HYRJE | HISTORI | LETĖRSI | FOTOGRAFI | LAJME | INFO | RRETH NESH |     FJALA e LIRĖ


Kontakto: [ ] ose [ Kontakti ]

 
  [ Prapa ]


Me rastin e 14-vjetorit tė rėnies heroike tė Adem Zeqirit pėr njė Bashkim kombėtar, u mbajt Akademi pėrkujtimore nė Choindez tė Juras-Zvicėr

Heroizmi i Adem Zeqirit ishte burim frymėzimi, se pushtuesit nuk e zgjedhin nyjen gordiane pa luftė

-- nga Dashnim HEBIBI

"Ėshtė konstatuar, se Adem Zeqiri ka vdekur nga turturat e shumta tė marra nga policia serbe e regjimit. Vdekja e Ademit ishte mė shumė se vrasje. Ademi ishte i qetė, i sjellshėm nė shoqėri dhe gjithnjė dėshironte tė organizohej, pėr tu ēliruar njėherė e pėrgjithmonė. Ademi na thoshte gjithnjė se: "Liria i ka rrėnjėt nė gjak dhe na duhet bashkimi, qė tė luftojmė deri nė fund".

Tubim pėr nder tė luftėtarėve tė lirisė

Choindez-Jura-Zvicėr, dhjetor 2006: Me njė organizim modest, ashtu siē e meritojnė edhe dėshmorėt e rėnė nė altarin e rinisė, sepse luftėtarėt e lirisė, nuk kanė vrapuar pas postit dhe as pas pasurisė, por luftuan pėr tė mbrojtur identitetin kombėtar, shumė larg Gjakovės sė bukur qė e donte shumė Adem Zeqiri, nė Kanton Jura tė Zvicrės, organizuar nga miqtė e tij, veprimtar tė dalluar, u pėrkujtua figura kombėtare e dėshmorit nė fjalė. Pas katėrmbėdhjetė vitesh, pėr herė tė parė nė mėnyrė kaq madhėshtore, nė njė Akademi pėrkujtimore, u pėrkujtua heroizmi i pashembullt, i pasytrembur i Ademi Zeqirit. Kishin ardhur shumė veprimtarė, bashkėveprimtarė, familjarė tė dėshmorėve, poetė, artistė e gazetarė, pėr tė mbėshtetur kėtė Akademi pėrkujtimore edhe ate nga katėr anėt e Zvicrės dhe tė atdheut tonė, pėr tė pėrkujtuar njė personalitet, qė deri nė momentet e fundit tė jetės, ishte pėr njė Kosovė tė pavarur dhe pėr njė bashkim kombėtar. Shumė herė i ėshtė kėnduar Adem Zeqirit, pėrmes kėngėve me qifteli, kėngėve folkorike dhe heroizmi prej njė burri tė besės, qė ėshtė i pashembullt, qė mė vonė, jo edhe shumė vitesh, heroizmi i Ademit, shfaqet edhe tek shumė dėshmorė tė tjerė, qė ranė nė altarin e rinisė.

Me njė program tė pėrmbushur historiko-pėrkushtues e kulturo-artistik, bashkatdhetarėt pėr disa orė kaluan sė bashku me historinė qė folėn bashkėveprimtarė tė dėshmorit Adem Zeqirit. Nuk munguan, as kėsaj here pėrfaqėsues nga Ambasada shqiptare me qendėr nė Bern me pjesmarrjen e saj, z.Engjėll Begalla, me qė Ambasadori shqiptar, z.Mehmet Elezi ishte me njė takim zyrtar, mė pastaj edhe familjarė tė tė ndjerit, dėshmorit tė lirisė Adem Zeqirit. Akademia pėrkujtimore, kėsaj here mblodhi edhe sipmatizantė tė partive tė ndryshme qė veprojnė me degė dhe nėndegė tė saja nė Zvicėr, si nga AAK, LDK, PDK, PSHDK, si dhe shoqata humanitare, e shoqata apolitike, me njė fjalė ishte organizim i nivelit tė lartė pėrkujtimor.

Me hymnin kombėtar dhe mė pastaj me njė minutė heshjte pėr Adem Zeqirin dhe dėshmorėt tjerė, filloi edhe Akademia pėrkujtimore, ku organizatori kryesor, ku njėherit ėshtė edhe bashkėaktivistė i orėve tė para me Adem Zeqirin, e hapi programin, ku pėrshėndeti familjen Zeqiri, tė dėshmorėve qė janė prezent, bashkėveprimtar tė Ademit, pėrfaqėsuesin e Ambasadės shqiptare nė Bern, pėrfaqėsues tė subjekteve politike qė veprojnė nė diasporė, bashkatdhetarė dhe pėrfaqėsues tė gazetės kombėtare Bota sot, si dhe producentin e Tv Diaspora z.Esat Husaj. Veprimtari Avdiu, u ndalė sė veēuari nė pika tė shkurtėrta, biografinė e Adem Zeqirit dhe kujtoi shumė ēaste tė keqtrajtimeve mė tė egra nėpėr burgjet e Kosovės sė atėhershme nėn regjimin e egėr e barbar tė kryekasapit tė Europės Juglindore.Nė fjalėn e tij, z.Avdiu vlerėsoi rolin dhe kontributin historik qė Ademi ka dhenė pėr Kosovėn e pavarur me njė kohė kur ishte shumė e rėndė, gjithēka shonte trubullt.

Tubim pėr nder tė luftėtarėve tė lirisė

Box: Ne gjendemi sot, pėrpara sfidave historike pėr tė ardhmen tonė, ndaj kemi pėr detyrė pėrpara Atdheut dhe brezave tė ardhshėm, qė idealet e dėshmorėve, vlerat e luftės, pėr lirinė dhe prosperitetin e vendit t’i ēojmė pėrpara. Duke u mbėshtetur mbi kėto vlera dhe tė kontributit tė gjithė brezave tė atyre qė luftuan dhe punuan duke ngritur lart emrin e Shqipėrisė sė bashkuar, ne duhet tė shohim pėrpara pėr t’u pėrballur me sfidat e vėshtira tė zhvillimit, ngritjes sė mirėqenies sė popullit dhe integrimit tė Kosovės e Shqipėrisė.

Tubim pėr nder tė luftėtarėve tė lirisė

Nė vitet e nėntėdhjeta, xhandarmėria serbe nė Kosovė zhvillonte njė fushatė tė paparė ndaj shqiptarėve duke i keqtrajtuar, torturuar, bastisur dhe duke shkatuar edhe njė mori vrasjesh. Njė ndėr familjet e shumta qė ishin nė shėnjestėr tė policisė serbe ishte edhe ajo e Idriz Zeqirit nga fshati Brovinė i Gjakovės. Rasti mė i rėndė dhe mė enklatante nė gjithė kėtė fushatė, ishte ai i vrasjes sė 37 vjeēarit Adem Zeqiri, ndaj tė cilit u shtrua njė dhunė mizore - me torturė tė rėndė deri nė vdekje. Ndaj tij u pėrdoren metodat mė trishtuese tė torturave nga tė cilat edhe vdiq mė vonė i padorėzuar nė Spitalin e Prishtinės mė: 19.12.1992.

Ky rast tronditi opinionin vendorė dhe ate ndėrkombėtarė, njiherit e tensionojė situatėn deri nė maksimum nė Gjakovė dhe mė gjėrė. KMDLN vuri kontakte me zyren e KSBE-sė nė Prishtinė dhe e njoftoi ate pėr rastet e shumta qė policia serbe po ushtrone ndaj popullatės shqiptare nė Kosovė, duke veēuar rastin mė tė ri qė ishte ai i Adem Zeqirit.

Pėrfaqėsuesi i zyrės sė KSBE-sė z. Filip Han, do ta ftojė njė delegacion nga KMDLN, qė tė takohet me ta, tė cilėt do tė referonin mbi rastin nė fjalė. Nė delegacion ishin Prof.Dr.Pajazit Nushi, Dr. Besnik Bardhi, Lan Avdiu dhe Nevruz Manxhuka. Delegacioni do ti dėrgojė pėrfaqėsuesve tė KSBE-sė kumtesat me shkrim lidhur me rastin e vrasjes mizore tė Adem Zeqirit nga ana e policisė serbe. Obduksioni i kufomės sė Ademit u bė, ndėrsa pėrfaquesit e KSBE-sė e morėn pėrsipėr qė ta marrin procesin e obduksionit. Mirpo, atė ditė kėtė proēes mjekėt nuk e japin kinse nuk janė pėrfunduar tė gjitha analizat nė disa organe vitale, e ēka ėshtė shumė me rėndėsi tė ceket, ku njė mjeke serbe i afrohet vėzhgusve ndėrkombetarė dhe me gjysėm zėri ju thotė: "Puna rreth obduksionit nuk ėshtė krejt e pastėrt".

Presioni i delegacionit nga KMDLN ndaj pėrfaqėsuesve tė KSBE-sė ishte i madh dhe ishte shumė kėmbėnguleės qė tė merret qertifikat nga mjektė pėr shkatarin e vdekjese sė Ademit edhe pse dihej ēdo gjė -po ne pėr shkak tė padis qė do ta ushtrojmė ndaj policisė , arritėm qė ta sigurojmė qertifikatėn nga mjeku ligjor Dr.Suzana Rashoviq, nė tė cilėn thuhet: "Ėshtė konstatuar, qė Adem Zeqiri ka vdekur nga turturat e shumta tė marra nga policia serbe- Vdekja pra ėshtė mė shumė se vrasje. Sinqerisht, kėto janė tė tmerrshme.Ademi ishte i qetė, i sjellshėm nė shoqėri dhe gjithnjė dėshironte tė organizohej, pėr tu ēliruar njėherė e pėrgjithmonė. Ademi na thoshte gjithnjė, se liria i ka rrėnjėt nė gjakė dhe na duhet bashkimi, qė tė luftojmė deri nė fund.Ka shumė pėr tė thėnė pėr Adem Zeqirin, por kjo Akademi pėrkujtimore, do tė jetė tradicionale, tash e tutje dhe do tė pėrkujtohet ky dėshmor dhe tė gjithė dėshmorėt, qė dhanė jetėn pėr liri dhe pavarėsi e bashkim kombėtar".

Shani Asllani u ndalė sė veēuari veprimtarinė e Adem Zeqirit, ku veēoi se: "Adem Zeqiri deri mė 19 dhjetor tė vitit 1992 ishte me sy nga bashkimi kombėtar dhe ashtu mbylli sytė pėrgjithmonė me dėshirėn e vullnetin e madh, qė Kosova, Kosova Lindore, Malcia, ēamėria e Arbėria tė jenė pjesė tė pandashme tė Shqipėrisė. Ishte i burgosur disa herė nga policia e regjimit tė atėhershėm, pjesmarrės i shumė protestave dhe organizator i Frontit pėr ēlirim kombėtar. Ishte nė sytė e spiunėve, por i patrembur dhe shpesh thoshte, se edhe nėse vdes, dua tė vdes ashtu si vdiset pėr vendin tim.Ademi la pas vetes tre djemė dhe bashkėshorten, qė janė gjithmonė krenar qė patėn, njė bashkėshort dhe baba tė tillė, qė sot kur e shikojnė flamurin kombėtar, e shohin nė mesin e dėshmorėve tė tjerė tė kombit, qė ranė nė pėriudha tė ndryshme kohore".

Ndėrsa nė emėr tė familjes sė dėshmorit Pajazitaj, foli i vėllau ku tha: "Dėshmorėt nuk kursyen jetėn pėr atdheun tonė tė bashkuar dhe ky amanet duhet tė shkojė nė vend, e ky realizim i dėshirės natyrore qė patėn dėshmorėt dhe qė kemi ne, shkon nė vend, vetėm atėherė kur jemi tė bashkuar dhe kur ēmojmė dėshmorėt pėrgjithmonė. Sylė Arfi para tė pranishmėve tha: "Para katėrmbėdhjetė vitesh nė Ponoshec tė Gjakovės u torturua ky tribunė i ēėshtjes kombėtare dhe do tė jetė i pavdekshėm pėrgjithmonė. Nė vdekje nuk iu dorėzuar policisė, por luftoi me ta me shpirt deri nė fund. Ademi, ishte vėrtetė, i qetė, por kur prekej ēėshtja kombėtare, nuk e njihte askend, ai donte tė jenė tė gjithė tė bashkuar dhe vetėm tė bashkuar do kemi suksese. Bajram Mehmeti, shtoi se: "Adem Zeqiri, do tė pėrkujtohet kudo qė ka shqiptarė dhe veprimtaria e tij ėshtė burim frymėzimi brezave qė erdhėn dhe qė do vijnė, se pa luftuar me tė gjitha mundėsitė, nuk do zgjidhet nyja gordiane. Kėshilltari i Ambasadorit shqiptar nė Zvicėr, Engjėll Begalla tha se; "Adem Zeqiri dhe dėshmorėt tjerė do tė kujtohen, ēdo herė qė tė pėrmendet Tirana, Tetova, Presheva, Malcia, ēamėria e Arbėria.

Adem Zeqiri dhe dėshmorėt nuk kanė vdekur, ata janė krenari e kombit shqiptar". Folėn edhe veprimtarė tė tjerė nė kėtė Akademi, si Ilir Bytyqi, Arsim Mehmeti, si dhe vėllau i Adem Zeqirit, Ramė Zeqiri, ku me emocione tha: "Pėrshėndes tė gjithė tė pranishmit. Ėshtė mė shumė se krenari, kur ēmohen dėshmorėt. Tė harrohen dėshmorėt, ėshtė sikur tė harrohet historia, dhe kur harrohet historia, atėherė do tė jetė e vėshtirė e ardhmja. Lavdi i qoftė tė gjithė dėshmorėve tė rėnė pėr liri, pavarėsi dhe bashkim kombėtar, rruga e tyre dhe amaneti i tyre do tė vazhdohet e do ēohej nė vend, por na duhet bashkimi mė shumė se kurrė".Nė fund tė programit, me disa pika artistike, ku vėrtetė emocionuan tė gjithė tė pranishmit, u shfaq njė recital me motiv patriotik (improvizim pėr dėshmorin Adem Zeqiri) pėr dėshmorėt e rėnė, nga SHKA-Besa dhe me duatrokitje frenetike, vazhduan edhe me disa pika tjera artistike, si dhe me marshe tė UēK-sė, ku me njė koreografi emocionuese, pjesmarrėsit nė sallė nuk shpėtuan edhe pa lot.

Restauranti "Dardana", qė njėherit ishte edhe pronė e njė bashkatdhetari nga Kosova z. Afrim Ramnabaja, gjatė kėsaj dite i gjasonte tribunave tė Tiranės, Shkupit, Tetovės, Preshevės, Malcisė, Arbėrisė e ēamėrisė.Nė fund tė gjithė tė pranishmit, dėgjuan edhe disa kėngė patriotike, nga Mentor Mushkolaj dhe Valon Islami, ku mė pastaj tė gjithė tė bashkatdhetarėt, u ndanė duke u pėrshėndetur me njėri tjetrin dhe duke folur me krenari pėr tė ardhmen e kombit tonė dhe duke kujtuar dėshmorėt e rėnė.

Box: Gjatė takimit u lexuan edhe telegrame pėrshėndetėse nga Naim Maloku, Kolonel Avdyl Mushkolaj dhe njė telegram tė Ismet Lekajt e lexoi Anton Pjetraj-nga Gjakova.

Shkoder.net... - Fjala e Lirė | Tė drejtat e rezervuara