Buxheti - Destinacioni i vitit

Jo shumë kohë më parë, të sugjeroje Shqipërinë si një destinacion çfarëdo lloj, qoftë edhe për lirësinë e saj, do të kishte qenë thjesht një kokëkrisje. Pesë vjet pas lënies prapa tëre gjimit komunist, në vitin 1992, skemat piramidale e shkatërruan ekonominë e re të tregut, duke shkaktuar trazira që më pas e kthyen Shqipërinë në një sinonim të mungesës alarmante të ligjit. Ajo nuk ishte në hartën e askujt, përveç asaj të banditëve dhe punonjësve të ndihmës humanitare.

Gjatë viteve të fundit, Shqipëria ka bërë përpjekje të mëdha për demokracinë dhe zhvillimin dhe ka treguar se është jo vetëm gati për të pritur turistët, por edhe shumë e leverdishme për ta. Kryeqyteti, Tirana, me pallatet e lyera me ngjyra të çelëta dhe kafenetë e stilit italian, është një pikënisje fantastike, veçanërisht sepse është e vështirë të shpenzosh më shumë se 15 dollarë për person, në një nga restorantet më të mira të qytetit. Por, zona jugore e vendit ballkanik është ajo që ka pamjet më intriguese dhe pazaret më të mira. Nisni me Gjirokastrën, një qytet i mrekullueshëm i deformuar që ka nxjerrë dy figurat më të rëndësishme shqiptare për shekullin e 20-të: Enver Hoxha, diktatorin e vendit për më shumë se 40 vjet pas Luftës së Parë Botërore dhe Ismail Kadare, shkrimtari që vazhdimisht përmendet si kandidat për çmimin Nobel.

Gjirokastra
NY Times, 10 dhjetor 06

Gjirokastra është e gjitha e veshur me kalldrëm dhe ka rrugica të pjerrëta që edhe pse duket se sfidojnë ndërtesat e banimit, i japin gjallëri qytetit hijerëndë me shtëpitë me çati të sheshta të tipit otoman. Një nga këto shtëpi, sot muzeu Etnografik, është edhe vendlindja e Hoxhës. Një tjetër është Hotel Kalemi, ku për 40 dollarë nata mund të flesh nën një tavan të gdhendur me dru, me vjetërsi 200-vjeçare. Gjatë ditës, këmbët e tua do ta gjejnë rrugën duke u vërdallisur nëpër sokak e duke eksploruar kështjellën e vjetër të qytetit. Gjatë natës, kënaquni me gjuhë viçi të pjekur dhe supë në restorantin "Festivali".

Dhe mos u largoni nga Gjirokastra pa një qilim artizanal nga dyqani "Ruha"; ata kushtojnë 40 dollarë. Shpërblimi për ju që keni duruar ngjitjen në kodrat e Gjirokastrës është Saranda, një port në ngushticën e Otrantos. Në Hotel "Kaonia", tamam në breg të detit, një dhomë e thjeshtë, por moderne, me pamje të mrekullueshme nga deti dhe kushton vetëm 30 euro.

Plazhi me shumë njerëz në qendër të Sarandës mund të mos jetë shumë tërheqës, por ama ka plazhe të tjera me rërë të bardhë shumë afër, përfshi këtu edhe Ksamilin, 16 kilometra më në jug. Nëse ju pëlqen pamja e Evropës klasike, përballë keni ishullin grek të Korfuzit. Por thesari më i madh i jugut të Shqipërisë është Butrinti, një qytet 2500-vjeçar, ku kanë banuar breza të tërë ilirësh, grekësh, epiriotësh, romakësh, bizantinësh dhe venecianësh, para se ai të kthehej në një fshat të vogël peshkimi në fund të shekullit të 19-të. Ky është lloji i vendit ku historia ende pret të zbulohet.

I ndodhur në zonën jugore kodrinore e të mbështjellë me pyje të Sarandës, në afërsi të kufirit me Greqinë, Butrinti (një zonë e pasurisë botërore të UNESKO-s) u gërmua fillimisht nga italianët në vitet 1920, të cilët zbuluan një amfiteatër dhe mure të ndërtuara nga grekët. Arkeologët më pas zbuluan bazilika të hershme kristiane. Butrinti është i madh dhe ende i rrethuar me mister, ndaj do të keni nevojë për një udhërrëfyes. Vasil Barka ka 25 vjet përvojë dhe e di se ku të gjejë emrin e Kleopatrës në një varg shkronjash greke, në një gur gjigand të zi jashtë amfiteatrit.