E Lumnuemja Nanë Tereza,
Simbol i Shenjtnisë Shqiptare e Ndernacionale

I nderuari Shqiptar, autori qe ka shkruar kete raport per gazeten “PANORAMA” (Tiranë), eshte nje mik i imi, pedagog i letersise ne Universitetin e Shkodres dhe gazetar njekohsisht, duke informuar per çfare ndodh ne qytetin e Shkodres. Ai eshte shkrimtar e me tregimet e tij ka fituar nje çmim nacional ne Shqiperi. Ju keni shume te drejte kur shkruani ashtu, se nuk deshironi t’i lexoni me gazetat.

Po ju sjell vetem 0,001 përqind të disa fakteve, që i di gjithe qyteti im Shkodra. Kush i drejton pseudogrupimet myslimane ne Shkoder, ku fanatizmi kesaj rradhe ka dale pa dorashka. Shpirti i rrebelit kundërshqiptar Haxhi Qamilit, është ngjizur thellë në qënien e tyre, duke e treguar vetën se nuk janë arbër të gjakut ilir, por turk safi 24 karatsh, edhe me turq se pushtuesit, pikerisht jane jashteqitja e atyre ushtarëve, që shtynin topat e taboreve turke drejt tokave që pushtonin.

Ju kujtoj, se kur u inagurua përmendorja e poetit nacional At Gjergj Fishta (1870 –1940) në Shkodër (sponsorizuar shqiptaro - amerikanet), disa nga këto "intelektuale", mbasi ndyhen me zhgarravina disa gazeta, erën e qelbur e shpërndanë kundër Fishtës, Gjergj Gjon Kastriotit, Imzot Pjetër Bogdanit, të Lumes Nanë Tereza, përmes kanalit lokal “TV1Shkodra”, duke ftuar edhe babain shpirteror, që ka shkatërruar diasporen këtu në Amerikë, pikërisht perbaleten, që doli jashtë sallës së OKB - se sëbashku me delegacionin e PKSH, kur E Lumja Nenë Tereza hyri në Selinë e OKB-se. Te gjithe burrat e shteteve u ngriten ne kembe dhe per disa minuta duartrokiten Engjëllin e Humanizmit Nene Terezen, sikur te ishte presidentja e shteteve te tyre.

Kolonet turq nese nuk duan te bashkejetojne me shqiptaret, jane te lire te shkojne ne vendin e tyre nga ku erdhen 500 vjet me pare, sepse Arberia eshte shtepia e shqiptareve dhe jo e turqve pushtues, te cilet, serisht kerkojne te masakrojne Shqiperine me "civilizimet" dhe “bamiresit” e kohës së sulltanëve barbarë. Fakti, se ata asnjëherë nuk e kanë ndier vetën si shqiptarë, por thjeshtë turq, tregon se ata nuk duan që të jetojnë si miq pranë një populli me larmi besimesh (ku ka edhe islam te ndershem shqiptare), shumë bujar, tolerant, kulturdashës dhe të ndërgjeshëm për fatkeqësinë që stërgjyshërit e këtyre ngulimeve kanë bërë mbi banorët autoktonë shumë shekuj më parë, pasojat e së cilës ndihen thellë deri në ditët tona.

Duhet pranuar, se ekzistenca e kryeveprave te identitetit tone arberor, nuk gjenden ne Turqi, por ne Vatikan, ku ruhen prej qindra shekujsh “Kodiket e Purpurt” te Beratit, Shkrimi më i hershëm në gjuhën shqipe, shkruar nga Teodor Shkodrani, “Meshari” i Gjon Buzukut, “Relacionet arberore” te Imzot Pjeter Bogdanit etj., sikurse perkrenarja e Gjergj Gjon Kastriotit ne Vjene te Austrise, shume piktura, libra doreshkrime, jane ruajtur ne saj te bujarise kristiane te Europes Perendimore, perballe barbarise se Perandorise MIZORE Turke e koloneve turq ne Shkoder, qe rikerkojne te zhdukin çdo gje shqiptare... Të gjithë udhëtarët “turq” të Europës Perëndimore, duke filluar nga Miss Edith Durham e deri tek ato të ditëve tona, kanë gjurmuar e botuar librat më serioze për vendin e shqiponjave, atë që asnjëherë nuk e kanë bërë kronistet e sulltanëve për 6 shekuj. Ata ne kronikat e tyre pershkruanin haremet, qe ndertonin sulltanet, per te çneruar vajzat dhe grate e popujve ku ato shkelnin me terbim hirterik. Nje rast te tille, e kane provuar edhe trojet shqiptare dhe te gjithe e dine historine e nenave dhe vajzave trime suliote, qe pranuan sakrificen sublime te hedhjes ne humnere vetem e vetem per te mos shkuar ne sarajet e sulltaneve. Sa shpejt harrojme ne shqiptaret!!!?

Permendores se Fishtes, keto psedointelektuale, i vune tritolin dhe une e kam pare me syte e mi gropen perpara krenarise se nacionit shqiptar, i cili i thoshte turqve te "baba dovletit", se jam mesuar me ju. Pra At Gjergj Fishta dhe vepra e tij ne dobi te nacionit, nuk u lekund, por banoret e qytetit u indinjuan nga kjo tolerace, qe gjithnje ka qene hipokrite dhe e shtirur. Ata ishin kundër ndërtimit në sheshin e qytetit (Piace), të përmendores kushtuar liberatorit demokrat Luigj Gurakuqit. Kete me seshumti e kane perdorur presidentet e Shqiperise, duke filluar me diktatorin Enver Hoxha, Ramiz Alia, Sali Berisha, Rexhep Mejdani dhe deri tek ing. Alfred Moisiu, qe sa here qe shkojne ne Turqi per vizite, puthin token turke, duke e quajtur Turqine popull “vella” me iliro - arberit. Presidentet shqiptare asnjeher nuk i kane kerkuar shtetit turk qe te kerkojne te falur ne menyre publike per krimet e pashembullta qe kane bere per 5 shekuj ndaj popullit shqiptar, nje pendese e cila asnjehere nuk eshte pranuar nga "vellezerit" turq...

Une nuk di rast, qe te krishteret e Shqiperise ose ne Kosove e Mal te Zi, te identifikojne veten italian, grek, francez, gjerman, anglez etj., megjithese jane te krishtere, ndersa e kunderta ndodh me nje pjese te popullsise qe pretendon se eshte shqiptare, qe qenien e besimit islam e identifikon me turqine, arabine etj., duke i quajtur vella.

Nje student ne shkollen ku studioj me pyeti se nga isha. Une i thashe shqiptar, ndersa ai menjehere m’u hodh ne qaf duke me thene “o vella im”. I thashe se une nuk jam nga Pakistani, por nga Shqiperia, nje nder popujt me te lashte ne Europe. Ai kemnguli se meqe je musliman, ti je vella me mua. Une i thashe me qetesi se keni ngaterruar konceptet, e serisht shtova vella brenda brenda flamurit te Gjergj Gjon Kastriotit, nacionit tim kam shqiptaret e besimit islam dhe jo ty, mijera kilometer, qe flet nje gjuhe te ndryshme nga une, zakone, tradita etj. Une i thashe, persa i perket besimit jam katolik, ai u step, ndryshoi ne fytyre e ne heshtje u largua.

Kjo nuk eshte asgje. Per here te pare ne New York, jam ndeshur me nje pyetje qe nje I ri nga Kosova me tha: “A je shqiptar apo kaurr!”. Une u stepa. Nese do te them islam ti gezohesh, por ne fakt e verteta nuk eshte ajo, sepse shqiptarwt nuk kane 500 vjet qe jane shqiptare, por me shume. Nese do te pranojme logjiken tende shtova, atehere shtet fqinje kane te “drejte” kur thone, se shqiptaret nuk jane vijues te ilireve ose arberoreve, por kane ardhur aty si kolone turq…

Ne fakt perveç koloneve turq, qe jane vendosur ne Shqiperi, qysh nga koha e pushtimit hibritet e se ciles gjenden me shumice ne Shkoder, ne nuk kemi asnje lidhje me ish - pushtuesit otoman, qe kudo ku shkelen ne vendin tone hapen varre, shkaterruan kulturen tone etj. Keto pseudointelektual e bamires te se keqes (free), asnjeherë nuk e kane ngritur zerin per marreveshtjen Serbo – Turke (që po zbatohet deri në ditët tona), per debimin e afersisht 1.000.000 kosovareve, ne nje hark te gjate kohor nga trojet dardane e i vendosen si kolone ne kufi me popullsine kurde, me te cilat, shteti turk historikisht ka pasur e ka probleme per shtetforminin e tyre. Ata nuk e kane hallin tek shqiptaret, pse ata jane asimiluar tashme ne Turqi (ndryshe me arbëreshët e Italisë së Jugut, Zarës në Kroaci, etj.) dhe shume prej tyre kane humbur gjuhën, traditat, zakonet, identitetin shqiptar deri edhe jeten ne kufi me kurdet, pra ne zonat me te prapambetura ose siç quhet gjeografikisht ne Pllajen e Anadollit.

Ata me seshumti i terbon simboli i Kryqit. Femijet e tyre, nje pjese e mire prej 16 vitesh gjenden ne Europen Perendimore, Canada e ShBA, te cileve, u vjen turp per taksiratin qe u ka ra nga prinderit e tyre, per marrinat qe pjellin fantazia e “intelektuale”, te cilet mbajne ne xhepa biletat baballarëve te Perandorise se Sulltaneve te Stambollit. Jane keto pseudointelektuale, qe drejtohen nga as prof. dhe as dr. (të graduar për merita kundër të krishterëve gjatë kohës së rregjimit komunist, si njerëz me gjithë pushtet) njefare Gazmend Shpuzës (Antar i Akademisë së “Shkencave” të Shqipërisë në kohën e diktatorit kundërshqiptar Enver Hoxha dhe sot), autori i librit perves mbi Haxhi Qamilin, kete binjak te Enver Hoxhes, qe nuk po len dy gure bashke, mbasi shume vite me pare se bashku me Dr. Ragip Beqen, shkruanin kunder Fishtes dhe simboleve te Kryqit te krishtere. Një pjesë e tyre kanë qenë dëshmitar në gjyqet komuniste kundër Klerit Katolik në Shqipëri, gjë që dëshmohet nga Arkivat e Shtetit në Shqipëri. Ne Arkiva nuk gjen asnje rast qe nje i krishtere katolik ortodoks ose protestan te kete deshmuar ne gjyq kunder ndonje hoxhe, qe eshte denuar nga diktatorit Enver Hoxha.

Eshte pikerisht shoqata e ish-prof. te tyre Jup Kastratit, qe shkroi 20 faqe parathenie ne librin e Dr. Ragip Beqes me III (tre) vellime: "Veprimtaria armiqsore e klerit katolik shqiptar", si dhe ne rinine e tij, ka qene Kryetar i Revolucionit Ruso-Kinez te koduar “Lufta Kunder Fese dhe Zakoneve Prapanike ne Shkoder”. Jane pikerisht ata qe ne buletinet shkencore e deri tek revistat “Shkenca dhe Jeta”, “Ze(h)ri i Popullit”, “Bashkimi”, “Puna”, “Drita” “Shqipëria e re”, romane, drama, filma, novela, tregime histerike per partine e Dulles etj., kane te koleksionuar dufin e urretjes kunder krishterimit. Eshte po kjo shoqate, qe ndihmoi riborimin e librit: "Jo ndertimit te katedrales ne Prishtine ne emer te nje nacionalizmit te rrejshem", shkruar nga turku Prof. Dr. Muhamet Mahmut Pirraku, liber i cili po qelb Ameriken, mbas nje riborimi te trete nga nje hoxhe ne Detroit. Pra libri i Pirrakut, eshte fillim e mbarim kunder Nene Terezes, Gjergj Kastriotit, Pjeter Bogdanit, Fishtes, Dr. Ibrahim Rugoves etj., dhe klerit te sotshem katolik ne Kosove e Shqiperi, duke qene ne nje linje me kronistet turq te kohes se sulltaneve te Stambollit. Jane keto intelektuale, qe dogjen kishat “orthodokse”, me taban te hershem te ritit roman ne Kosove e nje ne Shkoder (Kishen Orthodokse), para se te vendosnin tritolin mbi permendoren e Fishtes.

Ju kujtoj se Shenjteresha Nene Tereza, nuk eshte meshtare (prift), por simbole e dashnise dhe e paqes ne bote, perpara se ciles jane perulur me respekt personalitet me te medhe te botes islame ne Arabine Saudite, Turqi, Egjipt, Liban, Indi, Pakistan, Hindu, Taoista, Shiuntizma, Budistet etj. Ne qytetit e Shkodres ne vitet ’91, E Lumja Nene Tereza, ka ndihmuar mijera shqiptare pa dallim feje, mbasi ne Shkoder hapi 3 qendra humanitare, sikurse ne Kukel te Bushatit veprojne prej 15 vjetesh “Vellezerit e Nene Terezes”.

Me mire qe ndodhi keshtu dhe kjo tregon se perbrenda "intelektualet" islame ne Shkoder dhe nje shoqate "bamiresie", nuk jane asgje tjeter vecse ata qe jane, sepse e treguan se kush jane dhe se gabimisht vegjetojne si shqiptare. Ata jane femijet e ushtareve turq, qe si kolone u vendosen ne Shkoder dhe moren armet si mercenare e u drejtuan kunder flamurit Arberor te Gjergj Gjon Kastriotit, te Dede Gjon Lulit ne Deçiç me 6 prill 1911, por trimat e Dedes i çarmatosen, i lane me bernaveke dhe i kthyen ne Shkoder. Ne fakt ata e meritonin plumbin ballit, sepse nuk xune mend, por erdhen serisht me rroba te tjera, per te luftuar kunder malesoreve (malokeve siç i quajne sot) dhe sot po ndotin me eren e tyre te qelbur qytetin e Gentit dhe Teutes. At Marin Baleti, tregon ne librin e vet “Rrethimi Shkodres” se si turqit e dhunuan Kishen e Shen Shtjefinit, protomartirit te pare te Kishes Katolike ne Keshtjellen “Rozafa”.

Vete konturet e stilit arkitektonik roman, tregojne se Kisha e Shen Shtjefnit, nuk eshte xhami, sikurse mashtrojne “Shoqata e Intelektualeve Islam”. Per kete fakt historik kane shkruar shume studiues te huaj, meqenese nga studiuesit shqiptare kolonet turq te Shkodres nuk binden. Po toponimet e shumta edhe ne zonat ku jetojne shqiptaret islame me shume qytete te Shqiperise, mos ndoshta edhe ato jane genjeshtra. P.sh. Ne Kukes eshte nje fshat qe quhet Shen Mari dhe se shume muslimane atje i besojne Zojes se Bekueme. Si shpeigohet qe ne Kishen e Laçit, çdo dite marte qindra e mijera vete i luten Shna Ndout dhe me 13 qershor marrin pjese ne meshen e lutjeve qindra vellezer te vertete shqiptare islam.

Tashme duhet pohuar, se ekzistenca e deshmise se vijimesise se jetes ilire, arberore e shqiptare i gjejme te ruajtura nga Selia e Shenjte ne Vatikan, e cila prej vitit 1887, i ka hapur arkivat e saj “sekrete”, per te gjithe studiuesit nga e gjithe bota dhe se “intelektualet” turq te Shkodres, eshte mire te shkojne me çallmat e tyre per te vertetuar historine. Ose shkurt, le te shkojne ne Arkivat e Stambollit, qe ende nuk jane te hapura per studiuesit shqiptare e te shohin, sesi stergjysherit e tyre turq, masakronin popullin arberor dhe sesi ato u vendosen si kolone turq ne disa qytete te Shqiperise, ku paten ofice, privilegje te te gjithe niveleve, duke diskriminuar gjithnje popullsine orthodokse e katolike. Unë kam ndjekur nga afër për shumë vite veprimtarinë bamirëse të Urdhërit, që themeloi Nënë Tereza në Shkodër. Shumica e njerëzve, që kërkonin ndihmë në ushqime, veshmbathje, medikamente mjekësore e vizita mjekësore ishin të përkatësisë myslimane. Jo të pakët janë familjet myslimane, që marrin Bukën e Sh’na Ndout në Shkodër, pranë Kuvendit të Françeskanëve në rrugicën Gjuhadol, sikurse të shumtë janë ata që nga Caritas-i, janë dërguar për kurime mjekësore, nderhyrje të domosdoshme kirurgjikale, për studime me bursë në Universitetet më të njohura të Italisë, Francës, Gjermanisë etj.

Pjesa më e madhe e stafit në Caritas-in e Tiranës, janë të besimit musliman, të cilëve asnjëherë nuk u është imponuar konvertimi në fenë e krishterë ose t’i detyrojnë të shohin meshë në Kishë. Pjesa më e madhe e administratës së Kishës Katolike në Shqipërinë e Jugut janë të besimit islam, të cilët trajtohen në mënyrë të barabartë si të tjerët dhe se asnjëherë nuk u është dhënë ndonjë fugure e të Lumes Nënë Tereza. Në Licen Privat ose shkollën e mesme “At Pjetër Meshkalla” në qytetin e Shkodrës, mbi 30 perqind e nxënësve janë të besimit islam, 30 përqind ortodoks e 40 përqind katolikë. Ne nje shkolle teknike ne Tirane qe administrohet nga Kisha Katolike nga 900 nxenes 700 prej tyre jane te besimit islam, te cilet mesojne sebashku me vellezerit shqiptare te krishtere. Edhe në New York, shqiptarët që nuk kanë asnjë të njohur drejtohen në kishat amerikane për ndihmë, ku asnjëherë nuk u dhurohen kryqa, fugure të të Lumes Nanë Terezës apo simbole të tjera. Jo te paket jane ata shqiptar e shqiptare muslimane, qe me deshiren e tyre ne Amerike kane perqafuar besime te ndryshme, si: evangjeliste, ortodokse, katolike, protestane, baptiste, deshmitare te Jehovait etj. Une njoh shume prej tyre ne New York, qe kane kerkuar te kthen ne fene e origjines ne shume kisha katolike e ortodokse dhe se asnjehere nuk jane paragjykuar per vullnesen e tyre te ndergjeshme. Një pjesë e mirë e vëllëzërve shqiptarë islamë në Amerikë, që janë përsona publikë, bisnesmenë, etj., përdorin emra të krishterë me dëshirën e tyre dhe se askush nuk i ka paragjykuar edhe kur ata po me vullnesën e tyre në shtetësinë e re amerikane mbartin emra të krishterë.

Busti i Nënë Terezës, polemikat

-- nga Ritvan Dibra / SHKODER

Tri shoqata fetare islamike ngrihen kundër vendosjes së bustit të Nënë Terezës në një shesh në qytetin e Shkodrës.
Sipas tyre, bëhet fjalë për një shenjtore katolike dhe si e tillë busti i saj nuk duhet vendosur në sheshe publike, por vetëm brenda territoreve të objekt eve fetare. Ndërsa, ende nuk është caktuar skulptori që do të bëjë realitet veprën e shenjtores së njohur në të gjithë botën, apo vendi i saktë ku do të ngrihet busti, kanë nisur polemikat. Paraditen e djeshme, shoqatat: "Shoqata bamirëse Islame", "Forumi Mysliman" dhe "Intelektualët myslimanë" kanë reaguar bashkërisht kundër vendosjes së bustit të shenjtores në hyrje të qytetit të Shkodrës. Gjashtë muaj më parë, në dyvjetorin e shenjtërimit të Nënë Terezës, ministri i Kulturës, Leskaj, deklaroi se në fund të muajit maj të këtij viti do të bëhet realitet ngritja e një memoriali kushtuar misionares, familja e së cilës e kishte origjinën pikërisht në qytetin e Shkodrës.

Por, ideja se busti i saj do të jetë në hyrje të qytetit nuk është pëlqyer nga përfaqësuesit e komunitetit mysliman, sipas të cilëve vendosja e një figure të fesë katolike do të thotë cenim direkt për harmoninë dhe tolerancën ndërfetare në Shkodër. "Ne nuk jemi kundër Nënë Terezës si figurë, por busti i saj duhet të vendoset në ambiente fetare, të cilat i përkasin besimit katolik", janë shprehur ata. Përfaqësuesit e këtyre tri shoqatave kanë deklaruar se kjo që po ndodh në Shkodër është një strategji e personave të veçantë, të cilët po punojnë natë e ditë, për të prishur këtë harmoni, duke rikujtuar ngjarjet e zhvilluara së fundi në këtë rreth, si: vendosja e kryqeve në zonën e Bushatit, tendenca për të rindërtuar xhaminë e kalasë si kishë, apo dhe si dhe tendencën që në shumë poste të rëndësishme shtetërore të emërohen persona me përkatësi të njëanshme fetare.

"Të ndodhur para fakteve të tillë, në emër të shoqatave që përfaqësojmë, u bëjnë thirrje kryetarit të bashkisë dhe Këshillit Bashkiak që të marrin në konsideratë shqetësimin tonë dhe të jenë të kujdesshëm me këtë çështje", bënë të ditur ata. Vendosja e monumentit të Nënë Terezës në Shkodër është prezantuar nga ministri i Kulturës, Bujar Leskaj, më 23 tetor të vitit 2005 në teatrin "Migjeni". Sipas Leskajt, meqenëse Shkodra njihet si vendi nga e kishte origjinën familja e Gonxhe Bojaxhiut para se ajo të shpërngulej në Shkup, në këtë qytet duhet të ngrihej një memorial kushtuar Nënë Terezës, krahas atij të ndërtuar në Tiranë. Megjithatë, reagimi i shoqatave islamike në Shkodër është komentuar dje, se nuk përfaqëson dhe atë të Myftinisë së qytetit, si degë e Komunitetit Mysliman shqiptar. Të pyetur për këtë, përfaqësuesit e Myftinisë kanë pohuar se reagimi i tyre do të vijë vetëm pasi kjo çështje të diskutohet mes teologësh dhe ekspertë të fushave të ndryshme.

Projekti i iniciuar nga ministri i Kulturës, Bujar Leskaj, i cili pritet të përfundojë më 30 maj të këtij viti, duket se është ende i pakonkretizuar. Rreth 36 skulptorë kanë paraqitur prej disa muajsh bocetet e tyre për t'u përzgjedhur si autorë të bustit të saj, por deri tani nuk është caktuar fituesi. Konkretizimi i projektit do të bëhej në bashkëpunim me Bashkinë e qytetit të Shkodrës. Sipas ministrit, konkursi është i hapur për çdo kandidat dhe n ë bazë t ë punimeve do të bëhet vlerësimi për veprën më të arrirë. Madje, atëherë u bë e ditur, se i njëjti artist mund të paraqitej me një ose dy-tri punë. Fondi i akorduar për këtë vepër nga ministria është 1 milion lekë.

Myftinia
Myftinia e qytetit të Shkodrës, nëpërmjet numrit 2 të saj, Arben Halluni, bëri të ditur dje se nuk kanë dhënë ende mendimin si institucion. "Nga ana e Myftinisë nuk është bërë asnjë deklaratë në lidhje me këtë çështje. Reagimi ka ardhur nga disa shoqata, të cilat ndonëse janë islame, nuk mund të përfaqësojnë mendimin zyrtar të Myftinisë së Shkodrës”, është shprehur ai. Sipas Hallunit, në të ardhmen do të duhet të zhvillohet një takim i teologëve myslimanë dhe ekspertëve të fushave përkatëse për ta trajtuar me seriozitet dhe pa pasione një çështje të tillë delikate për të dhënë një përgjigje të saktë. Kjo ka lënë të nënkuptohet se mund të arrihet një mirëkuptim mes institucioneve fetare.

Arqipeshkvia
Të pyetur për reagimin e djeshëm nga ana e shoqatave islamike në Shkodër, përfaqësuesit e Arqipeshkvisë në këtë qytet nuk kanë preferuar të debatojnë në lidhje me kërkesat konkrete të bëra prej tyre. Ata janë përgjigjur në mënyrë të përgjithshme se "Nënë Tereza është një figurë publike, e cila i përket të gjithë kombit shqiptar, si dhe njerëzimit në gjithë botën", duke mos saktësuar mendimet e tyre në lidhje me vendin ku është caktuar të ndërtohet busti i shenjtores. Duket se kjo heshtje në deklarata e përfaqësuesve kat olikë në Shkodër është zgjedhur, pasi një e tillë nuk ka ardhur në mënyrë zyrtare as nga ana e Myftinisë së rrethit.

Xhamia në Kala
Në muajin tetor të vitit 2005, në një takim të ambasadores amerikane në Shkodër, myftiu kërkoi anulimin e një financimi për restaurimin e një objekti kishë-xhami në kalanë e Shkodrës, pasi do të kishte pasoja për harmon inë fetare. Projekti mbeti pezull pas reagimeve.