Barometri diplomatik

Veç “prognozave” të deritashme politike të Bashkimit Evropian (BE) dhe të Grupit Ndërkombëtar të Krizave (GNK), si dhe të disa organizatave e institucioneve joqeveritare ndërkombëtare, se Kosovës duhet t’i njihet ndonjë “pavarësi ose autonomi e kushtëzuar, pa shkëputje nga sistemi kolonial i Unionit të SMZ-së”, në vend të njohjes së pavarësisë së mirëfilltë sipas së drejtës ndërkombëtare dhe Kartës së Kombeve të Bashkuara, këto ditë doli në “qarkullim” të opinionit publik ndërkombëtar (natyrisht, “version jozyrtar” i Bashkimit Evropian, por i një zyrtari të saj të lartë-kryesuesit të Këshillit të Ministrave të BE-së), edhe teza më e re e ministrit të Punëve të Jashtme të Holandës, Bernard Bot, të cilën ua dha mjeteve të informacionit, me të përfunduar sesioni i shefave të diplomacisë së BE-së në Bruksel të Belgjikës, më 26 korrik 2004, se “statusi i Kosovës, duhet të zgjidhet në kuadrin e ndonjë konfederate a federate të re me Serbinë dhe me Malin e Zi”.

Pavarësisht se kush qëndron pas “projektimit” të kësaj teze vulgare, apolitike dhe antishqiptare, të propozuar nga kryeshefi i dipomacisë holandeze, kjo, jo vetëm se është iracionale dhe absurde, por edhe tejet naive dhe provokuese, si në kuptimin historik, politik (të sigurisë dhe të paqes në Ballkan), ashtu edhe në atë juridik të sfondit kombëtar dhe ndërkombëtar, sepse, para së gjithash vë në pikëpyetje njohurinë e diplomatit holandez, Bernard Bot (përfaqësues i lartë zyrtar i BE-së) lidhur me çështjen e pazgjidhur shekullore të Kosovës, përkatësisht të çështjes etnike shqiptare në Ballkan. Kështu që, si rrjedhim i mosnjohjes së problemit kolonial të Kosovës, teza e tij e propozuar është jashtë kohe, dhe në asnjë segment nuk përkon me realitetet e krijuara në Ballkan, as në Evropë pas përfundimit të luftës së ftohtë (1989), përkatësisht pas krijimit të Rendit të Ri Botëror, kur me këtë rast në hapësirat e ish-BRSS-së dhe të ish-RSFJ-së, u krijuan shumë shtete të reja kombëtare, por jo edhe shteti i Kosovës si subjekt juridik ndërkombëtar, edhe pse i përmbushë të gjitha kushtet sipas së drejtës ndërkombëtare (territori shtetëror, popullsia, pushteti i organizuar politik etj.).

Mirëpo, të gjitha këto elemente relevante me peshë juridike ligjore dhe të së drejtës historike, për diplomacinë dhe proceset integruese të BE-së nuk çojnë peshë të mjaftueshme, sepse nuk janë në interes të “formulave” të saj gjeopolitike dhe të doktrinës dhe të praktikës së ekonomisë liberale për zgjidhjen e ligjshme dhe të drejtë të çështjes koloniale të Kosovës. Një kurs të tillë të “neutralitetit” diplomatik të BE-së, e provon edhe zvarritja pesëvjeçare e vënies në “rend dite” të zgjidhjes së statusit përfundimtar të Kosovës.

Pse Kosova nuk mund të hyjë në konfederatë ose federatë me Serbinë dhe me Malin e Zi?

Pa marrë parasysh “listën e menysë” së transaksioneve diplomatike të Bashkimit Evropian me Serbinë dhe me Malin e Zi, e cila parashikon që interesat e saj ekonomike dhe të tregut të lirë, t’i rrumbullakësojë në “aktivin” e procesit integrues rajonal, të emërtuar me sintagmën politike vizionale “Ballkani Perëndimor”, Kosova nuk mund të hyjë në kurrfarë aranzhmani konfederal ose federal me Serbinë dhe me Malin e Zi, për këto arsye:
(1) së pari, duhet t’i njihet e drejta e vetëvendosjes dhe e sovranitetit të plotë shtetëror, ashtu siç parashikojnë dispozitat e Kartës së Kombeve të Bashkuara, si dhe normat dhe rregullat e së drejtës ndërkombëtare, të cilat deri më sot (1945-2004) janë zbatuar në favorin e shkolonizimit të mëse 200 shteteve të Afrikës, të Azisë dhe të Amerikës Latine, të cilat dikur në shekuj ishin koloni të metropoleve të ndryshme perëndimore;
(2) së dyti, historikisht, Kosova nuk i përket territorit të Serbisë, as të Malit të Zi, por territorit indigjen të Shqipërisë Etnike;
(3) së treti, shqiptarët nuk kanë asgjë të përbashkët me interesat, me etninë, me kulturën, me traditat, me zakonet, as me historinë serbe. Thjesht, nuk kanë asnjë pikë takuese, që do të mund të impononte krijimin e ndonjë lidhjeje të natyrshme, të ligjshme dhe të përbashkët shtetërore qoftë mbi bazën konfederale apo federale;
(4) së katërti, shqiptarët, që nga sundimi otoman kurrë nuk kanë pasur marrëdhënie të mira dhe të qëndrueshme me Serbinë as me Malin e Zi, sepse regjimet e tyre i principatave, i mbretërive dhe i fashizmit ortodoks-komunist, deri më sot nuk kanë hequr dorë nga sundimi i egër i kolonializmit gjenocidal mbi popullsinë dhe territoret autoktone shqiptare të Shqipërisë Etnike;

(5) së pesti, shqiptarët që nga Lidhja Shqiptare e Prizrenit (1878) e deri me lindjen dhe zhvillimin e luftës çlirimtare kombëtare të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK-së) me në krye legjendën kombëtare shqiptare Adem Jasharin, kanë derdhur pa kursyer lumenj të panumërt gjaku, dhe kanë sakrifikuar me mijëra viktima për t’u çliruar nga çizmja e hekurt e kolonializmit dhe e imperializmit serbomadh. E gjithë kjo provon faktin se, shqiptarët as të Kosovës, e as të trevave të tjera të Shqipërisë Etnike, nuk kanë kurrfarë interesi, që të hyjnë në “një thes” konfederal dhe federal me Serbinë dhe me Malin e Zi, sepse këto dy shtete edhe sot de jure e kanë statusin e kolonizatorit mbi shqiptarët jo vetëm mbi Kosovën (sipas Rezolutës 1244 të KS të Kombeve të Bashkuara, Serbisë i njihet sovraniteti kolonial mbi Kosovën), por edhe në Kosovën Lindore (Medvegjë, Bujanoc dhe Preshevë), si dhe në Malësinë e Madhe të Mbishkodrës (Tuz, Plavë, Guci, Hot, Grudë, Ulqin, Tivar etj.);

(6) së gjashti, përderisa Serbia dhe Mali i Zi (të cilat janë viktimë e vetëdijshme e politikës antishqiptare të Kishës së tyre Ortodokse dhe të kuazishkencës falsifikatore serbomadhe) të mos e njohin të drejtën historike të autoktonisë së shqiptarëve dhe të kufijve të trojeve të tyre etnike, nuk ekziston asnjë arsye valide qoftë politike, juridike apo ushtarake, që shqiptarët të pranojnë ndonjë kërkesë ultimatumi nga jashtë (qoftë edhe nga BE-ja apo nga “zëdhënësi” i saj, Beranrd Bot, ministri i Punëve të Jashtme të Holandës) për të hyrë në marrëdhënie të përbashkëta shtetërore konfederale ose federale me Serbinë dhe me Malin e Zi;

(7) së shtati, përderisa Kisha Ortodokse serbe, politika, propaganda e Serbisë dhe e Malit të Zi, nuk ndërprenë shpifjet dhe akuzat e trilluara (që nga Lidhja Shqiptare e Prizrenit, 1878 e deri me përfundimin e luftës së UÇK-së, qershor 1999) se “shqiptarët janë terroristë, ekstremistë dhe imigrantë të huaj, të ngulitur në truallin etnik serb”, elita politike shqiptare e Kosovës (qoftë pozitë a opozitë) nuk kanë asnjë të drejtë morale, e as obligim dhe mandat ligjor, që t’i nënshtrohen ndonjë diktati të huaj, sipas të cilit Kosova, do të sakrifikonte lirinë dhe pavarësinë e saj, duke u shndërruar në ndonjë njësi konfederale apo federale të Serbisë dhe të Malit të Zi, sipas “modelit holandez” apo “modelit belg”, të imagjinuar nga Bernard Bot;

(8) së teti, përderisa Serbia dhe Mali i Zi nuk heqin dorë përfundimisht nga sundimi kolonial mbi tokat dhe popullatën shqiptare të Shqipërisë Etnike, as Evropa, e as bashkësia ndërkombëtare nuk e gëzojnë atë të drejtë të ligjshme a diskresioni, që shqiptarëve t’ua imponojë “formulën” e konfederalizimit ose të federalizimit të Kosovës, që edhe në shekullin XXI, të mbesin nën “shajkaqën” serbomadhe të Unionit me Serbinë dhe me Malin e Zi;

(9) e nënta, sheshit, përderisa serbët dhe malazezët nuk e kanë të “qartë”, se ndodhen në truallin e huaj të Shqipërisë Etnike (siç nënvizonte dikur me të drejtë socialdemokrati i shquar serb Dimitrije Tucoviq), nuk mund të ëndërrohet, as të mendohet për krijimin e ndonjë aleance të përbashkët miqësore serbo-shqiptare qoftë me bazë konfederate apo federate në kuadrin e Unionit të SMZ-së;
(10) së dhjeti, madje, edhe sikur Serbia dhe Mali i Zi, do të hiqnin dorë përfundimisht nga tokat e kolonizuara dhe të aneksuara të Shqipërisë Etnike, shqiptarët nuk do të pranonin kurrë më që të ishin element shtetformues me Serbinë dhe me Malin e Zi, sepse akceptimi i një “formule” të tillë politike, do t’u kushtonte me çmimin e shtrenjtë të ricopëtimit të Kosovës, dhe të përthithjes së vazhdueshme të territoreve të tjera shqiptare.

Shembull konkret i shfaqjes së një rreziku të tillë të mundshëm, tanimë praktikisht ka filluar me “decentralizimin e pushtetit” të Kosovës në favor të minoritetit kolonist serbomalazez. Këtë fatkeqësi dhe absurditet ligjor, nuk janë duke e perceptuar vetëm ato politika dhe bartës të tyre, të cilat kanë për qëllim dhe detyrë parësore, që Kosovës t’ia mohojnë të drejtën legale dhe legjitime të pavarësisë, gjë që kjo është në kolizion flagrant me deklarimin e vullnetit të shumicës dërrmuese të popullsisë shqiptare (mbi 90%) në referendumin e organizuar gjithëpopullor më 26-31 shtator të vitit 1991, që Kosova të jetë e mëvetësishme dhe sovrane nga Serbia dhe Mali i Zi.

Kosova sipas “modelit holandez”, made in Bernard Bot
Me gjithë prapavijën dhe objektivin e përmbajtjes së deklaratës së Bernard Botit, si dhe sondazhet e rrezikshme të mekanizmave të tjerë institucionalë të BE-së, se statusi i Kosovës, duhet të zgjidhet në kuadrin e “aleancës konfederale a federale” të Serbisë dhe të Malit të Zi, kjo “alternativë politike” është e papranueshme si për politikën shqiptare, ashtu edhe për mbarë popullin shqiptar në Kosovë, sepse, sipas saj parashikohet që Kosova sërish të ngelë e paprekur në “vorbullën” koloniale dhe imperialiste serbomalazeze (1912-1999).

S’ka asnjë dilemë se shfaqja e kësaj teze nuk është “formulë vetjake“ (apo rezultat i vizitës dy-tre ditore të ministrit të Jashtëm holandez, që i bëri Prishtinës, Beogradit dhe UNMIK-ut në fund të korrikut 2004) e kryeshefit të diplomacisë së Holandës, Bernard Bot, por pas saj qëndrojnë edhe koautorë të tjerë të “shuttle” diplomacisë së Bashkimit Evropian (BE), të cilët sipas “diplomacisë konkave” dhe interesave hibride të tyre, që tradicionalisht synojnë të jenë komplementare me dipomacinë dhe me interesat antishqiptare të Serbisë dhe të Malitë Zi), Kosovën që sa kohë e fantazojnë me njërën këmbë në Serbi, dhe me tjetrën në Bashkimin Evropian. Ky është emëruesi kryesor i të gjitha drafteve, të parashikuara të BE-së për Kosovën, si anëtare e saj e ardhshme.

Nuk ka dyshim se, sipas “modelit holandez” të ministrit të Jashtëm, Bernard Bot, del krejtësisht e qartë se nga rikthimi i Kosovës nën ombrellën kolonialiste serbomalazeze, më së shumti do të përfitonin strategjia e ekonomisë liberale, integruese dhe stabilizimi i tregjeve të lira të shteteve më të zhvilluara evropiane, e jo kurrsesi zhvillimi ekonomik dhe politik i Kosovës si shtet i pavarur, e as procesi i paqes dhe i stabilitetit të Ballkanit. Prandaj, koncepti ekonomiko-politik, juridik dhe demokratik i “modelit” të Bernard Botit për “zgjidhjen e drejtë” të statusit të Kosovës në kuadrin e një shteti të përbashkët serbomalazez, do të ishte vetëm në funksion të integrimit ekonomik dhe të “perspektivës evropiane”, si dhe në interes të drejtpërdrejtë të “konservimit” të mëtejshëm të sistemit kolonial të Serbisë dhe të Malit të Zi mbi Kosovën, dhe në kuptim më të gjerë mbi territoret e tjera të Shqipërisë Etnike, e jo kurrsesi nuk do të ishte në favor të mëvetësimit të Kosovës as në kuptimin ekonomik, politik, kombëtar, as në atë juridik ndërkombëtar.

Për këtë arsye, “modeli holandez” i Bernard Botit (megjithë premtimet e ëmbla në frymën e diplomacisë së kurtoazisë në takimet e zhvilluara me përfaqësuesit e politikës shqiptare në Kosovë), kategorikisht duhet të injorohet si i pabazë, sepse brendia e tij, përpos “supës me midhje” të 25-së evropiane, përmban edhe primesa të politikës tradicionale toksikologjike serbomadhe të Beogradit dhe të Podgoricës zyrtare, e cila në asnjë pore të saj nuk është identike dhe konvergjente me logjikën e filozofisë së politikës paqësore të shqiptarëve në Ballkan, as në kuptimin më të përgjithshëm të saj. S’ka dyshim se, miratimi i “modelit holandez” të Bernard Botit për krijimin e “Aleancës Trepalëshe” - shtetit të ri konfederal serbomalazez-shqiptar, do të pezullonte edhe të drejtën e referendumit të popullit shqiptar të Kosovës, standard demokratik ky, përmes të cilit do të konkretizohej kërkesa e ligjshme dhe e drejtë e tij për shpalljen e Kosovës si shtet të pavarur dhe sovran brenda kufijve natyrorë dhe historikë të Shqipërisë Etnike.

Mirëpo, pavarësisht nga prapavija antishqiptare e kësaj teze të shefit të diplomacisë holandeze, B. Bot, të drejtën e organizimit dhe të bërjes së referendumit të popullit shqiptar të Kosovës, si dhe të viseve të tjera të kolonizuara të Shqipërisë Etnike, nuk kanë asnjë të drejtë, ta mohojnë, as “modeli diplomatik” i B. Botit, as Bashkimi Evropian (BE), e as Unioni i tanishëm i Serbisë dhe i Malit të Zi, sepse instituti i referendumit është e drejtë demokratike dhe ligjore, që nuk i përket vetëm popullit shqiptar në Kosovë dhe në Ballkan, por gjithë demokracisë evropiane dhe asaj ndërkombëtare.

Gjithashtu, pa marrë parasysh mesazhin politiko-diplomatik dhe juridik të “modelit më të ri” holandez të B. Botit, çështja e pavarësisë së Kosovës në asnjë segment dhe në asnjë formë të saj nuk mund të ndërlidhet me mosmarrëveshjet dhe me raportet e dikurshme dhe të sotme të Serbisë dhe të Malit të Zi. Pikërisht ky krahasim dhe njëjtësim i problemit të Kosovës me marrëdhëniet e Malit të Zi dhe të Serbisë, është handikapi kryesor i konceptit të theksuar të Bernard Botit, i cili nuk mund të kuptohet ndryshe veçse si kërkesë stereotipe dhe ultimative, që shpie në ujërat e turbullta të strategjisë së frikësimit të militarizimit dhe të ekspansionizmit të lashtë evro-serbomadh, që nga luftërat ballkanike (1912-1913) e deri me përfundimin e Luftës së Dytë Botërore (1945), sepse me rikthimin e Kosovës në gjendjen e mëparshme koloniale të Unionit të Serbisë dhe të Malit të Zi (USMZ-së), do të vinte në shprehje ringjallja e aplikimit të modeleve konfederale antiligjore dhe të imponuara të Evropës së vjetër në “Ballkanin e ballkanizuar”. Në këtë kontekst, mjafton t’i rikujtojmë “Konfederatën e Rajnës (1806-1813)”, të imponuar nga Franca e Napoleonit, si dhe “Konfederatën e Gjermanisë Veriore (1867-1871)”, të imponuar nga Prusia.

Në vend të riaktualizimit të kësaj “formule” të vjetër dhe negative të konfederatave të dikurshme dështuese në truallin e Evropës, diplomati holandez, Bernard Bot, është dashur që për zgjidhjen e drejtë dhe të ligjshme të statusit të Kosovës, të na e propozojë ndonjë model të ri politiko-juridik dhe strategjik, që është në përputhje, dhe në frymën e rrjedhave më të reja të procesit tranzitor integrues të Evropës, siç është rasti konkret i ribashkimit të Gjermanisë, më 1989, me ç’rast u korrigjua një padrejtësi gjysmëshekullore ndaj copëtimit dhe ndarjes së popullit dhe të territorit etnik gjerman. Në këtë vështrim, është dashur të zhvillohet “teza më e re” dhe e pakapshme nga shefi i diplomacisë holandeze (përfaqësues i lartë zyrtar i BE-së), Bernard Bot lidhur me zgjjdhjen përfundimtare të statusit të Kosovës, e jo të na rikthejë disa shekuj prapa në errësirën e konfederatave të imponuara dhe të dështuara të Evropës së lashtë, duke mos marrë në konsideratë fare aspiratat e popullit shqiptar të Kosovës për liri dhe pavarësi nga Serbia imperialiste.

Në këtë kuptim, është e domosdoshme, ta përkujtojmë Bernard Botin, se që nga shthurrja e ish-RSFJ-së, kanë ndodhur dhe janë zhvilluar shumë ngjarje të hidhura antinjerëzore dhe antiligjore në favor të mohimit të së drejtës së jetës dhe të ekzistencës së popullit shqiptar të Kosovës, si rrjedhim i agresionit dhe i holokaustit të regjimit racist, genocidal të Serbisë së Slobodan Milosheviqit, i cili në sajë të luftës së ndritshme çlirimtare dhe antikoloniale të UÇK-së, dhe të ndërhyrjes ushtarake të Aleancës së Atlantikut Verior (NATO), u davarit nga Kosova, sikurse “vesa para diellit”.

Duhet ta vëmë në dijeni ministrin e Jashtëm të Holandës, Bernard Bot, si të gjithë mbështetësit e “modelit” të tij, që “Kosova të hyjë në konfederatë me Unionin e SMZ-së”, se historia ka provuar se të gjitha konfederatat e derisotme të mirëfillta (Konfederata e Zvicrës e viteve 1291-1795, dhe ajo e viteve 1815 dhe 1848; Konfederata e Holandës 1579-1795; Konfederata e Shteteve të Bashkuara të Amerikës midis viteve 1781 dhe 1787, si dhe Konfederata Gjermane midis viteve 1815 dhe 1866) janë krijuar mbi bazën e shëndoshë dhe të lirë, si aleanca të lira dhe të pavarura, dhe në parim si shtete të barabarta.

Gjë që, në thelb, arritja e objektivit të “modelit holandez” të Bernard Bot për Kosovën në aleancë SMZ-në, është antitezë e konceptit të këtyre konfederatave të theksuara, sepse në rastin konkret de jure Kosova ende ka statusin e kolonisë së Serbisë, çka do të thotë se, këtu nuk mund të bëjmë fjalë për interesa komplementare a të barabarta të Kosovës me Serbinë, sepse e para, që mëse 100 vjet ka statusin vazal të sundimit kolonial serb, kurse e dyta (Serbia) është tutor i saj sovran, e barabartë vetëm me Malin e Zi, por jo edhe me Kosovën. Në këtë pikëvështrim, në aleanca qoftë federale, qoftë konfederale hyjnë vetëm ato shtete, pra që janë plotësisht të pavarura dhe sovrane, dhe që, mbi të gjitha i lidhin interesat e përbashkëta qoftë politike, ekonomike, financiare, doganore, diplomatike dhe ushtarake etj.

ë këtë sfond, Kosova, as populli shqiptar i saj nuk ka asnjë interes të leverdishëm, që të hyjë në “një thes” me Serbinë dhe me Malin e Zi, përderisa ato, të mos i rikthejnë territoret e pushtuara dhe të kolonizuara të Shqipërisë Etnike. Po qe se brenda një kohe të shkurtër nuk i njihet pavarësia Kosovës, si dhe e drejta e ribashkimit kombit shqiptar në Ballkan (sipas ligjeve të sistemit pozitiv juridik ndërkombëtar dhe të së drejtës ndërkombëtare), s’ka dilemë se mosmarrëveshjet dhe polarizimet e politikës shqiptare me atë të “modelatorëve” të BE-së, do të thellohen dhe do të përkeqësohen në shkallën më të lartë, dhe të paparashikuar. Për realizimin e një qëllimi të tillë antishqiptar, BE-ja së bashku me diplomacinë e Unionit të SMZ-së, që moti është duke koketuar, që ta evitojë praninë fizike dhe ushtarako-strategjike të Shteteve të Bashkuara jo vetëm në Kosovë dhe Shqipëri, por edhe në tërë Gadishullin Ballkanik, sepse tradicionalisht, konsiderohet si “tapi legjitime” e sferës së interesit sllavo-evropian lindor me në krye Rusinë, mbështetësin kryesor të interesave pushtuese koloniale të Serbisë dhe të Malit të Zi në kurriz të vendeve fqinje, pikësëpari të Shqipërisë Etnike.