Popujt e civilizuar dinë të mbrojnë vlerat e veta

-- nga Arbën Xhaferi

Popujt e zhvilluar që kanë një traditë të gjatë shtetërore kanë ndërtuar mekanizma që shumë larg e nuhasin rrezikun për mirëqënien, interesin, dinjitetin dhe integritetin e tyre nacional. Jemi dëshmitarë të deklaratave të kohë pas kohshme të përfaqësuesve të shteteve të mëdha, që pohojnë se në një cep të botës po mbrohet interesi i tyre nacional. Bie fjala diplomacia ruse shpeshherë e përdor argumentin se nuk mund të pranojë idenë e pavarësisë së Kosovës për shkak të mundësisë së implikimeve në interesat e tyre nacionale në Çeçeni. Po këtë argument përdor diplomacia kineze duke u frikësuar nga presendenca kosovare lidhur me statusin e ardhshëm të Tibetit. Ata, interesat e tyre nacionale i mbrojnë shumë herët dhe shumë larg. Të mos flasim për diplomacinë amerikane, e cila edhe shumë më larg heton rrezikun për interesat nacionale amerikane. Pra, të gjitha shtetet me traditë flasin me plot gojë, pa droje për interesat e tyre nacionale.

Ndërkaq vetë shqiptarët, duke ndjekur një model idilik të një politike të moderuar e quajnë si anakronike, romantike, të dëmshme, ekstremiste çfarëdo përpjekje për ta përkufizuar interesin definitiv nacional të shqiptarëve. Suspendimi i së drejtës së natyrshme për vetëmbrojtje në emër të një moderacioni fiktiv është në esencë një vetëvrasje e pavetëdijshme politike dhe një dorëzim i pakuptimtë para rrezikut. Sa herë kemi dëgjuar nga përfaqësuesit maqedonas deklarata rrënuese për interesin kombëtar dhe nuk kemi reaguar në mënyrë adekuate? Ata në mënyrë tejet normale, të pavetëdijshëm se ndërhyjnë në interesin kombëtar shqiptar, ashtu me patetikë të viktimës, në mënyrë fare të shkujdesur, të bindur se nuk do të ketë kundërreagime, deklaronin se pavarësia e Kosovës dëmton, rrezikon interesat nacionale të Maqedonisë. Ata na sulmonin haptas, ndërkaq ne as fshehurazi nuk mbroheshim.

Pra, edhe maqedonasit, të kontestuar nga historia, nga fqinjët, apo kushdoqoftë tjetër sillen ndaj nesh si superfuqitë e mëdha botërore. Në Kosovë nuk ka asnjë frymë maqedonase dhe ata thonë se pavarësia e Kosovës e dëmtuaka, e destabilizuaka interesin shtetëror dhe nacional maqedonas. Kur një ditë, vetëm sa pohova se pavarësia e Maqedonisë i destabilizon interesat shqiptare dhe paqen në rajon u ngritën peshë të gjithë të moderuarit, duke gjetur lloj-lloj argumentesh për ta eliminuar këtë pohim sa të logjikshëm dhe po aq real. Pavarësia e Maqedonisë, themelimi i një shteti të sllavëve të jugut që emërtohet tani si maqedonas, jo vetëm që i destabilizon, i nëpërkëmb interesat e shqiptarëve të Maqedonisë, por në mënyrë direkte pengon proceset normale që zhvillohen në Kosovë drejt pavarësisë si dhe proceset e stabilizimit ekonomik, social dhe politik në Shqipëri. Shqipëria në një periudhë të gjatë paguan tatim për shkak të destabilizmit e hapësirave shqiptare nga projektet nacionaliste, ekspansioniste të sllavëve të jugut. Kohët e fundit Shqipëria as që heton trysninë nga kundërshtarët e popullit shqiptar që jetojnë në vise, që ajo ta marrë rolin e disiplinuesit dhe t'i qetësojë ata në emër të interesave të huaja nacionale. Në këtë mënyrë këto shtete si Maqedonia, Mali i Zi, Serbia e bartin problemin dhe konfliktin në Shqipëri.

Ka ardhur koha që Shqipëria të konstatojë zëshëm dhe të mbrohet nga hegjemonizmat e shteteve fqinje që destabilizojnë, jo vetëm interesat e popullit shqiptar, por edhe atë të shtetit shqiptar. Pra, duhet thënë haptazi se formimi i një shteti që sot njihet me emrin IRJEM (FYROM) realisht e destabilizon interesin shqiptar në disa rrafshe:
1- Fragmentalizon hapësirën kompakte shqiptare, duke uzurpuar një pjesë të territorit kombëtar;
2- Nëpërkëmb të drejtat e shqiptarëve, duke krijuar shqetësime të vazhdueshme në të gjitha hapësirat shqiptare dhe
3- Tjetërson trashëgiminë historike dhe kulturore të shqiptarëve.

Shqiptarët, të angazhuar në mbrojtjen e interesave jetike, as që vërejnë dhe as që kanë energji për t'i mbrojtur vlerat e tyre kulturore të trashëguara nga e kaluara. Ndërhyrjet maqedonase në thesaret kulturore shqiptare po bëhen gjithnjë e më të neveritshme. Ata çdo gjë e maqedonizojnë: personazhet historike, kishat, urat, kështjellat, hamamet, xhamitë etj. Çdo gjë që ka vlerë dhe që është krijuar gjatë historisë në këto hapësira e fiton predikatin maqedonas. Ata tashmë kanë hartuar strategjinë se si ta maqedonizojnë Nënë Terezën. Botuan libra ku ajo trajtohet si Majka Tereza-Skopjanka (Shkupjania) duke mos përmendur në asnjë rresht prejardhjen e saj shqiptare. Paraprakisht patën tentuar që ta shpallin si vllehe, por meqë vllehët janë në tërësi ortodokse hoqën dorë nga ky konvertim i paskrupullt. Mirëpo, kjo nuk do të thotë se ata kanë hequr dorë nga maqedonizimi i saj. Tashmë i kanë ofruar qeverisë italiane dhe qytetit të Romës një projekt për ndërtimin në një shesh të një përmendoreje kushtuar "Majka Terezës-Makedonskës". Natyrisht se emri i saj do të shkruhet me shkronja cirilike ashtu si në përmendoren miniaturale në Shkup. Diplomacia e tyre e instaluar në Vatikan punon sistematikisht që emrit të Nënë Terezës t'i shtohet epiteti "makedonska". Ata nuk ngurojnë, as turpërohen, por në mënyrë të paskrupullt uzurpojnë vlerat e popujve të tjerë.

Siç dihet, Selia e Shenjtë ka vendosur që më 19 tetor të vitit 2003 të shpallë zyrtarisht lumnimin (beatifikimin) e Nënë Terezës. Këtë vendim Selia e Shenjtë e ka shpallur paraprakisht më 20 dhjetor të vitit 2002. Në tekstin zyrtar të shpalljes shkruhet: "Motra (murgesha) maqedonase Tereza nga Kalkuta, Gonxha Bojaxhiu (1910-1997)". Pra, derisa shqiptarët merren me vogëlsirat e tyre ditore, figurën më sublime të kombit shqiptar, dikush jo vetëm që e përvetëson, por edhe e përbalt dhe e blasfemon. Ky uzurpim nuk është vetëm një akt momental i agresionit ndaj nesh, por është një qasje sistematike armiqësore ndaj interesit shqiptar.

Hidhen argumente ditë e natë kundër pavarësisë së Kosovës, nëpërkëmben të drejtat e shqiptarëve në Maqedoni dhe tinëzisht vidhet historia dhe vlerat kombëtare. Me këtë qasje, me këtë plaçkitje të thesarit kulturor të popujve të tjerë, Maqedonia është shndërruar në shpellë të Ali Babës, ku fshihen plaçkat që janë grabitur nga të tjerët. Aty e keni Aleksandrin e Madh që ka marrë epitetin "makedonski", duke aluduar se maqedonasit e sotëm kanë vazhdimësi të drejtpërdrejtë me të, aty gjendet Qirili dhe Metodi, Shën Klementi, Shën Naumi, bëhen përpjekje për të futur edhe Skendërbeun, Pjetër Bogdanin-macedonen, aty janë stivuar kishat e ndërtuara nga feudali shqiptar Progon Zguro, aty mbase do të përdhoset edhe figura e Nënë Terezës.

Këtu nuk bëhet fjalë për joseriozitetin e një nomenklature politike apo kulturore, por për një devijim të përçudnuar, që në vazhdimësi do të prodhojë kriza. Ky devijim ka të bëjë me perceptimin e gabueshëm të historisë. Nga ky këndvështrim të gjitha ngjarjet e së kaluarës i takojnë Maqedonisë së sotme dhe rezultatet janë trishtuese. Nënë Tereza, me origjinë të qindpërqindtë shqiptare, e lindur në vitin 1910 në Shkup, në kohën kur, as që ka ekzistuar Maqedonia si shtet e as që ka pandehur dikush se do të ekzistojë një nocion i tillë, pa drojë, pa turp, pa skrupuj vandalizohet duke u maqedonizuar, ashtu si figurat e tjera të ndritshme historike. Ky mekanizëm që është aktivizuar me vetë themelimin e një shteti të këtillë, që identifikohet me emrin antik të Maqedonisë do të prodhojnë gjithmonë krizën.

Presidenti i dikurshëm i Maqedonisë Gligorov, një rast pati thënë se edhe Maqedonia na qenkësh ndarë në tri pjesë. Në pyetjen e thjeshtë, elementare se cila Maqedoni është ndarë, përgjigja është po aq skandaloze sa konstatimi: Maqedonia antike. Pra, në Maqedoni nuk uzurpohet vetëm territori shqiptar, të drejtat e shqiptarëve, pasuria e tyre, trashëgimia e lloj-llojshme historike, por me rastin e Nënë Terezës vidhet edhe shpirti, dinjiteti, shenja që e dërgoi vetë Zoti, për t'ia rrëfyer rrugën një populli të humbur në rrugëtimet historike. Si do të reagonte një popull i qytetëruar ndaj këtyre ndërhyrjeve? Me moderacion apo konstatim se bëhet fjalë për një agresion të hapur kundër interesave kombëtare. Bie fjala grekët nuk heqin dorë nga vlerësimi se themelimi i një shteti me emrin Maqedoni është kundër interesave të tyre nacionale dhe as në ëndërr nuk mendojnë të heqin dorë nga kontestimi i këtij emri.

Çka ndodh me shqiptarët? Atyre u merret e drejta për trashëgimi kulturore të periudhës antike, atyre u merret e drejta për trashëgimi mesjetare, atyre përfundimisht iu merret e drejta edhe për trashëgimi të periudhës otomane. Grekët kanë zaptuar antikën, sllavët periudhën mesjetare, ndërkaq turqit atë otomane. Kohët e fundit ambasada turke në Shkup bënte përpjekje që t'ua ndalojë pasardhësve të një feudali shqiptar për ta restauruar sarajin e tij duke thënë se ky objekt i takon kulturës turke. Me këtë qasje, popullit shqiptar nga e kaluara do t'i mbeten vetëm tëbanat, kasollet e staneve.

Popujt e civilizuar shumë larg e nuhasin rrezikun. Ne rrezikun nuk e kemi vetëm në oborr, por edhe në tru. Të tjerët na e vjedhin edhe shpirtin tonë. Në këtë rast, moderacioni është vetëm një medikament, një anestezik që na vë në gjumë. Qytetërimi fillon që nga ai moment, kur një popull di të mbrojë veten dhe trashëgiminë e vet kulturore.