Frikësuesit e fqinjëve

-- nga Ramush Haradinaj*)

Konfliktet rreth këtyre dy kombeve të vogla, të reja, ilustrojnë shumë qartë rreziqet e paraqitjes së një politike të sabotazhit. Një fqinj më i madh se ato i dëshiron të zhduken; bota duhet t’iu kushtojë vëmendje. Në rastin e Gjeorgjisë, Rusia e pushtoi dhe më pas njohu dy republikat shkëputëse, Osetinë e Jugut dhe Abkhazinë, lëvizje të bëra për të destabilizuar regjimin e Gjeorgjisë. Sa i përket vendit tim, Kosovës, përpjekjet e vazhdueshme të Serbisë për të pamundësuar njohjen e pavarësisë së Kosovës janë, së paku tash për tash, duke u zhvilluar brenda një kornize ndërkombëtare.

Megjithatë, qëllimi i Serbisë ndaj Kosovës është i njëjtë me Gjeorgjinë: ajo dëshiron të minojë një fqinj të posa-pavarësuar. Ka dallime natyrisht, Moska është transformuar prej angazhimit konstruktiv në konfrontim të hapur me Perëndimin. Beogradi, sidoqoftë, duket i thyer mes një të ardhmeje në Evropë ose konfrontimit me Perëndimin. Nuk është koincidencë që Rusia po mbështet lëvizjet e Serbisë për të sfiduar pavarësinë e Kosovës.

Nëse Serbia do të mund të kishte sukses të bënte Kosovën të humbasë, atëherë Rusia mendon logjikisht se Moska do të ketë më shumë fat për dëshirën e saj që ta heqë qafe Gjeorgjinë.

Së pari, kapja e Rusisë pas konceptit të integritetit territorial është shumë selektive. Po për Serbinë, por jo për Gjeorgjinë. Po për Osetinë e Jugut dhe Abkhazinë dhe jo për Kosovën. Në një kuptim Rusia ka të drejtë; nuk ka asgjë absolute sa i përket vendosjes së të drejtave të kombeve për të fituar ekzistencën e pavarur. Nuk është vetëm çështje e gjuhës, kulturës, etnicitetit, kufijve natyrorë dhe marrëdhënieve historike. Nëse do të ishte kështu, Kosova dhe Gjeorgjia do të mund të kishin qenë të pavarura prej kohësh. Është pikësëpari çështje e vullnetit të popullit - ushtrimi nga një pjesë e madhe e popullit e së drejtës fondamentale për vetëvendosje. Komuniteti ndërkombëtar veç ka folur me qartësi të madhe rreth Kosovës dhe Gjeorgjisë. Ai na ka njohur ne.

Tash Rusia mund të jetë e interesuar në injorimin e komunitetit ndërkombëtar, por duket se në këto rrethana Serbia nuk mundet. Zgjedhja e saj si një shtet më i vogël dhe më i dobët se Rusia është e thjeshtë. Ajo veç ka provuar të bëjë çfarë ka tentuar Rusia në Gjeorgji muajin e kaluar. Ajo ka dështuar. Një seri luftërash të filluara nga Beogradi, e fundit prej të cilave - në Kosovë - mbaroi diku tetë vjet më parë, rezultuan me shkatërrimin e Federatës së Jugosllavisë. Si e tillë, Serbia duhet, në fund, të zgjedhë Evropën dhe bashkëpunimin me Kosovën dhe jo besimin e vazhdueshëm në mikun e saj Rusinë.

Për të qenë të sigurt, në bazë të Kartës së Kombeve të Bashkuara, Serbia ka plotësisht të drejtë të ndjekë mundësinë e sfidimit të pavarësisë së Kosovës në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë; është një parim fondamental i sundimit të ligjit se qytetarët dhe kombet kanë të drejtë të kenë qasje në gjykata. Por ajo që Serbia është duke propozuar në Kombet e Bashkuara është që Kosova nuk duhet kurrë ta ketë atë të drejtë. Absurditeti i veprimeve të Serbisë do të mund të mos merrej parasysh, po të mos ishte ky një sfidim politik që ajo i bën Perëndimit dhe refuzim i dorës së miqësisë së zgjatur nga Evropa. Nuk ekziston as mundësia më e vogël që pavarësia e Kosovës të revokohet ose dorëzohet. Kosova ka qenë e pavarur që prej vitit 1999.

Dekada e kaluar ka treguar ndryshime të pakthyeshme sociale dhe politike. Ne tash jemi një komb evropian, ku anglishtja flitet gjerësisht si gjuhë e dytë dhe ne i gëzohemi lidhjeve tona të forta politike me Evropën dhe SHBA. Monedha jonë është euro dhe infrastruktura jonë legale është e përcaktuar për të garantuar të drejtat civile dhe të njeriut, të të gjithë popullit. Rruga përpara për Kosovën dhe Serbinë si dy shtete fqinje të pavarura do të gjendet vetëm nëpërmjet bisedimeve direkte mes Prishtinës dhe Beogradit. Mbajtja e tërë Ballkanit Perëndimor peng ndaj politikave të tij të papërgjegjshme dhe pengimi i integrimit evropian nuk është rruga përpara. Mjaft shpesh ne kemi parë se pavendosmëria është armiku i paqes. Ky është një moment kur aleanca perëndimore duhet të qëndrojë e vendosur për Gjeorgjinë, për Kosovën dhe për vetveten.