Përtej krizës së menaxhimit

Shoqëria shqiptare më në fund ka kaluar nga kriza në menaxhim, në krizën e borxhit. Në të vërtetë këto të dyja kanë lidhje të drejtpërdrejtë me njëra-tjetrën, por më në fund gjendja ka ardhur deri në atë cak sa qeveria socialiste nuk ka mundësi të bëjë dot asgjë për të dalë nga kjo krizë.

Kriza e borxhit të madh që shteti shqiptar u ka individëve, në funksion të sistemit që ka ndërruar, ekonomisë së tregut dhe demokracisë, ishte e pritshme për këdo që ka parë se si ekonomia shqiptare ka ndërruar sens, nga një ekonomi e centralizuar në një tjetër liberale tregu. Por, f atkeqësisht, në një ekonomi tregu pa treg. Ku është tregu? Ne jemi pa treg financiar, pa treg pune dhe natyrisht, edhe pa një treg të vërtetë mallrash. Por njerëzit: ish pronarët dhe shtresat që janë dëmtuar realisht nga katastrofa komuniste, brenda vendosjes së të drejtave të shkelura, patjetër që do të paraqisnin faturën e dëmit. Ky dëm tani është kthyer në borxh që shteti u ka individëve, ndërsa borxhi ka sjellë sakaq krizën e vet. Nëse nuk shlyhet ky borxh, asgjë nuk mund të bëjë përpara në shoqërinë shqiptare.

Shlyerja e borxhit, kurrë nuk mund të bëhet nga një forcë politike që nuk njeh sistemin në të cilin qeveris. Socialistët, as tani pas gjashtë vjetësh, nuk bëjnë gjë tjetër veçse vijojnë të shkatërrojnë tregun. Ata, me naivitetin e tyre prej vjedhësi vulgar, menduan se, duke cënuar disi ecurinë e prodhimit të tregut në favor të vet, do të pasuroheshin. Prandaj sot, asfiksia është mu në prag. Gjendja ka mbërritur në një pikë pa kthim për ta, kurse për të djathtën është çasti që të vendosë veten DREJT në zhvillimin shqiptar duke ndërtuar realisht tregun në një krah, dhe duke kompensuar në krahun tjetër.

Tregu kërkon mbi të gjitha kompensim. Ai është i dekompensuar nga menaxhimi vulgar që i është bërë. Por, kush din të kuptojë nga spekullimi financiar, e di se ky kompesim që përfiton tregu në një krah, zhdëmton të dëmtuarit në krahun tjetër. Sepse, për të instaluar tregun financiar, patjetër duhet të rrisësh masën monetare në treg, dhe pastaj, është pikërisht kjo shtesë e masës aktuale monetare, që unifikon përfundimisht inetresat e tregut dhe të individit që don të përfitojë nga loja e tregut.