A ka liri shtypi në Shqipëri?

Liria e Shtypit e kërcënuar! Shteti shtyp mediat! Mediat, që sot nën kontroll! Rradha e mediave! Lamtumirë liri e shtypit! Mazhoranca dhunon mediat! Mediat, kjo nuk do të ndodhë!

Kam renditur në paragrafin e parë, pa u bërë asnjë korrigjim, një seri titujsh, nga ato që kanë zënë rëndom ditët e fundit faqet e para të gazetave dhe që më pas, lexohen me një ton të rëndë e herë herë solemn, që pa gdhirë ende mirë në ekranet e televizioneve! I kam renditur, i bindur se pikërisht këta tituj reflektojnë më shumë se sa gjithçka tjetër mjerimin e këtij dimensioni që quhet informim dhe ku fatkeqësisht bëj pjesë edhe unë. Po mundohem të rendis disa argumente, pa pretenduar një analizë të thellë, po duke tentuar që të bëjnë të mendojnë të gjithë ata që në këto vite kanë pasur të bëjnë direkt apo indirekt me mediat dhe lirinë e tyre në Shqipëri.

Kam vënë re se sipari i betejës ka qenë vendimi i për shkrirjen e KKRRT – së dhe të Këshillit Drejtues të RTSH, të cilat janë konsideruar si një sfidë e madhe apo si prologu i një beteje titanike mes mediave dhe pushtetit, që tenton ta kufizojë atë. Personalisht e kam parë pa asnjë interes dhe pa asnjë emocion gjithë këtë operacion. E kam ndjekur kështu, së pari, sepse besoj se bordet në Shqipëri kanë qenë rëndom një praktikë e dështuar! Se partitë, shoqatat, individët, kanë parë në formimin e tyre, më shumë një detyrim se sa një mendësi; se funksionimi i tyre ka qenë gjysmak, thjesht sepse duhet të jetë, por jo se duhet të rregullojë gjë. Se në formimin e tyre janë dërguar ata njerëz, që nuk janë parë më të vlefshëm për asgjë tjetër dhe që iu është gjendur kështu një vend për të shtyrë ca kohë.

Kështu, as ky Këshill Drejtues dhe as ndonjë i mëparshëm nuk ka rregulluar asgjë në cilësinë e RTSH. Kam bindjen e plotë që as një Këshill i ri, nuk do të prodhojë diçka më cilësore. Ndërrimi i njerëzve jo gjithnjë prodhon zhvillim, ashtu siç huazimi i formulave nga jashtë, me produktin shqiptar jo gjithnjë prodhon një gjellë të shijshme. Po ashtu, kam pasur bindjen se krijimi i një seri organizmash të pavarur që kontrollojnë një veprimtari apo tjetrën, ka qenë po kështu një mundësi për të hequr qafe ish deputetë apo militantë të dështuar një force politike, për t’u gjetur një rrogë njerëzve që ke detyrime, se sa për të rregulluar siç duhet dhe ligjërisht veprimtarinë që ata kontrollojnë. Nuk ka njeri në Shqipëri të besojë se Halil Lalaj paska qenë garant i lirisë së mediave në Shqipëri, sikurse nuk ka asnjë njeri që mund të garantojë se ai që do të zëvendësojë Halil Lalajn, do të jetë më cilësor dhe më i vendosur.

Kjo histori është banale si edhe ngatërrimi i TV dhe mediave të tjera në të. Top Channel është një televizion i madh dhe i lirë, jo se do Halil Lalaj dhe se do të dojë, ose nuk do të dojë ai që do vijë pas tij; Klan do të ketë pjesën e tij të influencës dhe politikat e tij editoriale, do apo s’do KKRRT e Lalajt apo ajo e atij që do t’i pasojë. E gjitha kjo është komike dhe pa sens. Dje, Majko, një djalë i mirë, por që i kupton gjërat me ngadalë, ngatërronte një vendim me një problem mes televizioneve. Në fakt, pyetja që unë mund t’i bëja atij është se pse qeverisja e majtë nuk i dha Topit liçensën e TV kombëtar që realisht i takon? Dhe pse ai paragjykon që një gjë të tillë nuk do ta bëjë Këshilli i ri? Historia është e kotë dhe padyshim pa sens.

Por nëse pjesa e bordeve dhe këshillave është fare pa sens e pa llogjikë, ideja se po shkelet liria e shtypit është fare komike. Dua të pyes, se cilit gazetar të ri, siç ndodh rëndom në gjithë botën, i është kthyer mbrapsht një shkrim për arsye cilësie!? E pra, shkrime të dobëta ka me kuintal nëpër gazetat tona? Cili personazh është ulur për të shkruar çdo gjë që i vjen nëpër mend dhe analizën apo shkrimin e tij ia kanë refuzuar, ose nuk e ka botuar dot!? Për numrin e popullsisë jemi jo vetëm vendi me numrin më të madh të mediave për frymë, por edhe me numrin më të madh të analistëve dhe publicistëve! Cila gazetë ka kërkuar falje, qoftë edhe një herë të vetme, për një shkrim apo lajm që ka dhënë gabim, pavarësisht kostos që i ka shkaktuar një personi apo familjeje për këtë?!

Cili njeri ka trokitur në derën e gjykatës për të bërë një padi personale ndaj medias dhe nuk ka gjetur shikimin e llahtarisur të gjykatësit?! Nëse media është e mbrojtur, kush i mbron personazhet që nëpërkëmben prej saj me apo pa të drejtë? Cili politikan apo person publik nuk ka mbetur i llahtarisur nga deformimi i deklaratave të tij, jo si pasojë e lirisë së shtypit, por mungesës absolute të profesionalizmit. E si mund të cenohet liria e shtypit në një vend me 86 televizione dhe me 43 të përditshme! Në një vend ku ka më shumë media se sa gazetarë që duhet të punojnë në to. Deri tre vjet më parë, qëllonte shpesh që gazetarët e rinj i kërkonim në vitet e para të universitetit; sot, jemi dëshmitarë që kemi filluar të fusim në gazeta maturantë apo edhe më të rinj!