Bilanci jonë i hidhur diplomatik me botën arabe

-- nga Mero Baze, TemA - gusht 2008

Një përfaqësues zyrtar i Shteteve të Bashkuara të Amerikës po lobon për njohjen e pavarësisë së Kosovës nga shtetet islamike. I dërguari i posaçëm i SHBA në Organizatën e Konferencës Islamike, Sada Cumber, ka takuar Sulltanin e Bruneit, dhe e ka nxitur atë ta njohë sa më parë Kosovën. Ndërkohë, Arabia Saudite, shteti me ndikimin më të madh ndoshta në këtë organizatë, ende nuk po jep shenja ta njohë Kosovën, edhe pse marrëdhëniet e saj me Shqipërinë nga pikëpamja formale duken shumë të mira. Po ç’ka ndodhur në të vërtetë me ngecjen e madhe që ka njohja e pavarësisë nga bota arabe?

Pikësëpari, mendoj se në raport me botën arabe, Kosova është dëmtuar nga Shqipëria. Diplomacia shqiptare është më e paqarta dhe më konfuzja në politikën e saj me botën arabe. E kompleksuar nga një anëtarësim me gjysmë zemre në Konferencën Islamike dhe e tejkompleksuar nga lufta politike për qëndrimin ose jo anëtare në këtë organizatë, Shqipëria kurrë nuk arriti t’i kishte as miq dhe as armiq vendet e fuqishme të botës arabe. Akuzat spekulative kundër Berishës, sidomos pas vitit 1997 për lidhje me botën arabe, dhe injorimi i fuqisë së tyre politike, ekonomike dhe diplomatike, i lanë konfuze marrëdhëniet tona me ato vende. Si rrjedhojë, shumë vende ortodokse, si Greqia, Rusia apo dhe Maqedonia, si dhe vende perëndimore, si Franca, i kanë shumë herë më të forta marrëdhëniet me botën arabe se Shqipëria. Administrata e ardhur në pushtet para tre vitesh u rikthye me kompleksin e distancës ndaj botës arabe dhe për tre vjet ne thuajse s’kemi asnjë vizitë zyrtare të rangut lartë me vendet e Gjirit, përveç një vizite të kryeministrit të Kuvajtit vitin e kaluar. Me ministrin e Jashtëm të Arabisë Saudite, ministri ynë i Jashtëm nuk është takuar asnjëherë që nga viti 1992, mos gabohem. Kjo distancë ka bërë që Rusia të mbushë boshllëkun e lënë nga diplomacia shqiptare atje dhe ata që na janë llogaritur deri tani si miq dhe aleatë, janë kthyer në bllokues të mëdhenj të një prej ngjarjeve kulmore të kombit shqiptar.

Së dyti, mendoj se ka një papërgjegjësi në mënyrën se si po lobohet prej Shqipërisë pavarësia e Kosovës në vendet e Konferencës Islamike. Ministri ynë i Jashtëm, i lehtë dhe i papërgjegjshëm nga natyra, ka shtyrë disa herë me papërgjegjësi takimin me princin e Arabisë Saudite që udhëheq politikën e jashtme të atij vendi. Papërgjegjësia e tij personale në këtë rast është kthyer në papërgjegjësi kombëtare dhe ne kemi një bilanc të hidhur nga vende, për të cilat si argument kryesor në miqësinë tonë me ta kemi pasur ndihmën që do na japin për çështjen e Kosovës. Sa herë që Berisha si ish-president apo diplomatët e tij kanë justifikuar anëtarësimin logjik në Konferencën Islamike, ka qenë fakti se kjo konferencë na jepte, sa here na duhej, votën pro për Kosovën. Në fakt, tani që na duhet vota pro e tyre, nuk e kemi, por kemi vetëm librezën e zverdhur të anëtarësisë, që pa këtë votë nuk na duhet.

Diplomacia jonë e ka banalizuar këtë proces deri në detaje, duke krijuar një gjendje as miqësie dhe as armiqësie me vende, të cilat kanë një peshë të madhe në historinë botërore, si atë politike, dhe ekonomike. E vetmja vizitë e nivelit të lartë në botën arabe është bërë nga kryetarja e Kuvendit të Shqipërisë, Jozefina Topalli, e cila, përveç lehtësisë me të cilën i merr vizita të tilla, nuk sjell ndonjë gjë të re për çështjen e Kosovës. Gjatë gjithë atyre vizitave, zyrtarët arabë kanë pyetur në mënyrë të qartë se si i ka punët Shqipëria me Rusinë dhe Egjiptin dhe, kur pyesin për këtë gjë, janë duke thënë se ku është pengesa. Për këtë pyetje duhet përgjigje institucionale, duhet aksion dhe jo propagandë. Zonja Topalli nuk ka as fuqinë, as aftësinë dhe as kompetencat të kuptojë dhe shpjegojë pse na pengon Rusia apo Egjipti. Ajo duhet t’ia raportojë këtë kryeministrit dhe ministrit të Jashtëm dhe ta kthejë në një problem politik në vendin e saj. Por asaj pak i intereson kjo gjë. Asaj i interesojnë vetëm kronikat, që një grua katolike pa shami takoi ca burra myslimanë me shami në kokë dhe kaq. Por lobimi në emër të shtetit shqiptar do seriozitet dhe institucione dhe jo iniciativa të shpikura si diplomaci parlamentare.

Dhe, së fundi, duhet të ndjehemi pak keq që atë që nuk e bëjmë ne, na e bëjnë shtete perëndimore, si SHBA, Britania e Madhe apo Gjermania. Diplomatët e këtyre vendeve në Konferencën Islamike janë të angazhuar përditë për të lobuar për pavarësinë e Kosovës pa asnjë kompleks, ndërsa ne nuk kemi asnjë skedë të qartë diplomatike se ç’duhet të bëjmë së paku me këto vende, për të cilat kemi marr taksën si aleate. Në takimin e nivelit të lart të Senegalit, në pranverë të këtij viti, pak kohë pa shpalljes së pavarësisë së Kosovës, ne duhet të shkonim aty në nivel presidenti dhe kryeministri, por në fakt shkoi vetëm Lulëzim Basha tranzit dhe u kthye siç shkoi pa asnjë fryt. Shqipëria, natyrisht, nuk ka shumë fuqi të ndikojë për pavarësinë e Kosovës në vende të mëdha larg rajonit, si në Kinë apo Indi e Japoni, por në vendet e Konferencës Islamike ku është bërë anëtare ose duhet të bëj lobojë, ose duhet të dalë prej andej, pasi s’kemi pasur asnjë argument më të fortë sesa Kosova, kur jemi bërë anëtarë.