronto të Kanadasë më 24 shkurt 1963, në Bruxselles të Belgjikës më 17 nëntor 1963, në Paris të Francës më 1 janar 1964, në Melbourne të Australisë më 2 shkurt 1964, në Racine-Milwaukee të Amerikës më 19 prill 1964, në Waldkraiburg e Munchen-it të Gjermanisë më 25 prill 1964, në Chicago të Amerikës më 25 korrik 1964, në Istanbul të Turqisë më 19 prill 1964, në Ankara të Turqisë më 28 nëntor 1964, në Kaiserslautern të Gjermanisë më 7 prill 1965 dhe në London të Kanadasë më 1 janar 1966.
Në këtë mënyrë, gjithçka ishte vënë në fije të mbarë, për fuqizimin organizativ së degëve në baza të një shoqërie moderne me frymë demokratike, ashtu dhe për bashkëpunimin e ngushtë me grupin nismëtar të New Yorku-ut. Veprimtaritë e saj kanë qënë të shpeshta dhe patriotike. Kështu mund të përmendim demostratën e madhe të kosovarëve, më 22 tetor 1963 para selisë së OKB-së, me rastin e ardhjes së Presidentit të Jugosllavisë J.B.Tito në New York, demostrata e dytë para OKB-së, më 30 maj 1964, kundër shtypjes e terrorit të policisë jugosllave, që kishte burgosur me mijëra studentë, mësues dhe intelektualë të tjerë, të rinj, sepse kishin gritur flamurin shqiptar kuq e zi në Kosovë. Kemi marrë pjesë në festimin e Ditës së Flamurit, së bashku me "Komitetin Shqipnia e Lirë" dhe me bashkësinë politike e shoqërore të shqiptaro-amerikanëve në New Yok. E rëndësishme, është pjesëmarrja në të gjitha shfaqjet nacionale në këtë vend të kolonisë shqiptare, ndër të cilat Lidhja ka qenë e ftuar dhe respektuar.
Ashtu sikurse pritej, ndërsa riorganizimi i Lidhjes u pritë me kënaqësi të madhe nga grupet politike nacionaliste shqiptare në mërgim, Beogradi dhe Tirana komuniste ishin shumë të shqetësuar për këtë ngjarje historike për shqiptarët. Ata gjithnjë janë përpjekur me djallëzi të pengojnë aktivitetin dhe misionin e pastër nacionalist të Organizatës, duke shkaktuar trazime brenda antarëve të saj.
Gjatë ecurisë së Lidhjes, ndodhi një shpallje e papeshuar mirë, të botuar në faqet e buletinit, pa dijeninë dhe pëlqimin e Këshillit të Grupit të New York-ut. Autorët rrezikuan të shtrembërojnë në themel jo vetëm idealin historik të Lidhjes së Prizrenit, për një Shqipëri Etnike, por edhe të fusin përçarje në radhët e antarëve të grupeve të ndryshme, të cilën edhe vetë Beogradi dhe Tirana e kuqe nuk kishte mundur që ta bënin më mirë në dëm të Lidhjes dhe idealeve të nacionalizmit. Si rrjedhim grupet e ndryshme dërguan letra proteste, duke shfaqur hapur pakënaqësinë e thellë të tyre për këto ngjarje të dëmshme. Ndër kohë disa prej antarëve kishin prerë lidhjet me Qendrën, gjë që rrezikoi tërësisht veprimtarinë normale të Lidhjes. Megjithse Këshilli Qendror në New York, mori masa dhe përjashtoi shkaktarin e këtyre ngjarjeve, funksionimi normal i Lidhjes mbeti i paralizuar për një vit. Në saj të ndërhyrjes enërgjike të disa përsonaliteteve të njohura kosovare që jetojnë në Amerikë, sikurse ishin z.Xhaver Deva, ish Kryetari i "Lidhjes II të Prizrenit" (1943) dhe luftëtarëve të shquar në qendresën heroike kosovare, kundër komunistëve sllavo-shqiptarë, më në fund, u përgatit terreni për mbajtjen e një mbledhje, që zgjodhi një Këshill të ri të përkohshëm, me detyrë të posaçme, duke siguruar një bashkëpunim të sinqertë me të gjithë grupet e Lidhjes në botën e lirë.
Mbledhja e jashtëzakonshme u mbajt më 17 nëntor 1967, në një lokal të posaçëm në New York City. Këtu morën pjesë të gjithë antarët e grupit të New York-kut dhe rretheve të tjera, të cilën mbështetën plotësisht vendimet që u morën. Unë, si Sekretar i Këshillit të deritanishëm, paraqita një pasqyrë të punës dhe ngjarjeve brenda vitit të kaluar, propozova rendin e bisedimeve të ditës dhe paraqita dorëheqjen e Sekretarit. Të pranishmit në mbledhje, duke shprehur besimin e tyre, më ngarkuan për vijimin e detyrës së Sekretarit të Përgjithshëm deri në Kongresin e sotëm.

Rendi i bisedimeve të ditës përmblidhej në këto pika:
1. Zgjedhja e Këshillit të Përkohshëm të ri të Grupit të New York-ut.
2. Çeshtja e përgatitjes së mbajtjes së Kongresit, për t’i dhënë formen definitive legale Lidhjes së Prizrenit.
3. Çeshtja e buletinit "Lidhja e Prizrenit", si zëdhënëse e Organizatës në fjalë.
4. Çështje të ndryshme.

Përsa i përket pikës së parë, Këshilli i ri i përkohshëm u formua me pelqimin e përgjithshëm prej përsonave, përkushtuar për të drejtat e shqiptarëve të Kosovës së robëruar: ZZ.Hysen Tërpeza, Mehmet Agë Rashkovci, Abdyl L.Azisi, Sefedin Maxhuni dhe Haki Tërpeza. Ky Këshill me Sekretarin, do të mbeteshin në fuqi deri në mbledhjen e Kongresit, për të cilin u bënë përpjekje të forta prej të gjithë grupeve të Lidhjes së Prizrenit në mërgim, për ta mbajtur brenda këtij viti. Në këtë mënyrë, mori fund mbledhja në vin e kaluar dhe punët e Lidhjes sonë vijuan normalisht deri në mbajtjen e këtij Kongresi. Ndërkohë, Lidhja e jonë është përpjekur që të përshpëjtojë mbërritjen e qëlllimit të thirrjes së Kongresit, i cili ka për qëllim bashkimin e Kosovës së vërtetë me Nanën Shqipëri. Prandaj vëllezër, ndihma dhe bashkëpunimi i Juaj e bëri të mundur këtë Kuvend të Përgjithshëm, i cili ndër të tjera do të ftojë z.Xhafer Deva, Kryetarin e vërtetë të të Kosovës së robëruar që t’akryesojë.
Zotërinj delegatë të ndërshëm, kjo është shkurt pasqyra e veprimtarisë së deritanishme e Lidhjes së Prizrenit. Dhe tashti në emër të Këshillit të përkohshëm të insiatorëve të Lidhjes në New York City, ju dëshiroj punë të mbarë në të mirë dhe për nder të vëllezërve e motrave tona që gjenden sot nën robërinë sllavokomuniste. Po e mbyll këtë raport, me urime, që të gjithë të dalin faqebardhë, për punën që jemi duke kryer në këtë Kongres nacional me një rëndësi të madhe historike.