A kemi strategji ne si PD për të fituar zgjedhjet më 2005?

Zhvillimet politike që nga fenomeni i turpshëm "Dushku", çuarja e Moisiut në karrigen e Presidentit, degradimi i turpshëm i zgjedhjeve lokale 2003, rikthimi i plotë i diktaturës edhe brenda gjirit të PS-së dhe deri tek instalimi i një qeverie që nuk e mbështet as vetë partia në pushtet, na çojnë, midis të tjerash, edhe në konkluzionin që, PD-ja nuk ka arritur të përmbushë funksionin kryesor të saj, t'u ofrojë shqiptarëve një qeverisje më të mirë se sa kjo që me kohë, siç pranohet tashmë nga të gjithë, është e dështuar.

Në një sistem demokratik, qytetarët presin nga opozita t'i bëjë oponencën pozitës që qeveris kur ajo gabon, por kur shihet që ajo nuk mund të qeverisë më, atëherë elektorati e transferon pushtetin përmes votës nga pozita tek opozita. Kjo është loja në një sistem demokratik që bazohet në pushtetin e votës së lirë. Por meqenëse në Shqipëri vota e lirë cënohet, atëherë ndodh kështu siç po ndodh. Këtë e dimë të gjithë, asgjë nuk po bëhet. Kjo është tragjike për të ardhmen e vendit, i cili ka mbetur ndër të paktat vende evropiane që ende nuk e kanë siguruar ushtrimin e votës së lirë. Prandaj edhe koha që duhet të presë Shqipëria për t'u pranuar në Evropë do të jetë shumë e gjatë dhe jo rastësisht përkon me disa vende ku regjimi komunist ishte i radikalizuar.

PD-ja u përpoq që në zgjedhjet e 2001 të bashkojë opozitën dhe mendoj se dështoi. Edhe unë u bashkohem argumentave të zotit Baze në komentin e tij të pardjeshëm. Inicoi një lëvizje për Fillimin e Ri por edhe ajo dështoi. Pak intelektualë u ofruan edhe pse janë më opozitarë se sa ato që z. Baze i quan me të drejtë "opozitarë të porositur" në Parlament. Shumë intelektualë u penguan t'i bashkohen kësaj iniciative për shkak të ndarjes që u bë në qëndrestarë dhe joqëndrestarë. Kjo dhuratë e vendeve të deputetëve që bëri PD-ja në 2001 ishte një gabim fatal që nuk duhet përsëritur. Ka ardhur koha që çdo parti opozitare apo pozitare ta provojë veten nëse është e tillë me mbështetje në elektorat. Rritja e pragut në 4 në mos 5 % për hyrjen në Parlament është përcaktuese për parlamentarizmin, përndryshe do të ndodhin të tilla pazare gjithnjë. Kush i trembet 5 % dhe përse! Zoti Imami deklaron pardje në intervistën e tij një të vërtetë të njohur tashmë, që partitë e vogla në Shqipëri kanë dështuar.

Nisur nga përvoja e këtyre 12 viteve po vërtetohet se, ndërsa në të gjitha vendet postkomuniste të Evropës Lindore zgjedhjet e parakohshme janë përdorur si një mjet për qeverisje më të mirë, klasa politike shqiptare nuk i pranon ato si një rregull normal të lojës në demokraci. Kjo ndodhi vetëm në 1997 për të justifikuar pushtetin e marrë me armë. Por për ne demokratët të gjitha këto që përmenda më lart nuk janë më shumë se sa fakte.

Unë mendoj se ka ardhur koha, madje është vonë, që lidershipi i PD-së t'u japë një përgjigje të përgjegjshme dhe të sinqertë demokratëve:
A e sheh të mundur fitoren e zgjedhjeve të 2005-ës apo mund të shkojë qendrimi në opozitë deri të paktën 2009?

Me vjen keq, të nderuar miq të lidershipit të PD-së që po shprehem kështu, por unë mendoj se strategjia e tanishme mua nuk më bind për të fituar zgjedhjet e 2005-ës. Dhe nëse këto zgjedhje nuk fitohen, atëhere PD-ja nuk mund të fitojë në 2009 as 15 % të elektoratit. Një fakt shumë kuptimplotë për mua është refuzimi masiv i demokratëve për të votuar në 118 zonat e Tiranës ku u përsërit votimi. Ai është një mesazh shumë kuptimplotë sipas meje së paku për dy gjëra principiale:

- Qytetarët e Tiranës janë të bindur se e drejta e votës së lirë në Shqipëri nuk ekziston ende dhe për rrjedhojë vota e tyre nuk gëzon pushtetin që i takon në demokraci; kësisoj nuk shkojnë të votojnë.
- PD-ja aktualisht nuk përbën asnjë rrezik për qeverisjen aktuale, edhe pse kjo qeverisje është aq e keqe dhe kahu i saj aq i padëshiruar për të ardhmen e demokracisë në vendin tonë. Prandaj demokratët e injoruan votimin.

Unë mendoj se lidershipi i PD-së duhet të bëjë një analizë të thellë, pse jo ndoshta edhe një kongres të jashtëzakonshëm, për t'i dhënë një përgjigje të përgjegjshme elektoratit demokrat: A mund të fitohen zgjedhjet e 2005-ës? Vetëm se një premtim jo i sigurt do të ishte vërtet një tradhti ndaj idealeve dhe shpresave të demokratëve dhe gjithë shqiptarëve, sepse Shqipëria nuk e meriton të qeveriset të paktën deri në 2009 nga ish-komunistët.

Nëse lidershipi i partisë sime pretendon se ka një strategji të tillë për fitore në 2005, atëhere duhet të dimë si është ajo, pritëse e fitores (pasive) apo vepruese për fitore (aktive).

Strategji pritëse më ngjan mua strategjia e deritanishme, kur ne presim që për shkak të përçarjes brenda PS-së, të na dhurohet fitorja e zgjedhjeve. Kjo është utopi. Gjëma më e madhe që mund të ndodhë brenda kampit të kuq deri në 2005 është që të dalë një grupim-hibrid me të njëjtën ngjyrë, i cili bashkë me partinë mëmë të bëjë një koalicion të ri njëlloj në mos më të keq se sa ky i tanishmi. Më shumë nuk do të ndodhë. Kujtoni argumentin që përdorën socialistët: Rotacioni i pushtetit është tradhti! Kjo do të thotë se ata janë të vendosur që ta mbajnë me të gjitha mjetet pushtetin. Maskarada e quasi-votimit të qeverisë në Parlament e vërtetoi këtë. Edhe pritja nga "ndërkombëtarët" është pjesë e kësaj strategjie pritëse. Unë nuk pres asgjë prej "ndërkombëtarëve" për një arsye shumë të thjeshtë. Bashkimi Evropian dhe SHBA e kanë përfshirë vendin tonë në grupin e vendeve që u duhet shumë kohë për të plotësuar standardet; uroj që të paktën të mos jemi në grupin e vendeve me shanse të dyshimta për një sistem demokratik (të tilla studime politike ekzistojnë). Le të kujtojmë formulat diplomatike të ndërkombëtarëve edhe për zgjedhjet e fundit. Ata synojnë vetëm e vetëm të mos nxisin shqiptarët për të thelluar konfliktualitetin e situatës. Nënkuptimi i tyre është i qartë: politika shqiptare nuk ka arritur ende pjekurinë për të zhvilluar zgjedhje demokratike. Ndoshta do të duhen të paktën 10 vjet që BE ta marrë seriozisht fatin e demokracisë në Shqipëri, nëse ne do ta meritojmë këtë vemendje!

Ajo që na duhet ne është një strategji vepruese, aktive dhe shumë konkrete për të sjellë fitoren në 2005-ën. Ajo duhet të mbështetet në idealet dhe shpresat për një demokraci të vërtetë. Si e tillë duhet të arrijë të depërtojë në zemrat e demokratëve, të rizgjojë shpresat e tyre në shuarje për demokraci. Ajo duhet të konkretizojë objektivat e programit të kësaj force politike me politika afatgjata zhvillimi për të gjitha fushat që garantojnë zhvillim demokratik dhe përputhen me standardet që Evropa parashtron për vendet që synojnë të hyjnë në BE.

Realizimi i një strategjie të tillë bëhet i mundur kur mbështetet në potenciale njerëzore udhëheqëse që karakterizohen nga përkushtimi ndaj idealit demokratik, morali i pastër politik, aftësi profesionale dinjitoze për standardet internacionale si dhe gëzojnë autoritet dhe mbështetje të mjaftueshme tek demokratët e vërtetë.

Për mua hamendjet apo edhe shpresat për zgjedhje të parakohshme janë pa vlerë, madje edhe të padëshiruara. PD-ja duhet të përgatitet seriozisht për të fituar zgjedhjet e 2005-ës. Dhe koha për këtë është shumë e shkurtër, kur kemi parasysh se zgjedhjet lokale treguan se e gjitha ajo që ishte trumbetuar si një punë e madhe për të siguruar zgjedhje të lira ishte një fasadë, sepse zgjedhjet dështuan. Pa një kuadër ligjor dhe institucional demokratik garant për zgjedhjet, ato do të manipulohen nga pushteti sa herë që të bëhen.

Ka ardhur koha të shtrohet pyetja seriozisht nëse vërtetohet justifikimi që përdoret gjerësisht: "Kjo qeverisje nuk e meriton asnjë minutë të qëndrojë në pushtet, por PD-ja nuk mund të qeverisë, sepse nuk ka njerëz!" Ky është një justifikim që nuk mund të përligjë mbrojtjen e këtij pushteti 'de facto' të dështuar por që shtron edhe një pyetje legjitime: Çfarë po bën PD-ja për të vërtetuar se ka potenciale njerëzore të mjaftueshme për të qeverisur?

Jam i sigurt që demokratët kanë sot shumë më shumë potenciale njerëzore për të qeverisur se sa kishin në legjislaturën e parë që kishin pushtetin, madje potenciale njerëzore të denja për standarde të përparuara internacionale, shumë demokratë të shkolluar e kualifikuar në shkollat perëndimore dhe të edukuar me kulturën demokratike të këtyre vendeve. Janë vetëm rreth 15000 vajza dhe djem që janë shkolluar dhe po shkollohen në këto vende.

Por unë nuk jam i sigurt se çfarë strategjie afrimi ka PD-ja për ta. Në këtë kontekst dëshiroj t'u bëj një thirrje miqve të lidershipit të PD-së: Ju lutem hapni realisht dyert e PD-së për intelektualët e shquar që jetojnë me idealin demokratik të vërtetë dhe janë të gatshëm të investohen për të mirën e këtij ideali dhe të Shqipërisë. Ato i keni atje afër jush në Tiranë dhe në gjithë Shqipërinë. Shumë të tjerë studiojnë apo kontribuojnë tani për zhvillimin e vendeve të tjera që nga Evropa deri në SHBA, Kanada, Australi etj., rezultat ky edhe i një politike konseguente të dëbimit të mendjes nga Shqipëria. Bëjeni këtë sa nuk është shumë vonë. Ndokush do të mendojë se çfarë është kjo thirrje, dyert e PD-së janë të hapura! Jo, të nderuar miq, ato nuk janë të hapura realisht. I lini mënjanë sherret e vjetra me ish-figura vërtet dinjitoze të PD-së dhe u bëni atyre thirrje për rikthim. Kjo duhet të fillojë që me zotin Selami. Ndarjet në qëndrestarë dhe tradhtarë kanë vetëm një rrjedhojë: tkurrjen e mëtejshme të PD-së dhe mbretërinë e metejshme të pushtetit të majtë. Nëse dëshironi t'i shërbeni kësaj, atëhere mos e konsideroni thirrjen time.

Unë jam i bindur se vetëm hyrja masive e intelektualëve në PD do t'u japë garanci juve si lidership t'u përgjigjeni demokratëve se do t'i fitoni zgjedhjet e vitit 2005! Doktor Berisha, fjalën e keni Ju tani! Ju duhet të merrni përsipër përgjegjësinë e fitores apo humbjes në 2005-ën. Çdo analizë apo reformë e PD-së pas një humbje të zgjedhjeve të 2005 është pa asnjë vlerë, sepse vetë ekzistenca e PD-së si parti do të jetë në një pikëpyetje të madhe.