HYRJE | HISTORI | LETĖRSI | FOTOGRAFI | LAJME | INFO | RRETH NESH |     FJALA e LIRĖ


Kontakto: [ ] ose [ Kontakti ]

 
  [ Prapa ]


11 shtatori, dita mė e zezė nė historinė amerikane

Beqir Sina

-- nga Beqir SINA, Nju Jork

Amerikanėt pėrkujtojnė gjashtė vjetorin e sulmeve terroriste tė 11 shtatorit 2001

Gati tre mije njerezit, qe humben jeten nga sulmet e 11 shtatorit, ishin shtetas te me teper se 70 vendeve. Nje bote e tere ne miniature. Midis tyre humben jeten edhe tre shqiptare Mon Gjonbalaj, Simon Dedvukaj e Rrok Camaj.

NEW YORK: Nėse do tė pyesje ēdo qytetar tė kėsaj bote, se ēfarė ndodhi nė 11 shtator, ai do tė pėrgjigjet: "u krye akti mė terrorist qė pėrjetojė bota". 4 avionė kamikazė sulmuan, dy simbolet gjigande amerikane. Atė tė ekonomisė ku rrėzuan dy Kulla Binjake, dhe atė tė ndėrtesės sė Ministrisė sė Mbrojtjes - Pentagonin. Ndėrsa, po atė ditė nė tė njėjtėn kohė nė afėrsi tė njė fshati nė Pensilvani, u rrėzua njė avion, dhe kėshtu e marta e 11 shtatorit 2001, pa pritur e pakujtuar mori jetėn e 2900 njerėzve tė pafajshem." Pra, nė mėndjen e njerėzve tė thjeshtė, 11 shtatori ishte njė sulm terrorist, ishte njė moment i dhimbshėm nė histori, qė erdhi e tronditi zemrat e mendjet e qindramiliona njėrėzve.

Ata avionė, e ata terroristė qė shkatėrruan dy Kullat Binjake nė Nju Jork, apo njė pjesė sė ndėrtesės sė Ministrisė sė Mbrojtjes - Pentagonin nė 11 shtator 2001, gjashtė vjet mė parė, nuk e bėnė kėtė pėr tė shkatėrruar thjesht dy kulla nga mė tė lartat nė botė, por, pėr tė shkatėrruar e sulmuar njė qytetėrim tė tėrė. Dhe jo mė kot terroristėt zgjodhėn e goditėn kullat e tregtisė botėrore, ato ndėrtesa qė mundėsonin prosperitetin dhe tregtinė e mbarė botės, jo mė kot u vu nė shėnjestėr Pentagoni dhe Shtėpia e Bardhė, institucionet mbi tė cilat ėshtė ndėrtuar dhe e garantuar siguria e botės sė lirė, paqe e demokraci. Ata qė i kryen kėto akte ishin tė motivuar nga urrejtja kundra vendit simbol tė demokracisė, paqes nė botė - Shteteve tė Bashkuar tė Amerikės zemren e qytetėrimit perendimor.

Terroristėt i kanė shpallur luftė mbarė botės sė lirė

Me tė tilla akte ata qė i kryen dhe ata fshihen pas tyre nuk i kanė shpallur luftė vetėm SHBA-sė, i kanė shpallur luftė tė gjithė atyre popujve e shteteve tė cilėve SHBA u garanton sigurinė e lirinė. Tė gjithė atyre shteteve aleate nė mbarė botėn, me tė cilat SHBA janė bėrė njė - duke ndarė kėshtu prosperitetin dhe zhvillimin. Kjo ėshtė njė prej pikave mė tė rėndėsishme qė edhe ne shqiptarėt nė Shqipėri, Kosovė, e viset shqiptare nė Ballkan, e nė diasporė, mbarė kombi shqiptarė arritėn tė tregojnė nė 11 shtator 2001, se ne jemi populli mė pro-amerikanė nė botė. Ne jemi pėrkrahė SHBA, ashtu siē janė SHBA pėrkrah nesh, me pavarėsinė e Kosovės dhe demokratizimin e Shqipėrisė.

Pėr kombin shqiptarė, terrorizmi nuk ėshtė vetėm njė kėrcėnim pėr SHBA dhe amerikanėt, por pėr Shqipėrinė dhe Kosovėn. Udhėheqėsit amerikanė u prononcuan nė media se 11 shtatori 2001, shėnon ditėn mė tė zezė nė historine e shtetit 300 vjeēar amerikan. Nėse Perl Harbor ishte njė tragjedi nė Paqėsor, 11 shtatori ishte sulmi i parė terrorist nė tokėn amerikane. Ishte sulmi i parė nė 300 vjet nė tokėn amerikane, qė nuk kish njohur luftė nga jashtė nė 300 vjet. SHBA e gjeti veten nė 11 shtator si superfuqia e vetme e botės e goditur nga njė kontigjent njerėzish tė cilėt i ushqente urrejtja e madhe ndaj SHBA-se. Ndaj SHBA u krye akti terroristė vepėr kjo jo e njė personi apo grupi, produkti i njė grumbulli njėrėzish reth njė organizate tė quajtur Al Qaida. Oragnizat, qė jo vetėm nuk i dėnon kėto akte, pėrkundrazi i mbėshtet ato nė masė e nė mėnyrė tė vetedijshme anė e mbanė botės.

Tolerance zero ndaj terrorizmit global

Duke filluar nga njėra anė e botės, e duke pėrfunduar nė anėn tjetėr, SHBA do tė ndėrmerte njė fushatė globale tė testimit tė aleancave tė saj nė botė, nė luftėn kundėr terrorizmit. Kjo aleance do tė kushtėzohej pikėrisht me aplikimin edhe nga kėto vende tė tolerancės zero ndaj ēdo forme tė terrorizmit, korrupsionit e kriminialitetit, qoftė ky nė rang shteti, rajonal apo global. Qeveritė e gjithė botės u vunė nė levizje qė tė pastronin vendet e tyre nga terroristėt, nga korrupsioni e kriminaliteti e krimi i organizuar. Tė mbyllnin tė gjitha llogarite e tyre bankare dhe te bashkepunonin ngushtesisht me SHBA ne kete lufte boterore. Lufta kundra terrorisimit, vjen direkt pas luftes se I, II dhe Luftės se Ftohtė, ku edhe ra perdja e egėr komuniste. Nė kėtė luftė morėn e marrin pjesė edhe shqiptarėt. Merr pjesėe gjithė Shqipėria dhe Kosova.

Deda Dedvukaj: Djali i xhaxhait tė Simon Dedvukaj njėra prej tre viktimave shqiptarė qė humbėn jetėn mė 11 shtator, shkruan me rastin e 9-11

U mbushėn 6- pa ty Simon Marash Dedvukaj. Nuk mund t'ju largojmė nga mendja e zemra deri sa tė jetojmė nė kėtė botė. Familja vazhdon jetėn me bashkime, festa e martesa, por, ty nuk shofim mė nė mesin tonė. Tė kujtojmė nė dasma e festa, nė veēanti tani qė u martua Michael me Jacklyn Gjelajn. T'i kishe vendin aty, si dasmor i nuses, por nuk tė pamė fizikisht nė mesin tonė.Kishin ardhur miq, kumbarė e shumė dashamirė dhe gjithė familja, nipa e mbesa. Tė gjithė e ndejnė mungesėn tėnde, por nuk goxonim t'a japim veten, megjithėse ndonjėherė e lėshonim ndonjė pikė loti pa dashje, e nė veēanti Nėna Vitore. Simon, pėr hirin tėnd nuk u vesh me kostume kombėtare as Misheal as nusja e tij ai qė kishe kėto rroba kur u martove. Ne tė ruajmė nė kujtesė qė nga ajo ditė e 8- tetorit 2000-ės, nė Eastėood Manor. Pėr festėn e Shėn Gjonit u bashkua e gjithė familja, miq e kumbarė e dashamirė tė shumtė. Herė pas here tė shikonim nė fotografi, por ti me ne nuk fole. Vazhdonte kėnga e dyzeni deri nė orėt e mėngjesit, shumė herė edhe zor vetėm pėr tė mos mėrzitur Bacėn e Vitoren.

O Simon i dashur....!
Jeta kalon me gėzime e hidhėrime, por ty Simon do tė kujtojmė ēdo herė nė veēanti nė pėrvjetorin e 11 shtatorit, do tė kujtojmė ne si familje, por edhe i gjithė komuniteti shqiptar do tė pėrkujtojė ty Simon Dedvukaj, Mon Gjonbalajn dhe Rrok Camajn. I pėrjetėshėm qoftė kujtimi juaj, bekuar qoftė toka u pushojnė eshtrat, Mon, Rrok e Simon. Simon i dashur, tė kujtojnė, Baci Marash, nėna Vitore, vėllezėrit dhe motrat, axhat e kushėrinjėt e Malcisė dhe mbarė populli shqiptarė. Pushofshi nė Paqe.
Nė Bruklin nje grup fėmijėsh dhe prindėr shqiptarė iu bashkėngjitėn marshit pėrkujtimorė.
Qyetarė nga njė mini lagje e Bruklinit nė Nju Jork, zhvilluan dje nė pėrkujtim tė gjashtė vjetorit tė sulmeve terroriste tė 11 shtatorit, njė marsh nėpėr rrugėt e Bruklinit. Marshi ishte i gjatė rreth 5 kilometra, dhe u mbyll nė njė prememorje tė ngritur nė fasadėn e njė stadiumi.

Shkoder.net... - Fjala e Lirė | Tė drejtat e rezervuara