Politika moderne, pa “idhuj”…

Nëse "pushteti i disiplinës politike", i siguruar tani në PS nga një varg veprimesh institucionale dhe demokratike brenda saj, pëson ruptura, nga veprime arriviste që vijnë si hakmarrje personash, apo përfaqësues "lobesh" brenda saj, ky do të jetë një sinjal i keq që duhet të na bëjë të mendojmë seriozisht. E kam thënë edhe në analiza të tjera që, për fat të mirë, kjo parti e mbylli periudhën historike të saj me humbjen e bujshme të merituar të korrikut 2005, i cili është ndërkaq kufiri që mbyll atë etapë dhe hap një etapë të re që mund ta quajmë "periudhë post-historike", e cila duke qenë substancialisht e re kërkon tjetër program, vizion dhe lidership. Kjo etapë kërkon ndryshime, vendosmëri dhe përballje me çdo qëndrim të kundërt që tenton të bëjë sfida nominale. Natyrisht, nuk kam "kurajën filozofike" që të them atë që ka thënë në formë proverbiale filozofi gjerman, Hegel, se "historia nuk përsëritet dy herë", pasi kjo, të paktën në politikën shqiptare, ka ndodhur. Por që nuk duhet të ndodh më, nëse filozofikisht dhe politikisht duam të mos bëhemi qesharakë.

Pse janë të shqetësuar disa liderë qejfmbetur të kësaj partie, që pasi kanë humbur në korrik të 2005, apo që janë larguar vullnetarisht dhe demokratikisht nga strukturat drejtuese të saj, kanë filluar të filozofojnë bosh, të ngrenë alarme të rreme? Ku e kanë ata hallin ? Çfarë ju "dhemb", partia apo vetja, lideri historik apo ëndrra e përmbysur e "posteve prodhimtare" të së kaluarës, që me siguri nuk do të përsëritet më?

Është i kuptueshwm ky gjakim për pushtet për një popull që ka jetuar gati gjysmë shekulli nën një politikë totalitariste nga më të egrat, me udhëheqës që largoheshin nga skena politike vetëm kur "tradhtonin" ose vdisnin. Kjo sindromë e vjetër e politikës sonë, megjithëse kanë kaluar 17 vjet që nga ndryshimet esenciale politike, ekonomike e sociale që ka pësuar shoqëria jonë, përsëri ndihet e fortë. Akoma në një pjesë të shoqërisë, veçanërisht në mentalitetin e militantëve të partive, ndihet i fuqishëm recidivi i perceptimit të politikës, jo si veprimtari racionale. Në vend të racionalitetit të perceptimit të politikës si veprimtari pa "idhuj dhe ikona", duket se ende ka një forcë të madhe "perceptimi nominalist", personalist dhe autoritarist të politikës.

Ky deformim shfaqet dukshëm në "real-politikën" tonë të deformuar, provinciale, e cila shfaqet në forma të çuditshme, herë si tentative për "kult individi" të ridimensionuar me "kërkesat demokratike të kohës", e herë të tjera me "ambalazhin e liderit historik", e cila përdoret si mjet presioni për të ndalur kërkesat dhe imperativat e rinj të zhvillimit. Abuzimi me termat nuk është lojë e linguistikës politike, por është mjet që përdoret si "alterego", për të glorifikuar artificialisht rolet që kanë luajtur disa liderë, në një moment historik. Ka një moment kur "roli dhe vlera" e tyre kalon në histori. Koncepti i hipertrofizuar i "liderit historik" që tashmë ndihet në Partinë Socialiste, nuk është shprehje vetëm e deformimit nominalist që ndihet tek një pjesë e anëtarësisë së instrumentalizuar të kësaj partie. Më së shumti, kjo sindromë është e lidhur më një pjesë të "elitës së vjetër", të cilët duket se nuk kanë më të "ardhme në konkurrimet demokratike" të kësaj partie, pa "mbështetjen" që i ka mbajtur tepër gjatë dhe në mënyrë të panevojshme, në nivele të larta drejtuese. Nuk mendoj se është tërësisht e vërtetë ajo që thuhet se "politika e re" e socialistëve, ka larguar nga drejtimi i saj vlerat. Mund të ketë ndonjë rast të tillë, që koha normalisht e korrigjon. Por është pretenciozitet i madh, i padurueshëm, revoltues, të quash "vlerë" të Partisë Socialiste disa tipa të njohur të saj, që nuk kanë ditur të bëjnë asgjë tjetër veç t'i kenë thurur ditirambe, atij që ka patur në dorë karrierën e tyre, të fituar pa meritë profesionale, që kanë patur pushtet politik, pa patur aspak pushtet dijesh.

Dhe këta nuk janë pak. Ata janë të shqetësuar pse janë tepër larg vlerave reale të prurjeve të reja të PS, tepër larg shkëlqimit të tyre intelektual, në distancë të dukshme kritike me shkollimet permanente perëndimore të atyre që tashmë kanë filluar të mbushin radhët e forumeve të kësaj partie. Të vjen vërtet keq për disa, që dikur i kam patur edhe miq, për pozitën e tyre të vështirë, foshnjarake, diletanteske, kur duan të bëjnë argumentime infantile, për të ashtuquajturin dëmtim të partisë dhe të vlerave të saj. Mua më ka ardhur turp kur dëgjoj mjeranë të sforcuar, me gjysma shkolle nate e pastaj me ca vite të sforcuara "korrespondence", gjithashtu nate, që përpiqen të ngrenë zërin, të bëjnë trimin, politikanin dhe të diturin, për të fituar admirimin e idhullit të tyre, si të vetmen mënyrë për të jetuar në mënyrë të pamerituar, në terrenin e "politikës jashtë kohe". Analizat e përcipta, llafollogjitë empirike, militanteske, arsyetimet e përcipta, njohuritë e cunguara, disa prej tyre i kanë bërë qesharakë, përballë disa djemve dhe vajzave të kulturuar, që kanë aftësi të gjëra kulturore, profesionale dhe interpretative, duke përballur me qetësi edhe arrogancën militanteske të "ushtarëve të bindur", të cilët në luftën e tyre për "besnikëri" nuk kanë mjetet e duhura veç ngritjes së zërit, të bërtiturave.