Mirënjohje që vjen nga Shqipëria në Boston

Nje dekoratë e lartë e presidentit të Republikës - artistëve të shquar shqiptarë, Xhoni Athanas dhe Bashkim Braho.

Kur ambasadori ynë në SHBA, Aleksandër Sallabanda, në një ceremoni shumë të ngrohtë u dorëzoi artistëve tanë, Xhoni Athanas dhe Bashkim Braho "Dekoratën e Mirënjohjes" të akorduar nga presidemti i Rebublikës, Alfred Moisiu, solla ndërmend takimet që pata bërë më ta shumë vjet më parë, kur sapo kisha shkelur në Boston.

Ashtu si unë edhe ata kishin lënë atdheun për t'u vendosur në këtë qytet aq mikprirqës për mërgimtarët shqiptarë që në vitet e para të shekullit të kaluar. Kishin lënë skenat, ku i pari kishte shkëlqyer si tenor dhe tjerti si kërcimtar solist i valleve popullore. Por jo përgjithnjë edhe pse u mungonte, mbi të gjitha, spektatorët që i kishin ndjekur për vite me radhë me aq dëshirë dhe pasion në Teatrin e Operas dhe Baletit, a në atë tëAnsamblit Shtetëror të Këngëve dhe Valleve Popullore. Megjithatë, edhe këtu i gjetën ata, edhe pse shqipatarët e mërguar janë të shpërndarë e punojnë në orare të ndryshme. I gjetën dhe i afruan në sa e sa shfaqje që kanë organizuar gjatë më shumë se dhjetë viteve që jetojnë në Amerikë.

Në ditët e ditët e fundit të nëmorit të vitit 1999,kur unë sap o kisha arritur në Boston, dëgjoj tingëllimën e telefonit. Ishte Xhoni Athanasi që më ftonte të merrja pjesë në kremtimin e ditës së Flamurit që cdo vit organizohej në një nga sallat e restorantit luksoz "Pjer 4", të biznesmenit dhe atdhetarit të njohur shqptaro-amerikan, Antoni Athanas.

Vajta atje me gjithë deshirë dhe takova plot miq që ishin vendosur më parë në këtë qytet. Takova aty edhe Bashkim Brahon, që e kisha parë sa e sa herë duke kërcyer së bashku me motren time, Lili, ato vite edhe ajo soliste në Ansamblin Shtetëror të Këngeve dhe Valleve.

Isht Xhoni që e hapi këtë festë me interpretimin e himnit te Flamurit e pastaj me këngë të tjera, ishte pastaj edhe Bashkimi, që së bashku më një grup kërcimtarësh shpërëtheu në sallë me një varg vallesh popullore. M?u duk se po ndiqja njq shfaqjë artistke në Tiranë.Dhe kjo sepse niveli artistiik i valltarëve, vajza e djem, jo më shumë se 20 vjec, ishte i lartë. E pyeta më kërshëri Bashkimin se si kishte mundur të krijonte një grup të tillë. "Pasioni, dëshira, vullneti,-ma tha ? e mbi të gjitha sakrifica.Këta djem dhe vajza pasi mbarojnë punën, ose mësimet nëpër shkolla a kolegje mblidhen herë pas here në një sallë dhe vazhdojnë provat për shfaqjet që do të japin për bashkatdhetaët."

Muaj më pas mora pjesë edhe në një shfaqjë tjetër. Pëseri ishte Xhoni Athanas ai që e hapi këtë shfaqje, ishte ai që këndoi pastaj së bashku me këngëtaren Justina Aliaj e ftuar nga Nju Jorku, ishte pastaj sërishmi grupi i valleve të drejtuar nga Bashkim Braho që solli në skenë potpuri vallesh nga krahina të ndryshme të Shqipërisë.

E njejta dukuri në një shfaqjë tjerër, organizuar nga Komuniteti cam, shumë aktiv në qytete të ndryshe të SHBA-së. E pësëri bashkimi më grupin e vet madje edhe me valle nga Cameria, nga vendlinja e tij, e përsëri Xhoni Athanasi dhe orkestrina me vegla popullore e kmgëtarë të tjerë.

Pastaj ndërmenda një shfaqje me titull, "Mbrëmje korcare" ku u kënduan këngë karakteristike të këtij qyteti, nga ku kanë mërguar në Amerikë plot e plot shqipatrë.Doemos përsëri këndoi Xhoni, se ato këngë i kishte kënduar në Korcë,vendlindja e tij, që kur ishte i i vogël.Po nuk munguan edhe vallet korcare, të djemve dhe vajzave të Bashkim Brahos.Jo vetëm kaq:Ky grup filloi të merrte pjesë më sukses ehe në Festvalin Ballkanik që organizohet herë pas here në Masacjusets.

Dhe ja,nga Shqioqri mëmë vjen vlerësimi, për tërë këte veprinmtari: presidenti i Republikës, Alfred Miosiu, akordon për këmgëtarin Xhoni Athanas dhe koreografin Bashkim Braho "Dekoratën e Mirënjohjes".

Ja përse për këtë qëllim vjen nga Uashingtoni ambasadori i Shqipërisë, Aleksandër Sallabanda. I shoqëruar nga duartrokitjet e shumë e shumë të ftuarve në këtë ceremoni, ai, pasi lexon motivacionet, ku shprehet vlerërsimi për ndihmesën që ata kanë dhënë me vepërimtarinë e tyre të shquar më fushën e artit në Shqipëri, e cila vazhdon edhe në Amerikë, u dorëzon këto dekorata. Të dy artistët e shquar, të emocionaur, mes entuziamit të të pranishmëve falenderojnë presidentin dhe ambasadorimn tonë për këtë vlerësim që vjen nga mëmëdheu.I përshëndet të dekoruarit edhe Stefan Koci,bizmesmen i ri shqiptar, anëtar i Këshillit Shqiptaro-Amrika për Masacjusetsin.

Gjithashtu, shkrimtarja Rozi Theohari përshendet Xhoni Athanasin dhe në fjalën e saj ndalet në disa nga castet më të rëndësishme të jetës së Xhoni Athanasit në skenë. Në një ekran të madh ne shohim foto të rralla të Xhonit, kur nis e këndon shumë i ri, pastaj në Ansamblin e Ushtrirë, krahas shokëve të tij të ngushtë, këngëtarëve Avni Mula e Ibrahim Tukici, foto nga shfaqjet e dhena gjatë studimeve në në Bashkimin Sovjetik, një foto ku Xhoni merr pjesë në konkursin e "Zërave të Bukur" në Festvalin e Rinisë në Moskë më 957, ku zë vendin e dytë midis 110 këngëtëve nga e gjithë bota. Më pas foto nga veprimtaria e tij si tenor në TOB dhe rolet kryesote të luajtura në 450 shfaqje operistike, e 1100 koncerte, midis të cilave në rolin e Skëndërbeut në opera me të njëjtin titull të kompozitorit Preng Jakova.

Kur lexojkëto të dhëna në ekran kujtoj një bisedë me një grua ruse emigruar edhe ajo nga Moska në Boston, e cila, ftuar në një festë shqiptare në restoarnti Pjer 4 më pati thënë: "Xhoni është një këngëtar i talentuar. Sikur pas studimeve të kishte jetuar në Bashkimin Sovjetik, do të kishte qenë ndër këngëtarët e mirë". Dhe e thotë një qytetare një vendi ku muzika klasike është në në nilelet më të larta në botë.

Pastaj ngrihet Suela, pjeëtare e grupit të valleve të drejtuar nga Bashkim Braho.Duke vlerësuar ndhmesën që ka dhenë ai në ngritjen e këtij grupi të suksëshën, në ekran shfaqen foto nga veprimataria artistke e Bashkimit. Janë foto kur ai më 1962 nis të punojë në Ansamblin Shtetëror të Këngëve dhe Valleve. Një foto tjetër ku ai më 1971 është tashmë solist. E merr pjes si tillë në sa e sa shfaqje në shuë vende të Evropës.midis të cilave edhe ne Dizhon të Francës, ku grupi i valleve zë vendin e parë një një konkurs ndërkombëtar.