Fėmijėt shqiptarė nė Amerikė - jetojnė dhe studiojnė pa e harruar Shqipėrinė
-- nga Halil RAMA & Beqir SINA, Nju Jork
A.B.C nė Tiranė... Matura nė shkollėn amerikane...
Anisa Teodori: Urimi qė me bėn Presidenti Bush jo vetėm se me gėzon por edhe me inkurajon pėr tė arritur edhe mė shumė nė ditėt qė do tė vinė
Grover Cleveland - Queens (NY): Mundėsitė pėr arsimim tė lartė nė vendet perendimore, pėr ēdo student pa dallim, ka pasur vetėm nė kohėn e mbretėrisė shqiptare, nė kohėn e Mbretit Zog. Mirėpo, pas njė ndėrprerjeje mė shumė se gjysmė shekullore, nė fillim tė viteve '90 nga Shqipėria, sė bashku me prindėrit e tyre, por edhe me bursa dhe me vetė financim, u nisėn pėr nė universitetet mė prestigjoze tė botės, njė "armatė" e tėrė studentėsh shqiptarė. Shumė prej prindėrve me daljen nė mėrgim, menjėherė ju krijuan mundėsi tė mira dhe menjėherė regjistruan fėmijėt e vetė me shpresėn, se ato do t'u sigurojnė atyre njė arsimim mė tė mirė.
Sot, asnjeri nuk ėshtė nė gjendje tė japė njė numėr tė saktė se sa ėshtė numėri studentėve shqiptarė, anembanė botės. Veēse! njė gjė duhet pranuar se pavarėsishtė, se cila, ėshtė gjendja e tyre ekonomike e financiare, emigratėt e pas '90 kanė si pikėsynim tė shkollojnė fėmijėt, me ēfardo lloj kosotoje tė jetė ajo. Sepse tė ardhmen e tyre, e shohin vetėm tek shkollimi i tyre.
Njė ekspert i kėtyre ēėshtjeve, pohon se kėto tendenca formohen nė disa drejtime. I pari ėshtė se arsimi e rrit ndjeshėm rėndėsinė dhe vlerėn e vet, pėr tė rinjtė dhe pėr prindėrit e tyre. Nė vend tė dytė synimi pėr
arsim mė tė lartė motivohet nga dėshira pėr marrjen e shanseve pėr njė
profesion mė tė mirė dhe me pagė me tė mirė. Njė arsye tjetėr ėshtė, se
vlera e arsimit gjithnjė e mė shumė matet jo vetėm me marrjen e diplomės,
por me zotėrimin e dijeve mė tė pėrparuara dhe tė teknologjive bashkėkohore.
Njė moment tjetėr i rėndėsishėm ėshtė, se papunėsia ndėr tė rinjtė dhe
prosperiteti i njerėzve, qė nuk kanė arsimin e nevojshėm ėshtė drastikė nė
tė gjithė botėn ."
A.B.C nė Tiranė...
Kjo periudhė nė Nju Jork, ėshtė periudha e diplomimeve, maturantėt kanė
orientime dhe preferenca tė ndryshme. Anisa Teodori, ėshtė 18 vjeēare dhe
ėshtė nga kryeqyteti i Shqipėrisė, Tirana. Anisa e bija e Halil dhe
Zhuljeta Teodori ka lindur nė - Tiranė mė 20 shtatorė 1987. Arsimin e
fillojė prej nga shkolla fillore:" Skender Caci" Tiranė, deri nė vitin
2000. Vitė ky kur 18 - vjeēarja shqiptare s/bashku me familjen e saj erdhi
nė Queens , New York. Erdhi nė Amerikė mbasi babai i saj mė parė siguroi njė
tė drejtė pėr tė studiuar nė njė nga kollegjet Amerikane, kėtu nė New York.
Anisa nė Queens, ka mbaruar shkollėn 8-vjeēare nė vitin 2002 . Dhe tash nė
"festėn" e maturave njujorkase sapo mbaroi shkollėn e mesme Grover Cleveland
nė Queens. Ja se ēfarė tregon ajo: "Tani mė ėshtė ēelur rruga tė realizojė
edhe ėndėrrėn time. Dėshira ime ėshtė tė vazhdojė nė ndonjė universitet prestigjozė dhe tė pėrfitojė njė diplomė."
Anisa nė ditėn e maturės, sjell tek ne kujtime tė veēanta nė shkollėn
"Skėnder Caci" Tiranė, emra tė veēuar shokė e shoqesh dhe arsimtarėsh. Ajo,
thotė se;'"Shkolla," Skėnder Caci" ėshtė pėr mua njė nga shkollat mė tė
mira. Éshtė shkolla ku unė mora mėsimet e para dhe momentin e parė tė
formimit tim si nxėnėse. Nė Tiranė, kujton me mall ajo kjo shkollė; ka nje
emėr tė madh dhe mėsuesit e saj po bėjnė tė pa mundėrėn qė shkolla tė
qėndroi gjithmonė lart. Éshtė njė ndėr shkollat mė tė preferuara nė gjithė
Shqipėrinė, jo vetėm pėr tiranasit. Njė punė tė mirė pėr kėtė ka bėrė ish
drejtori i shkollės Mishel Jani, i cili i dha njė pamje perendimore
shkollės sonė dhe mė vonė stafi drejtusė i shkollės vazhdon tė jetė shumė
lart. Pėrgaditjen time si nxėnėse ja dedikoi mėsueses sime tė parė Hėnza
Beqiri, e cila ka qėnė e para mėsuese qė mė mėsoi mua A.B.C. Siē ēdo student
edhe unė kujtoi mėsuesen time tė dashur. Pa harruar kėtu shokėt dhe shoqet e mija tė fėminisė, ku kamė kohė pa i takuar".
Siē e permenda dhe me perpara kur erdha ketu cdo gje ishte krejt
ndryshe. Suksesi im ketu eshte sepse arrita te mbaroja shkollen e mesme me
rezultate te larta dhe si rezultat I kesaj pune me eshte dhe e drejta te
vazhdoj studimet e larta ne nje nga universitetet me te mira te Americes St.
Johns University. Ka nje kualifikim te shkelqyer ne fushen e farmacis dhe te
criminalistices. Kete ja dedikoj per vec te tjereve ne menyre te vecante
prinerve te mi qe me kan ndihmuar shume. Ne ate kohe edhe mamaja ime
Zhuljeta megjithese ishte e zene pasi dhe ajo vazhdonte studimet ne Bramson ORT College ka qene dhe eshte shume e perkushtuar pas meje.
Matura nė shkollėn amerikane...
Ne biseduam me Anisėn, dhe ajo tregon se: "Kur erdha nė fillim nė
Amerikė, ndjeva shumė vėshtėrsi nė shkollė pasi ēdo gjė kėtu ishte krejt
ndryshe nga shkollat e Shqipėrisė. Gjithashtu, e kisha tė vėrshtirė sepse mu
desh tė mėsoja gjuhėn nė rradhė tė parė pėr tė pėrvetėsuar mėnyrėn e
komunikimit dhe njėkohėsisht pėr t'ju pėrshtatur njė jetė krejt ndryshe nė
shkolle, e cila pėrbėhet mė shumė se 70 - nacionalitete. Unė isha rritur nė
tė tjera kushte, e tjera mentalitete dhe ishte e domosdoshme pėrshtateija
nė kushtet e reja qė pėrbėn shkolla amerikane. Pėr njė kohė shumė tė shkurtėr dhe me shumė punė arrita t'ja dal mbanė.
Do tė veēoja, tha ajo njė nga momentet mė tė rėndėsishme gjatė kėtyre
viteve shkollore. At'here kur unė u zgjodha presidente e shkollės amerikane
Grover Cleveland (praktikė stimuluese e sistemit shkollor amerikan). Ishte
njė kandidim i shumėanėshėm, por duke patur parasysh se nė shkollė duhet tė
fitonte me ėdo kusht njė shqiptar, kjo mė futi jo vetėm nė sedėr personale,
por edhe atė kombėtare, pasi ishim me dhjetra student e studente shqiptare.
Nuk e keni idenė, shpreht ajo, sa shumė tė kėnaqur kemi qėnė ne shqiptarėt
nė momentin e konkurimit qė pėrbėhej prej prej mė se 4000 nxėnėsve tė
shkollės dhe ku po kandidonin 7 - kandidatė, ku vetėm unė isha shqiptare.
Pėr kėtė dua tė falenderoj tė gjithė nxėnėsit shqiptarė qė mė ndihmuan pėr tė arritur kėtė sukses.
I pa harruar mbetet edhe njė momentet tjetėr i rėndėsishėm prezantimi qė i
bėmė kulturės shqiptare nė shkolle, nė njė festival ku morėn pjesė tė gjitha
grupet e kombėsive tė ndryshme qė pėrbėnin shkollėn tonė. Unė dhe shoqet e
mija shqiptare punuam shumė me kėtė koncert, dhe ishim tė dedikuara pėr t'a
paraqitur kulturėn tonė, e cila u duartrokit nga mė shumė se 3000 mijė vetė.
Grupi shqiptarė qe pothuaise mė i miri dhe qė u nderua nė shkollė.
Gjithashtu, veēojė dekorimet qė mu dhanė ne shkollė. Mora shumė dekorime pėr
shembull si "Presidente Nderi" e shkollės Grover Cleveland, si nxėnėse me resultate tė larta nė mesime, si activiste e dalluar.
Pėr mua momenti me kulmor i kėsaj ceremonie ishte letra dhe certifikata qė mė dėrgon
simbolikisht, Presidenti i SHBA-ės, Goerge W. Bush dhe Laura Bush. Letra qė
presidenti i Shteteve tė Bashkuara tė Amerikės dhe zonja e tijė dergoijnė
me rastin e dekorimit, ēdo nxėnėsi nė Amerikė i cili dallohet nė shkollėn ku
ai mėsonė. Kjo, pėr mua personalisht por edhe pėr prindėrit e mi ėshtė shumė
domethėnėse kur presidenti i njė shteti siē ėshtė Amerika, tė nderon pėr
rezultatet e arritura nė mesime. Urimi qė me bėn Presidenti Bush jo vetėm se
me gėzon por edhe me inkurion pėr tė arritur edhe mė shumė nė ditėt qė do tė vinė.
Momente tė paharruara janė edhe kur kėto gjėra diskutohen dhe bėhen
publike nė vende me njė pėrbėrje prej shumė nacionaliteteve e ndjen veten
krenar pėr pėrkatėsinė tėnde kombėtare. Nė kėto momente ėshtė mjaft decisive
dhe emocionuse kur shef tė valvitet flamuri kombėtar shqiptar. Nė njė rast
salla ka qėnė e mbushur plot me nxėnės dhe prindėr nga vende tė ndryshme si
grekė, serbė, bullgarė, rusė, italianė, polakė, kinezė, brazilianė, arabė, meksikanė... por
flamuri jonė qėndroi lart dhe njėrzit brohorisnin" Albania !!,Albania!!!..
Pat edhe nga ato vende qė nuk donin tė thonin "Albania !" bile s'donin t'i dėgjonin edhe ndoshta emrin!?, por flamuri ynė ngrihej lart e mė lart.
Kudo ndjen vetėm njė mungesė - Tirana - Shqipėria
Anisa nuk e mohon faktin se veē gjitha tė mirave i mungon Tirana dhe
e gjthė Shqipėria. Pasi ajo i pėrket atij vendi tė mrekullushėm qė e ka
emrin Shqipėri. Dhe veteėm kėshtu kudo ku shkoim dhe ku paraqitemi,
prezantohemi si shqiptarė. Kėtė e bėjnė tė gjithė ne studentėt shqiptarė
jashtė vendit, tė prezantohen me krenari e dinjitet me emrin e vendit tonė.
Shqipėria, ėshtė pjesa e jetės sė ēdo njerit prej tyre dhe e tillė do tė
mbetet gjithėmonė. Kėtė vit shumė fėmijė shqiptarė parashikojn qė tė kaloj
pushimet nė Shqipėri. Tė gjithė thonė mė ka marrė malli shumė pėr
vendlindjen time Tiranėn, Shkodrėn, Durrėsin, Sarandėn, Korēėn, Dibrėn e
tjer. Por, edhe Anisėn njėkohėsisht e ka marrė malli shumė pėr gjyshin e
nderuar Qemal Abedinaj dhe nėna Fiqon e nėnė Hajrien, tė cilėt ajo me padurim pret t'i takoj kėtė verė.
Pėr Anisėn, ėshtė e vėrtetė se ka suksese por nuk do tė thotė se ėshtė e gjitha. Rrugėt janė shtruar pėr amerikanėt dhe nga vetė amerikanėt, ndėrsa pėr Anisėn 18 vjeēare, ajo duhet tė hedh hapat e guximėshme pėr tė gjetur vetveten duke hapur rrugė tė reja. Dhe kjo kėrkon pėrkushtim, mund, sakrifica. dhe besim se do t'ja dal mbanė. Fillimisht, ajo ka si piksynim tė mbaroi Universitetin. Univerisetet nė Amerikė, kan njė rrugė tė gjatė dhe shumė tė mundueshme.
Por, kjo nuk do tė thotė se studentja shqiptaro - amerikane Anisa Teodori nga Tirana, kudo qė tė jet do tė vazhdoj tė studjoj fort dhe nė tė gjitha momentet qė rasti do tė kėrkoj, ajo do tė prezantoj me dinjitet dhe krenari kulturėn, traditėn e historinė e vendit tonė-
Shqipėrisė. Tė jetosh me ėndėrrėn Shqipėri, nė ēdo cep tė botės do tė thotė jeton pėr vendin tėnd, do tė thotė tė tregosh kulturė, krenari e dinjitet dhe pėrkushtim kombėtar. Ēka i mbetet edhe Anisa Teodorit, si detyra e saj ; t'i pėrshtatet jetės ku jeton dhe tė studioi por gjithmonė pa e harruar vendin tim tė mrekullushem.
|