BRAUN - AUTOR I LAVDËRUAR DHE I KRITIKUAR

Dan Braun (DAN BROWN) është autor i romanit "THE DA VINCI CODE" (Kodi i Da Vinçit), që ka tronditur një pjesë të botës. Veçanërisht opinionin evropian. Romani në fjalë sot ka marrë vulën e bestsellerit dhe deri më tash miliona kopje janë shitur në Amerikë dhe në Evropë. Janë dhënë vlerësime nga më të ndryshmet, lavdërime dhe kritika nga më të ashprat. Ky roman është përkthyer edhe në shqip nga Amik Kasoruho. Një përkthim i mrekullueshëm. Është me rëndësi të theksohet se miliona lexues të romanit "KODI I DA VINÇIT", mes tyre edhe shqiptarë, kanë mbetur pa frymë, të çmeritur, të çuditur, entuziastë ose thellësisht të inatosur për atë që, në disa raste, parashtron, sugjeron ose pohon ky autor amerikan në lidhje me çështje tejet të rëndësishme dhe të ndjeshme, që kanë të bëjnë në lidhje me: historinë e Jezu Krishtit, të Marie Magdalenës, me historinë e Kishës Katolike, me Parësinë e Sionit, me pikturat e famshme të Leonardo da Vinçit etj. etj.

Është ky një autor, që këmbëngul se i ka kuptuar të gjitha sekretet, që lidhen edhe me veprat e Leonardo da Vinçit. Është ky autori, që në intervistën e dhënë ( më 9 korrik 2003) kanalit televiziv amerikan NBC (Shih: www.danbrown. com), ka pohuar se ka studiuar me themel prodhimin artistik dhe teoritë e Leonardo da Vinçit. Mirëpo, pavarësisht nga pohimet e tij se ka studiuar me themel histori arti në Sevilje, se edhe gruan e ka historiane arti (që I ka ndihmuar për t'i mbledhur informacionet) del se ai, megjithëkëtë, ka njohje shumë konfuze për gjërat që shkruan, madje edhe për Leonardo da Vinçin. "Kjo njohje konfuze e tij zbulohet madje edhe vetëm me një të dhënë të thjeshtë", shkruan Ullate FABO (autor i librit "CONTRO IL CODICE DA VINCI" (Kundër Kodit të Da Vinçit), ku një për një ka zbuluar falsitet dhe mistifikimet, që gjenden në bestsellerin e Dan Braunit.

Kështu, për shembull, në variantin origjinal të romanit, Brauni e quan piktorin - artistin (DA VINÇI), në vend të LEONARDO ose LEONARDO DA VINÇI. "Ky është një gabim trashanik, që përkthyesi i kujdesshëm e ka zëvendësuar me LEONARDO përveçse në titull, që zbulon aty për aty njohjen e keqe të Braunit për Leonardon, me gjithë vitet e gjata të studimit dhe informacionet e gërmuara në një nga shkollat jo shumë mirë të identifikuara të artit në Sevilje", shkruan U. Fabo. Le të theksojmë me këtë rast se DA VINÇI nuk është mbiemri i autorit, por një shtojcë në emrin e tij duke imituar Piero da Vinçin nga qyteti i Toskanës afër Pratos, bir i paligjshëm i të cilit ishte.
Kodi-libër, që kapërcen një përvojë të thjeshtë letrare dhe estetike. "KODI I DA VINÇIT" i Dan Braunit nuk është vetëm një roman. Ai është një libër, që shërben për të përcjellë një mendim të përcaktuar në lëmin e fesë dhe një mënyrë sjelljeje ndaj jetës.
Ndikimi, që ka shkaktuar ky libër, e kapërcen një përvojë të thjeshtë letrare dhe estetike (U.Fabo). Gjatë leximit të këtij romani njeriu (lexuesi) provon përjetime rrëqethëse. Aty hasen gjëra tronditëse, që zgjojnë dyshimin e lexuesit për fakte religjioze dhe historike deri tash të mbyllura.

Në harkun e 24 orëve janë zhvilluar ngjarje të stuhishme. Një mal me ide, me gënjeshtra, me falsitete e me mistifikime, me përplasje, me çështje të mbetura pezull, në pritje të hulumtimeve e të përqasjeve të ardhshme.
Kemi aty një furi marramendëse ku përzihen, sipas U. Fabos, tundimi e frika e ku mashtrimet, jo rrallë, janë veshur me erudicion e dituri. "KODI I DA VINÇIT", siç e kanë vënë re edhe shumë studiues e kritikë profesionistë, mes tyre edhe Ullata Fabo, është në të vërtetë një triler me shumë përbërës: një masë e mirë dashurie, plot persekutime, me krime dhe surpriza me bollëk.

Një përbërës pikant i kësaj recete të suksesshme janë pohimet e shpeshta kryekëput tjetërsoj nga idetë e provuara dhe të pranuara njëzëri prej më të shumtëve, që lidhen me historinë e Jezu Krishtit, të Marie Magdalenës, të Kishës Katolike, të Merovingëve dhe të një organizate të quajtur "Parësia e Sionit". "KODI I DA VINÇIT", që ka përmasa më shumë se një roman, autori Dan Braum, me tezat dhe me konceptet e tij të gabuara, jo rrallë të tipit të Kishës Protestante, është përpjekur të mbjellë te lexuesit enigma dhe dyshime, që mund të kenë pasoja dhe dëme serioze, të rrezikshme.

Kjo duket qartë si drita e diellit, po t'i dëgjosh ata, që e kanë lexuar librin. Me idetë dhe me gënjeshtrat e shumta që parashtron, romani në fjalë ka ndryshuar dhe do të ndryshojë gjykimin e njerëzve për Biblën dhe për Kishën Katolike. Ndërsa, pozicioni filozofik-teologjik i autorit nuk përputhet me mësimin dhe me besimin katolik, ndonëse ai (Dan Braun) rrëfen që ndihet "i krishterë", duke i dhënë kësaj fjale një kuptim të ndryshëm nga ai i zakonshmi. Sipas mendimit të autorit, Jezu Krishti nuk ishte tjetër veçse një nga dëshmitarët e kultit fillestar të hyjneshës dhe vetëm në këtë kuptim ai është ithtar i tij.

Kështu, qëllimi kryesor i sulmeve verbale të personazheve, që mishërojnë vizionin e Braunit për botën, siç është prof. Langdoni, është vetëm një: ta bëjnë të njohur "komplotin më të madh të historisë", Kishën Katolike.
Prandaj, jo rastësisht skema më e përsëritur, sipas U. Fabos, është kjo: Langdoni (profesori) e Tibingu (milioneri ekscentrik i trembur për vdekje nga Graali), që përfaqësojnë zërin e autorit, rreken ta bindin Sofinë ose më saktë lexuesin për faktin që varianti i ngjarjeve i ofruar nga historiografia zyrtare, pra nga Kisha Katolike, përbën "komplotin më të madh të historisë, për ta maskuar të vërtetën". Në zanafillë të ngjarjeve Sofia lëkundet, është e pavendosur, por më pas nis t'i gëlltisë një nga një shpjegimet e miqve të vet, pa reaguar më tej.

Për doktrinën e romanit "Kodi Da Vinçi"

Fakti që "KODI I DA VINÇIT" është roman artistik (polices) nuk i imunizon dhe as nuk i bën të paprekshme idetë dhe doktrinat, që parashtron. Sepse në rastin konkret nuk kemi të bëjmë vetëm me një vepër artistike, me një roman (polices), që nuk është vetëm roman, por me një vepër që parashtron dhe përcjell jo vetëm ide, por edhe doktrinë dhe jo çfarëdo doktrine.

Kështu, prandaj, sipas një vlerësimi të përgjithshëm, romani në fjalë është madje edhe maja e heshtës së një lëvizjeje të tërë shpirtërore bashkëkohore me përmasa të konsiderueshme. Ndërsa, doktrina e romanit, e përmbledhur shkurt, sipas Ullate Fabos, duket kështu: Dan Braun nuk beson që Zoti është manifestuar te Jezu Krishti, as që ungjilli ka origjinë hyjnore. Nuk beson në një Zot të vetëm, të aftë të hyjë në komunikim me krijesat e veta. Sipas mendimit të tij, religjioziteti fillestar dhe primitive i qenies njerëzore është kulti i hyjneshës.

Ai shpjegon se që në krye të herës të gjitha qeniet njerëzore adhuronin një fillesë femërore dhe vetëm më pas kanë vërshuar hyjnitë mashkullore, që duke e lartësuar dhunën, kanë provokuar shuarjen, fikjen progresive të feve paqësore femërore. Brauni mbështet idenë që besimet e tipit mashkullor ngrenë në qiell asketizmin, sakrificën, represionin, ndërsa kultet femërore ushqejnë harmoninë midis sekseve, kënaqësinë-veçanërisht atë seksuale-dhe tolerancën.

Duke u nisur nga këto parakushte, Dan Brauni (Tibingu dhe Langdoni) arrin në përfundimin që Jezusi ishte një njeri, adhurues i Hyjneshës, që u bashkua trupërisht me Marie Magdalenën. Të dy i përkisnin një race mbretërore, prandaj edhe fryti i hamendësuar i bashkimit të tyre (Sara) do të ishte përfaqësuesi I ligjshëm i monarkisë izraelite. Marie Magdalena nuk na qenkësh vetëm nusja e Jezusit, por, kur ai nuk ishte më, ajo u vu edhe në krye të grupit.
Mirëpo Pjetri, pas vdekjes së Jezusit, në ankthin e paragjykimeve atavike mashkullore na u bë xheloz për Marie Magdalenën dhe i dha udhë komplotit për ta maskuar mesazhin e vërtetë të Jezusit, duke e paraqitur si Zot dhe duke e lartësuar mashkullorsinë në dëm të feminilitetit. Pjetri ka hedhur bazat e një kishe ku gratë do t'u nënshtroheshin burrave; një entitet që do të ngarkohej edhe me detyrën t'i persekutonte dhe t'i shfaroste dëshmitarët e mësimit parësor.

Sipas Braunit, pjesa më e madhe e të krishterëve shihnin te Jezusi vetëm një burrë si gjithë të tjerët deri në Koncilin e Nikesë, në vitin 325. Në atë koncil perandori Kostandin, që kishte parë në krishterimin e Pjetrit një mjet të mrekullueshëm për ta bërë një të vetme perandorinë, paskësh miratuar variantin katolik të krishterimit dhe kishte ngarkuar të përgatitnin një bibël ad hoc, ndërsa urdhëronte të shkatërronin çdo lloj gjurme të variantit "njerëzor" të krishterimit. Sipas fjalëve të Braunit, në Nike Jezusi pa "të lartësohej gjendja e tij shoqërore", sepse u konsiderua si zot, gjë që as nuk i kishte shkuar nëpër mend më parë. Që prej asaj kohe, ithtarët e zotit femër jetojnë të fshehur, nga epoka në epokë, të kërcënuar nga pasuesit e kishës, që synojnë t'i shkatërrojnë.

Me gjithë përndjekjet, raca e prejardhur nga Jezusi dhe nga Marie Magdalena do të vijonte në Gali, ku gruaja do të vendosej pas vdekjes së Jezusit. Atje, fisi i shtëpisë mbretërore të Davidit dhe të Jezusit e të Magdalenës vazhdoi dhe, në një moment të caktuar, të cilin nuk e identifikojmë dot mirë, u lidh me shumë fije farefisnore me shtëpinë mbretërore të Merovingëve, që nuk qe në gjendje t'I shpëtonte komplotit të pushtetit kishtar dhe ambicies së mjeshtërve të pallatit. Kësisoj, Dragberti II u vra nga Pipini i Heristalit, duke çuar në vend urdhrat e Vatikanit. Pipini ishte i bindur se i kishte çuar në atë jetë të gjithë pasardhësit e Dragobertit dhe se e kish prerë degën e atij fisi përfundimisht, por mrekullisht një bir i Dragobertit, Sigisbert, kishte mbijetuar dhe, megjithëse nuk mund të bëhej më zot I fronit, arriti ta mbante të gjallë origjinën e tij dhe të fshehtën.

Në fakt, një trashëgimtar i Sigisbertit, konti Godfrua i Buolinit, në 1099 themeloi në Jerusalem një organizatë sekrete, që synonte ta mbante dhe ta përhapte të vërtetën për kultin e Hyjneshës dhe për trashëgimtarët e Jezusit: Parësinë e Sionit.
Që kur është themeluar, në mënyrë të rezervuar dhe duke iu përmbajtur një disipline të hekurt, parësia ka ruajtur në shekuj të shekujve dokumentet e fshehta, që provonin të vërtetën për Jezusin. Dokumente, që u gjeten nga tempullarët, duke gërmuar në themelet e Tempullit të Solomonit.

Parësia pret një çast të përshtatshëm për t'i bërë të njohura dokumentet në gjithë botën, duke i dhënë kështu një goditje për vdekje "komplotit katolik" dhe duke i kthyer Hyjneshës nderin e saj të humbur. Në krye të parësisë kanë qenë personalitete të shquara të artit dhe të kulturës, si Leonardo da Vinçi, Botiçeli, Gëte, Viktor Hygo, etj. Mjeshtri i madh, Leonardoja, sipas Braunit, ka dhënë prova të forta të bindjeve të veta në shumë nga pikturat e tij të famshme dhe çdolloj syri "i mësuar" mundet pra t'i perceptojë çelësat e fshehtë të pikturave të tij dhe mesazhin, që transmeton perms shekujve: kultin e Hyjneshës dhe pozicionin e privilegjuar të Shën Marie Magdalenës.

Kur jemi te doktrina e Braunit, le të theksojmë se ai, duke ndjekur një procedurë të thjeshtë krijuese, duke e mbushur së pari romanin e tij me akuza të hapura dhe me aluzione të maskuara, duke shqyrtuar kultin e Hyjneshës, figurën e Jezu Krishtit, të Marie Magdalenës, të Leonardo Da Vinçit, të Kostandinit, natyrën e kishës, të Parësisë së Sionit dhe teorinë e komplotit botëror, ka bërë përpjekje për të mbuluar me pluhurin e harresës të vërtetën rreth Krishtit dhe rreth shenjtores Marie Magdalena.

Është me rëndësi të theksohet se kësaj sfide, asnjë nga ata, që e nderojnë të vërtetën, nuk mund t'i kalojë anash. Sepse libri bie poshtë që në sulmin e parë, meqë përmban shumë të pavërteta, gënjeshtra e mashtrime, ndonëse ato, jo rrallë, autori i ka veshur me erudicion e me dituri (Filip G. Devis). Kështu dhe në këtë mënyrë, prandaj, gjendemi përpara një situate ku gjërat janë kthyer përmbys: gënjeshtra bëhet e vërtetë dhe e vërteta përflitet si gënjeshtër. Për më tepër, në rastin konkret, në rastin e Braunit, gënjeshtra është sajim i përcaktuar, përfytyrim ose fantazi. (U.Fabo). Madje edhe atëherë kur ky autor, pra Dan Braun, shkruan për kryqin, për Parësinë e Sionit, për hyjninë e Jezu Krishtit dhe për Koncilin e Nikesë, për pikturat e Leonardo da Vinçit, për emrin e "ndaluar" të Marie Magdalenës, etj.

Spekulime dhe shpjegime të pasakta edhe rreth kryqit

Brauni, përkatësisht personazhi i tij, Langdoni, bën spekulime dhe shpjegime të pasakta edhe rreth kryqit. Kjo duket qartë si drita e diellit te dy paragrafët e romanit në fjalë, te kapitulli 40, fq. 215. Mendimet e Langdonit në lidhje me kryqin e krishterimit nuk sjellin asnjë të dhënë reale. Edhe në këtë rast, ai shpreh insinuata, që kontribuojnë për ta mbjellë edhe njëherë intrigën dhe misterin, aty ku ato nuk ekzistojnë. Për më tepër, siç ka vlerësuar Ullate Fabo, profesorit ekspert të Harvardit (Langdonit) i mungojnë vazhdimisht të dhënat. Sipas opinionit të Langdonit (sc. Braunit-I. Ahmeti), për shembull, del se romakët e kanë shpikur kryqin si mjet torture, kurse ata, pra romakët, në fakt vetëm kanë adoptuar një teknikë të pranishme në shoqërinë e Lindjes së Afërme dhe të Largët.

Ekzekutimet në kryq, siç dihet tashmë, ishin të zakonshme midis grekëve, egjiptianëve dhe persianëve shumë më parë sesa të mbërrinin te romakët. Edhe prejardhja e fjalës kryq nga Langdoni shpjegohet gabimisht, sikundër edhe simboli i kryqit, ndonëse paraqitet si "ekspert i simboleve". Në kokën e Langdonit vërehet një rrëmujë, kur deklaron se vijat vertikale dhe ato horizontale, me ekuilibrin e tyre (është fjala këtu për kryqin), simbolizojnë "bashkimin e natyrshëm të një burri dhe të një gruaje, në përputhje me filozofinë e parësisë" (Kapitulli 40, fq. 215). Ja pra, edhe këtu, një shembull i përsosur i manipulimit tipik të këtij libri. Ç'është e vërteta, përsiatjet e Braunit, përkatësisht të Langdonit rreth kryqit dhe rreth simbolikës së tij janë nga më të pabesueshmet. Shkurt, qartë e shqip:

simboli i kryqit është universal dhe është adoptuar nga kultura kaq të ndryshme sa që mund të pohohet se ai përfaqëson plotësimin e elementeve të kundërta: qielli dhe toka, pozitivja dhe negativja, jeta dhe vdekja. Për këtë janë të gjithë të një mendjeje. Kuptohet se të gjitha shpjegimet e tjera janë vepra të sharlatanëve (U.Fabo). Shenja e kryqit, siç dihet tashmë, është nga më të thjeshtat që ekzistojnë dhe i përket trashëgimisë së shumë kulturave të parakrishtera.

Të krishterët e adoptuan për të treguar trekëmbëshin, në të cilin vdiq Krishti. Nuk dihet se për çfarë arsyeje misterioze, Langdoni pohon që kryqi latin është karakteristik i krishterimit, ndryshe nga kryqi grek.
Gabohet, sepse vetë epiteti "grek" nuk vjen nga popujt e vjetër antikë helenë, paganë (sipas mendjes së tij), por nga grekët bizantinë, që janë të krishterë. Qofshin të krishterët latinë, qofshin ata grekë, kanë përdorur dhe përdorin të dyja format e kryqit.

"DARKA E FUNDIT"- një e veçantë e "Kodit"

"Darka e fundit", përkatësisht "Darka e shenjtë", titulli tjetër me të cilin është e njohur kjo pikturë e Leonardo da Vinçit, është një e veçantë e romanit "Kodi i Da Vinçit" (të D. Braunit).
Kjo pikturë për Braunin, përkatësisht për personazhet e tij është një provë, por jo e fortë, e marrëdhënies sentimentale midis Jezu Krishtit dhe Marie Magdalenës. Është me rëndësi të jashtëzakonshme të theksohet se edhe në interpretimin e kësaj pikture, autori D. Braun çalon. Çalon madje për shumë arsye: Një, sepse "Darkës së fundit" ai gjithmonë i referohet me termin "afresk", gjë që nuk i përgjigjet të vërtetës edhe për faktin se Leonardoja e ka pikturuar këtë vepër me temperë. Ndërsa, Braun nuk di ta dallojë një teknikë nga tjetra, që tregon se nuk e njeh mirë këtë fushë.

Dy, "Darka e fundit", përkatësisht skena që paraqitet aty, nuk pasqyron, siç thotë Braun, përkatësisht personazhet e tij, ceremoninë e themelit të Eukaristisë, nuk është kjo skena e shugurimit të bukës dhe të verës.
Tre, skena në fjalë, sipas vlerësimeve dhe interpretimeve të përgjithshme, gjithsesi profesionale dhe autentike, ndodh pasi Jezu Krishti u ka larë këmbët apostujve, por para fillimit të Eukaristisë.

Katër, skena në fjalë e pikturës në të vërtetë pasqyron çastin më të ngarkuar me tension, kur Jezu Krishti zbulon faktin që ai është i bindur për fundin e tij tragjik dhe që e di se njëri prej apostujve të tij (sc. Juda Iskarioti) do t'ia bëjë varrin: "Me të vërtetë, me të vërtetë po ju them, njëri prej jush do të më tradhtojë. Atëherë, dishepujt (apostujt) u panë sy me sy me njëritjetrin, ata nuk mund ta merrnin me mend se për kë e kishte fjalën", (Gjn.13).
Pesë, në skenën në fjalë nuk është pasqyruar figura e Marie Magdalenës, siç mendon mendja e mjegulluar (me paragjykime) e D. Braunit, por Gjoni (të cilin, sipas të dhënave biblike dhe sipas traditës, Jezusi e kishte shumë për zemër), që ishte pak a shumë një adoleshent në çastin e vdekjes së Jezusit.

Gjashtë, në pikturën në fjalë, Leonardo da Vinçi e ka paraqitur Gjonin duke iu përmbajtur kanuneve tradicionale dhe atyre të epokës së tij. Këto janë vetëm disa nga të vërtetat, të cilat autori Braun është përpjekur t'i kthejë përmbys. Për më tepër, Leonardoja nuk ka mundur kurrë t'i lejojë vetes, si një artist i madh që ishte, ta transformojë një adoleshent, siç ishte Gjoni, në një grua. Këtë ka mund ta bëjë vetëm fantazia dhe mendja e mjegulluar e Braunit (U.Fabo).

Te "Kodi i Da Vinçit" gjenden edhe shumë interpretime dhe trillime nga më të ndryshmet, por janë të gjitha pa bazë. Pa bazë është edhe pohimi i Braunit, përkatësisht i Tibingut kur i thotë Sofisë se emri i Marie Magdalenës, meqë ishte i ndaluar nga kisha, u njoh me pseudonime të ndryshme: Kupa, Graali i Shenjtë dhe Trëndafili (Kapitulli 60, fq. 300).

Edhe kjo është një gënjeshtër e kulluar e autorit në fjalë. Sepse, siç dihet, kurrë emri i Marie Magdalenës nuk ka qenë i ndaluar nga kisha. Përkundrazi. Kisha latine e feston gjithmonë ditën në përkujtim të saj. Kulti i saj është i përhapur në të gjithë Evropën, sidomos gjatë mesjetës. Të thuash që kisha e ka ndaluar emrin e saj është një gjë absurde, kur kihet parasysh edhe fakti se, sipas një zakoni shumë të lashtë, emri i Marie Magdalenës është dhënë dhe jepet në pagëzim. Shumë fetare e zgjidhnin këtë emër kur hynin në kuvend dhe janë të paktën 14 shenjtore, që mbajnë emrin Magdalena në kujtim të kësaj shenjtoreje pendestare.

Vepër, që po përballet edhe me gjyqin