Amaneti i Tinka Kurtit: “Pas vdekjes, shtëpinë e dua muze”

-- nga Zenepe Luka, Jan 05, 2008

Rrëfimi i artistes/Emocionet e vlerësimeve të njëpasnjëshme, frika e ikjes nga kjo jetë dhe përjetësimi i veprimtarisë artistike

Ka zbuluar pllakën dhe ka prerë shiritin për kinemanë verore në Durrës që do të mbajë emrin e saj. Aktorja e mirënjohur, Tinka Kurti përjeton emocione të vazhdueshme të përjetësimit të emrit, ndërsa ka filluar t’i druhet këmbanës së ikjes. Por është e bindur se do të kujtohet ndër breza. Ka një amanet për të birin. Shtëpinë e thjeshtë ku jeton e vetme, do ta ketë muze për gjithë vitet si artiste. Në një intervistë ekskluzive për "gazetën", aktorja e njohur rrëfen emocionet, pengjet dhe mirënjohjen për ata që e vlerësojnë.

Një pllakë kinemaje mban emrin tuaj dhe ju keni prerë shiritin e përurimit në ceremoni. Si e priti dhe e ka përjetuar Tinka Kurti këtë eveniment?
Është një ngjarje që të mbush me emocione e të bën të ndjehesh e vlerësuar. Për më tepër kur ceremoni të tilla bëhen në gjallje, gjë që nuk është traditë në vendin tonë. Këtë ide Skënder Jaçe ma shprehu kohë më parë. Është një djalë nga Kuçova i apasionuar pas artit, i cili ka punuar në emigracion vetëm për t’iu përkushtuar kinemasë. Pak kohë më parë bleu dhe rindërtoi kinemanë e Kuçovës, së cilës i vuri emrin e të madhit Kadri Roshi. Pas kinemave në "Sheraton" vjen edhe një tjetër kinema në plazhin e Durrësit. Kur ma paraqiti idenë i thashë: "Të faleminderit, ka artistë të tjerë që duhen përjetësuar. Unë e kam emrin edhe në një shkollë". Ai nuk luante nga vendimi i tij dhe unë isha e pafuqishme për ta kundërshtuar. Tek e fundit, kjo erdhi nga dëshira dhe unë duhet t’i shpreh mirënjohjen time. Janë emocione që lënë gjurmë, por që po shoqërohen edhe nga një merak...

I trembeni diçkaje?
Kam përshtypjen se kur ka një bum gëzimesh, ashtu siç ka ndodhur me mua kohët e fundit (pres edhe evenimente te tjera), druaj se pas këtyre vjen ikja ime. Po i gëzohem këtyre vlerësimeve, pasi tani kam moshën kur ikja është ligjësi. Ndonëse ky nuk është rasti i parë kur institucionet emërtohen me emrin tim.

Edhe një shkollë mban emrin tuaj...
Është shkolla e Lekbibajt. Ndjehem krenare, pasi jo vetëm që ndodhet në trevën ku unë jam rritur dhe kam dhënë kontributin tim si artiste, por për më tepër shkolla e këtij fshati është çelur nga Luigj Gurakuqi. Ajo ditë ishte e paharruar për mua. Tingujt e lahutës më kumbojnë në vesh tërë kohën. Pas ceremonisë u bë një koncert i vogël. Një lahutar ia nisi këngës duke e shoqëruar me instrumentin që e përdorte mjeshtërisht e duke kënduar me zë të lartë. Kujtoj rreshtin e parë..."Tinka Kurti, nderi jonë, Tinka jonë sa malet të rrojë.

Si rrallëherë ju e shihni për së gjalli emrin tuaj në institucione kulturore. Ndjeheni e privilegjuar?
Kështu ndodh në Shqipëri, por duhet korrigjuar. Këto përjetësime marrin vlerën e duhur kur artisti apo personaliteti është i pranishëm. I madhi Kadri Roshi iku dhe nuk e përjetoi një emocion të tillë. Unë nuk ndiej privilegj pse më bëhet për së gjalli, por vlerësoj dhe u jam mirënjohës të gjithë atyre që vlerësojnë karrierën time si artiste. Më duket e pazakontë kjo që po më ndodh. Mos ndoshta po bie këmbana e ikjes?

Çfarë raportesh ka Tinka me vendlindjen, aty ku ju kanë shpallur edhe Nderi i Shkodrës?
Ky vlerësim, më shumë se sa emocione, më zemëron kur e kujtoj.
Vjet më lajmërojnë që do të bëhej një ceremoni në Shkodër, ku do të më jepej "Nderi i qytetit". Unë nuk shkova. E dini pse? Kjo certifikatë ishte plotësuar qysh në vitin 2000, ka firmën dhe vulën dhe mua më jepet pas 7 vjetësh. Përse u mbajt 7 vjet në sirtar? Unë jam themeluese e teatrit të Shkodrës dhe aty kam shkrirë jetën time dhe më bren dyshimi se pse u mbajt 7 vjet? Ishte një harresë, apo një pendesë që i ishte dhënë Tinkës "Qytetar nderi" i Shkodrës?

Shumë vite si artiste dhe shumë vlerësime. Si i ruani kujtimet?
Janë aq shumë, sa kur i përmend dikush do të shprehej: "Ç’ja fut rrenës kjo Tinka" (qesh). Në të vërtetë gjysmat i kam mbyllur nëpër valixhe. Kur i shfletoj ndonjëherë, më kujtohet e ndjera nëna ime, që i thoshte sime motre, Pinës (mjeshtre sporti): martohu Pina, se me vete do të marrësh një valixhe me medalje e kupa". Kjo është pasuria më e çmuar për njeriun. Edhe për mua do të duhej një kalë për të transportuar këtë "barrë" medaljesh dhe vlerësimesh që janë bërë në kohë të ndryshme.

Një biznesmen ju ka ofruar 10 mijë euro. Çfarë do të bëni me këtë shumë?
Vlerësimet në letër janë të shumta. Ajo që bëri regjisorja Grabocka dhe biznesmeni i shquar kosovar është e rrallë. Sikurse e dini, artistët janë të varfër dhe në këtë moshë kanë nevojë për shumë gjëra. Me pensionin që marrin nuk i përballojnë dot. Ai bëri atë që nuk e ka bërë kurrë shteti. Ministria e Kulturës më për zemër ka turizmin dhe ka lënë në harresë njerëzit e artit, që janë një investim prej gjysmë shekulli e më shumë për kombin. Ky biznesmen me shpirt artisti na siguroi një pleqërim të mirë dhe një ikje me nder. Me këto të holla çela një librezë dhe do të tërhiqen në kohën e duhur, në momentin e domosdoshëm.

Ju jetoni e vetme. Si e përballoni jetën kështu?
Djali im jeton larg, por unë e kaloj ditën mes artdashësve, vargu i të cilëve nis sapo hedh shkallët e pallatit tim. Telefonata të pafundme më urojnë dhe më pyesin për shëndetin. Me kolegët dhe shoqet e skenës kalojmë një kohë të rëndësishme bashkë. Sigurisht, të ngrysesh dhe gdhihesh vetëm nuk është e lehtë, por ja që emigrimi ma mori djalin e vetëm. Sikurse e shihni, unë kam një shtëpi të thjeshtë, pa komoditetin e kohës, por zonja e saj është një artiste që ka sakrifikuar për të lënë si pasuri 110 vite punë. 60 vjet në teatër dhe 50 vjet në kinematografi. Ndaj them që kjo shtëpizë e varfër, të mbetet një muze i pasur

Do ta bëni muze apartamentin tuaj? A është i të njëjtit mendim edhe djali?
Kjo është shtëpia ime, e vetmja pasuri që kam në këto 110 vite punë e sakrificë. Mendoj dhe ia kam lënë amanet tim biri që kjo banesë do të jetë derëçelur përjetësisht. Aty do të evidentohet "pasuria" ime, vlerësimet, foto, kaseta e CD me filmat e mi, veshje të roleve. Jeta e Tinkës që është e lidhur ngushtë me jetën e artit shqiptar dhe të atij brezi që besoj se shkruan pjesën më të artë, ata që janë vendosur në themelet e skenës dhe kinematografisë shqiptare.

Tinka artiste ka shkuar edhe te publiku kosovar. Sa e lidhur jeni me Kosovën?
Si mishi me kockën, pasi ato i mban në jetë gjaku shqiptar. Ashtu siç tregohet në foto, e prita në Prishtinë ditën e shpalljes së Pavarësisë së Kosovës. Një grup intelektualësh, anëtare të Fondacionit "Nermin Vlora Falaschi", shkuam për ta përjetuar atje ngjarjen e madhe. Ishte një ditë shumë e ftohtë, minus 20 gradë. Ajo dëbora e bardhë që ra ishte simbolike. Fshiu nga faqja e asaj toke të gjitha të zezat. Ishte ftohtë, por zemrat dhe shpirti i shqiptarëve kurrë nuk u ndje aq ngrohtë. Pastaj Kosovës i kam "falur" 5 filma dhe tani pres të xhirohet një film me 100 seri, ku edhe unë jam protagoniste.