Përkujtohet në Nju Jork, përvjetori i 31-të i vdekjes së heroit të 7 prillit

-- nga Beqir SINA, Nju Jork, SHBA

Abaz Kupi, ky hero i lavdishëm, ky major i gjandarmërisë mbretnore mori në dorë mbrojtjen e vendit dhe vazhdimin e luftës kundër nazifashisteve

Kew Gradens - Queens NY: Çdo përvjetor, që pas vdekjes së tij më 9 janar 1976, kur edhe u nda nga jeta Abaz Kupi, figurë e shquar kjo e nacionalizmit shqiptar, ish-Organizata Kombëtare Lëvizja e Legalitetit(OKLL), sot, Partia Lëvizja e Legalitetit(PLL), në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në marrëveshje me familjen Kupi, organizojnë pelegrinazhin e përvjetëshëm, tek varri i tij, në varrezat publike "Maple Grove Cementry" në Kew Gradens(Queens). Për të përkujtuar 31 vjetorin e vdekjes së heroit tonë kombëtarë, burrit që në krye të trupave të Mbretit Zog, bëri rezitencën parë historike, duke i zbardhur në këtë mënyrë faqen Shqipërisë, më 7 prill 1939, dhe, atij që themeloi Organizatën Kombëtare të Lëvizjes së Legalitetit, tek varri i tij u mblodhën edhe këtë herë mbretërorë, legalistët, demokratët, familja Kupi, miqt dhe dashamirët, e saj.

Kupi ka vendin tij në histori, kur ai në Durrës, me një ushtri të vogël shqiptare e drejtuar nga ai dhe sidomos kapteri i marinës Mujo Ulqinaku, i bëri qëndresë pushtuesit. Abaz Kupi, ky hero i lavdishëm, ky major i gjandarmërisë mbretnore mori në dorë mbrojtjen e vendit, në ato momente të vështira dhe vazhdimin e luftës kundër nazifashisteve. Abaz Kupi, ose siç i kanë thirrur atij Bazi Canes, qëndron me të gjitha atributet e tija një nga figurat më të spikatura të disaporës shqiptare në SHBA-ës. Agjitatori i flakët, për rrëzimin e regjimit të Enver Hoxhës. Në aktivetetin e tij mësohet se ka përgatitur nisjen e grupeve antikomuniste në disaporë, për t'i hedhur më pasë ata në Shqipëri, për përmbysjen e komunizmit. Qyteti i Krujës ka propozuar që ai të shpallet "Qytetar Nderi" dhe t'i ngrehet një përmendore.

Tubimin në përvjetorin e 31-të, të vdekjes së tij, e udhëhoqi legalisti Ndrec Ndreu, për të iu faleminderuar pjesmarrsve në këtë përkujtimore tradiconale, që organizon familja Kupi, në bashkëpunim me Partinë Lëvizja e Legalitetit. "Të nderojmë veprën historike të këtij patrioti dhe mbretnori, nderojmë edhe veten tonë, tha Ndreu. Shumica, prej nesh tha ai që marrëm pjesë në këtë përkujtimore, jemi nga ata bashkëluftëtar të gjeneral Abaz Kupit, që qëndruam në ball të idealeve të tija."

Në emër të partisë Lëvizja e Legalitetit, foli nënkryetari i saj z. Ahmet Hoti. Sipas Hotit: "Abaz Kupi, është dhe do të mbetet, një nga ata shqiptarët e vërtet, simbol i rezitencës kombëtare, i burrërisë, dhe i nderi të familjes së tij. Dihet tash më që Mbreti Zog i Parë, ndërrmarrjen e tij e kishte për një Shqipëri të lirë dhe moderrne. Ai arriti të mblidhte rreth vetes burra të shquar. Një ndër ata ishte edhe Abaz Aga. Natyrisht, që besa e mbajtur ndaj mbretit dhe Shqipërisë,e ngritën Abaz Agën në piedestalin e lavdisë së tij, si simbol i qëndresës kombëtare dhe burrërisë. Në fund të fjalë së tij Hoti, tha se: "Është, shumë e domosdoshme dhe sidomos në këto kohë që po përjetojm ne sot, pas maskaradës në Shqiëri, që brezi i ri të ushqehet me jeten dhe vepërën e këtyre heronjëve të vërtet, që fatkeqësisht, historia e versionit pansllavik e grek, e cila dominon edhe historigrafinë tonë, në vite me qëllim i la në heshtje këta njërëz." - tha ai.

Ish deputeti i parlametit shqiptar, z. Esat Çoku, bashkëvujatës me familjen Kupi në kampet e interrnimit e burgjet e diktaturës në Shqipëri, thotë se jam i lumtur që po marr pjesë në këtë përkujtimore, ku po i bëhen nderime këtij burri të madh të kombit tonë. Këtij luftëtari largëpamës, që me guxim zgjuarsi, e trimëri, i bëri ballë të gjitha bishave e tiranisë komuniste. Mirpo, tha ai si për hakmmarrrje, golgata komuniste, nuk do ta ndalte luftën ndaj kësaj familje, edhe në burgjet e kampet famëkeqe me pjestarët e mbetur, në Shqipëri. Kjo familje, u bë mikë dhe u vëllazërua me gjithë shiqptarinë, të cilët, tregonin edhe për vitalitetin e bëmat e Abaz Kupit, prej nga Puka, Mirdita, Saranda, Kukësi, Tirana, Lushnja e Fieri. Vepra dhe kontributi historik, i këtij burri të madh që po kujtom ne sot, do të jenë të paharruar dhe do t'u percillen brezave me rradh, konkludoi zoti Esat Çoku.

Ish ambasdori i RSH, në Ankara, z. Skënder Shkupi, publicist e shkrimtar i njohur, shprehet: "Sa herë që mblidhemi në këtë vend dhe sa herë që flasë për këtë figurë, kam emocione të thella. Sepse, na kujtohet një një histori e gjatë një histori dhe e dhimbëshme e kombit tonë. I cili, për fat të keq pati pak burra të mëdhenjë që i dolën për zot, që i dolën në krye, që e udhëhoqën dhe që e drejtuan atë, atje ku duhej të shkonte Shqipëria. Abaz Kupi, vijoj Shkupi, ishte patjetër një ndër ata që megjithëse luftoj në kushte tepër të rënda të asaj kohe, agresionit fashist, pushtimit të vendit, ai dijti të orinetohej edhe nëpër ato labirinthet tepër të vështira dhe problematike për kombin.

Kështu, që tha ish diplomati shqiptar: "Sa herë që të vijmë këtu në këtë vend është mirë të bëjmë edhe një bilanc, të këtyre viteve, dhe duke bërë këtë bilanc të këtyre viteve që kanë rrjedhur deri tash, ne na duhet të nxjerrim disa përfundime tepër të vlefërshme. Që shembujt e këtyre burrave e këtyre shqiptarëve që kur nuk vunë intersat personale mbi ato të kombit të tyre, por ata lufuan dhe u flijuan vetëm për inetersat madhore që i thërriste kombi i tyre.

Kjo pra na bënë që edhe ne të moblizohemi dhe të jemi në të njëjtën linjë me këta njërëz, përfundoi z. Skënder Shkupi.

Më pas foli zoi Muhamet Omari.