Sollaku në udhëkryq

Kryeprokurori ka shansin t'i skalitet emri në faqen e ndërtesës së shtetit ligjor si njeriu që hodhi gurin e parë në themelin e saj. A do ta përqafojë ai këtë shans?

Kur Theodhori Sollaku u zgjodh Kryeprokuror i Shqipërisë, jo pak shqiptarë duhet të kenë menduar se po krijohej mundësia që, më së fundi, prokuroria të fitonte pavarsinë nga politika. Një pavarsi kjo që kishte kohë që e kërkonte kushtetuta, por që nuk ishte realizuar deri atëhere. Dhe nga mënyra si u zgjodh Sollaku - me votë pothuajse unanime të parlamentit - nuk kishte arsye pse të mos shpresohej për realizimin më së fundi të kësaj pavarsie.

I armatosur me një mbështetje të papreçedentë nga parlamenti, dhe i furnizuar me akuza të shumta ndaj zyrtarëve e ish-zyrtarëve të lartë (të bëra publike nga dy politikanët e fuqishëm Nano e Berisha) Sollaku kishte mundësinë të fillonte një pastrim të tillë të administratës shtetërore që, nga përmasat, do të kishte qënë i ngjashëm me revolucionin e "duarve të pastra" të prokurorit Antonio Di Pietro në Itali. Mjafton që ai të kishte filluar me verifikimin e akuzave që bëri Nano në KPD-në e famshme të dhjetorit 2001 dhe, në rrjetën e prokurorisë, do të kishin rënë ndoshta po aq peshq të vegjël e të mëdhenj sa Di Pietro kapi në çështjen "Tangentopoli".

Di Pietro, duke e filluar gjuetinë nga funksionari i Partisë Socialiste Mario Chiesa e duke e përfunduar tek Craxi e Andreotti, varrosi një sistem politik të krimbur nga korrupsioni. Ndërsa Sollaku mund ta fillonte nga Shkëmbi i Pëllumbave e të përfundonte në Shkallnuer, për t'i dhënë kështu një mësim të mirë si qeveritarëve të së sotmes ashtu edhe të së nesërmes.

Por Sollaku nuk ndoqi shembullin e kolegut të tij italian. Ai thjesht u struk në zyrën e tij, ku u morr vetëm me kriminelë të vegjël, kryesisht të pambrojtur nga politika. Asnjë nga zyrtarët dhe ish-zyrtarët e lartë që akuzoi Nano në periudhën katharsisiste nuk u hetua nga prokuroria. Asnjërit prej ish-zyrtarëve të lartë që lejuan trafikun e turpshëm të karburantit për në Serbi gjatë luftës së Bosnjës nuk iu hyri një gjemb në këmbë. Dhe asnjë nga zyrtarët e lartë që janë akuzuar publikisht nga media për shpërdorime të hapura me tenderat nuk i pa dyert e prokurorisë.

Pasi mori drejtimin e gabuar në udhëkryqet e mëparshme, Sollaku ndodhet sot ndoshta në udhëkryqin e fundit të karrierës së tij. Në të cilin, po nuk zgjodhi drejtimin e duhur, mund të përfundojë në fondin gri të kujtesës së popullit shqiptar. Dhe atje ai do të ketë shumë shokë të profesionit të tij, si dhe një numër të pafund zyrtarucësh të tjerë.

Sot Sollakut i ka ardhur në dorë grepi më i mirë për të kapur peshkun më të madh që mund të kapet; Kryeministrin. Vendosmëria e Nanos për të mos lejuar që t'i jepet mundësia transkriptuesit të bisedës së përfolur kompromentuese Nano-Abdiu të dëshmojë publikisht para një komisioni hetimor parlamentar, për çdo njeri racional, është tregues i qartë se biseda, në fakt, është bërë. Dhe kërkesa zyrtare e heqjes së imunitetit të Nanos nga ana e Sollakut do të krijonte mundësinë që të shkohet deri në rrënjët e së vërtetës, duke hapur kështu shtegun për të bërë histori në Shqipëri.

Mbetet të shihet se si do të veprojë Sollaku në ditët e javët që vijnë. Pra mbetet të shihet në se Di Pietro, i cili rrëzoi kryeministrin më të fuqishëm italian e, pas tij, edhe të gjithë sistemin e korruptuar që e mbështeste për dhjetra vite, do të zgjidhet nga Sollaku si shembulli që do të ndjekë. Alternativa tjetër është që ai të ndjekë shembullin e paraardhësve të tij, të cilët janë jo pak përgjegjës për kënetën e korrupsionit që ka mbytur Shqipërinë. Po zgjodhi rrugën e parë, emri do t'i skalitet në faqen e ndërtesës së shtetit ligjor shqiptar si njeriu që vuri gurin themelues të saj. Po zgjodhi të dytën, do të mbetet thjesht një nga gjallesat e shumta të kënetës.

Eduard Zaloshnja, Ph.D.
Associate Research Scientist
Public Services Research Center
Pacific Institute for Research and Evaluation (PIRE)
11710 Beltsville Dr., Suite 300
Calverton, MD 20705
Phone: 301.755.2734
Fax: 301.755.2799