Robert Marku, ushtari amerikan që sfidoi në Bagdat diktatorin Sadam Husein

-- nga Klajd Kapinova

EATWOOD MANOR
Mirë se erdhe zemra jonë! Ne të duam përgjithmonë! Urime dhe qofsh i lumtur! Dashuri dhe vetëm dashuri buroftë nga zemra yte Robert për Andrean! Ishin këto fjalët e shkruara në dy gjuhë mbi bezet me ngjyra dhe figura zemre, që përbënin sfondin zbukurues të darkës festive të shtruar për kthimin me fitore dhe medaljen e mirënjohjes nga shteti amerikan dhënë për ushtarakun dhe luftëtarin e ri.
Quhet Robert Marku. Nuk është më shumë se 22 vjeç. Ka lindur në ShBA dhe flet shumë mirë gjuhën shqipe. Roberti dhe Andrea, janë njohur disa vite më parë, kur ai ishte në bazën ushtarake amerikane në California.

Ndër 200 të ftuar, Roberti ishte i vetmi në darkën festive të organizuar për nder të tij, që mbante rrobat e ushtarakut. Një ushtarak serioz, fjalë pak dhe shumë fisnik në sjelljet e tij me njerëzit, që kanë ardhur për ta uruar pas kthimit nga lufta në Irak. Prindërit e tij Marjani dhe Liza ndjehen shumë të gëzuar, mbasi kanë një festë të dyfishtë. Biri i tyre Roberti u kthye shëndosh nga ushtria dhe sot fejohet me amerikanen, Andrea nga California.

Me një ceremoni të thjeshtë, por shumë domethënëse, ai futet në sallë i përcjellë nga duatrokitjet mirënjohëse si ushtar i Amerikës dhe Kosovës për lirinë e Irakut. Roberti së bashku me Andrean takojnë të ftuarit dhe miqtë me radhë sipas zakonit shqiptar me fjalët uruese: "Mirë se ju ka prue Zoti dhe mirëse keni ardh. Bashi qejf të gjithë. Ju a shpërblefsha në gëzimet tuaja!" Pjetër Markut, që është më i moshuara, gjyshi i Robertit, sot i rrëshqasin lot gëzimi, duke përcjellë falënderimet ndaj të gjithë të ftuarve që e urojnë për nipin, i cili u tregua një luftëtar i guximshëm me flamurin amerikan dhe shqiptar në zemër.

Atij i kujtohen vitet e rinisë, kur bënte pjesë në forcat e rezistencës, kundër pushtuesve fashistë në kohën e Luftës së Dytë Botërore. Për 4 vjet ka qenë rob i gjermanëve... Pas shumë dekadash, nipi i vogël Roberti, luftoi kundër një diktatorit irakian, në emër të paqes dhe lirisë të drejtave të njeriut, me flamurin amerikan dhe të aleatëve kundër Sadamit, që shtypte me brutalitet popullin e vet.

Me buzëqeshje dhe një gëzim të brendshëm shpirtëror shprehet edhe Fran Marku, ish-oficer karriere në ish-Jugosllavi, i larguar nga armata dhe tash 7 vjet i ardhur në ShBA, nga fshati Dranoc komuna e Klinës në Kosovë, që ka ardhur së bashku me familjen e tij për të marrë pjesë në gëzimin e përbashkët.

Kushërinjtë, miqtë e shokët, kënduan dhe kërcyen nën ritmin melodioz të këngëve të bukura popullore shqiptare. Për të gëzuar Andrean në mënynë muzikore bënte pjesë edhe muzika tradicionane e jazz-it amerikan dhe ritmet pop të ditëve tona… Marjan Cubi, një bashkëvendas i familjes Marku dhe njëkohësisht nuni (që ka mbajtur në pagëzim Robertin foshnje), thotë se ai është shumë i gëzuar dhe krenar për Robertin, sepse ka përfaqësuar ushtrinë e paqes dhe të lirisë, për të çliruar një herë e përgjithmonë popullin irakian, me një histori shumë të lashtë kulturore.

Ai ka luftuar dy herë: së pari në emër të ushtrisë amerikane, dhe së dyti, në emër popullit të Kosovës, që jo më shumë se disa vite më parë (1999) u çlirua nga trupat ushtarake të NATO-s të kryesuar nga ShBA. Tashmë kushdo e di se ishte një liri e ëndrruar prej dekadash dhe shpesh e paguar me gjakun e mijëra luftëtarëve të lirisë kosovare, që gjithnjë i është e do t’i jetë mirënjohës ShBA-së dhe qeverisë së saj për sakrificën që bëri për popullin shqiptar. Dhe Roberti nuk i shprehu asnjëherë me fjalë këto mesazhe falënderimi, por vetë prania e tij me rrobat e ushtarakut të ShBA-së në darkën e shtruar për nder të tij, flet më shumë se oratoria e ndonjë politikani apo shkrimi i një gazetari.

Prindërit, kujtojnë me shumë emocione frikën që kishin për djalin në Irak. Gjatë gjithë kohës së luftës së bashku me familjen Marku qëndroi Andrea, e dashura e djalit të tyre. Ata ishin shumë të bindur në thëniet e djalit të tyre në telefon, "se me armët dhe mbrotjen strategjike që bën ushtria amerikane humbjet në radhët e saj më shumë bëhen nga gabimet aksidentale, se sa për meritë të kundërshtarit". Marjani dhe Liza, thonë se më shumë frikë kishin ato se sa djali, që ishte përballë terroristëve të Sadam Hysenit. Ai nuk e njeh fjalën frikë dhe sipas Robertit edhe në fjalorin anglisht, asnjëherë nuk është përpjekur të mësojë domethënien e saj.

Babai i Robertit, Marjani ka mbi 32 vjet që ndodhet në ShBA. Ai thotë se djali i tij, qysh fëmijë, ka zgjuar interes për uniformën ushtarakë. Shenjat e dëshirës, për t’iu përkushtuar artit të sakrificës ushtarake, i ka shprehur me seriozitetin e treguar përherë jo vetëm me bashkëmoshatarët e tij të vegjël, por edhe me prindërit dhe dy vëllezërit. Në shkollën fillore, ai ka shkuar i veshur si marins amerikan. Dëshira e tij ka qenë që të bëhet pilot i helikopterit. Ai është nënshkruar si ushtar në moshën 16 vjeç, ndërsa dy vjet më vonë është marrë në intervistë dhe i është nënshtruar testeve ushtarake. Për 7-8 muaj me radhë ka vijuar kontrolli i të gjithë elementëve fizikë dhe të dhënat për aftësi ushtarake. Ai ka ndjekur ushtrinë dhe rregullat e saj nga ora 4 e mëngjesit, kur në shtëpi vinin ushtarakët për ta marrë në stërvitje të rregullta e deri në orët e mbasditës.

Përpikmëria dhe etja për të njohur misteret e artit ushtarak, kanë qenë një pasion që e ka pasur qysh fëmijë, kur luante "lojëra luftash", me miqtë e vegjël në shkollën tetëvjeçare. Ëndrra tashmë bëhet realitet me përfundimin e studimeve në Akademinë Ushtarake në California. Ndoshta personazhet e filmave me tematikë nga bazat e ushtrisë amerikane, i kanë zgjuar atij dëshirën e pashuar, që një ditë edhe ai të jetë një personazh real i ushtarakut amerikan, për të përfaqësuar interesat e larta dhe sublime të kombit amerikan.
Nga 48 degë të artit ushtarak amerikan, djaloshi i përkushtuar pas ushtrisë, kërkon nga eprorët që ta caktojnë ku të kenë dëshirë ata, meqë ëndërra e tij për t’u bërë pilot helikopteri nuk realizohet...

Dhe dita erdhi…

Një ditë në shtëpinë Marku, troket dera dhe në portën e saj shfaqet një oficer i lartë i ushtrisë amerikane. Oficeri me respekt përmend aftësinë dhe prirjen e djaloshit shqiptar për të qenë një ushtar shembullor si marinës amerikan. Me një seriozitet dhe fjalë të prera, i porsaardhuri, kërkon nga prindërit e Robetit, që të firmosin një dokument, se janë dakord, që djali i tyre Roberti të shkojë në luftën çlirimtare, për një popull që po shtypej egërsisht nga regjimi diktatorial i Sadam Hysenit.

Në ato çaste, prindërve të djalit, si në një film i janë rishfaqur skenat makabre të krimeve në vendlindje, kur diktatori i Ballkanit, Sllobodan Millosheviç kishte bërë ndaj popujve të pafajshëm të ish-Jugosllavisë dhe mbi të gjitha ndaj popullit shqiptar në Kosovë. Marjani dhe Liza, e dinin çdo faqe të përgjakur të historisë të popullit të tyre, që iu desht të përshkohej nga kalvari më i përgjakshëm i genocidit serb. Në moment, përpara Marjanit dolën malet me kufoma, nënat e gjakosura, që derdhin lot hidhërimi mbi burrat e tyre shqiptarë, vajzat që kanë mbetur pa të dashurit e zemrave të tyre, djemtë të gjymtuar nga bandat e çetnikëve të "Tigrave të Arkanit", fëmijët, që në kujë qajnë përpara prindërve dhe shtëpive të tyre të kallura nga serbët… Gjak, tortura, kufoma fëmijësh, varre masive, pleq e grash u shfaqën përpara një firme të thjeshtë, që priste miratimin me dëshirë dhe zemër-nënshkrimin: OK!

Dhe Roberti e kishte dhënë provimin e pëlqimin, për të luftuar në emër të drejtësisë. Në gjoksin e tij ka qëndruar i ngrohtë flamur i vogël shqiptar, si për t’i treguar diktatorëve, se koha e sundimit me gjak e dhunë ka perënduar një herë e përgjithmonë… Shqipëria e Kosova e dinin më shumë se askush tjetër se çdo të thotë robëri dhe risjellja e lirisë si vlerë universale, pas shembjes së diktatorëve pa lavdi…

Ai për një muaj e gjysmë ka qenë së bashku me trupat e tjera të Divizionit të III-të të Motorizuar Inventri në Kuvajt, për t’u përgatitur në sulmin sfidues, kundër diktaturës së Sadam Hysenit. Gjatë kohës së fushimit, ushtarëve, eprorët e lartë oficerë u kanë ofruar një fjalor me dialog, për të mësuar disa fjalë irakiane, për të komunikuar sadopak me popullin e lirë irakian. Babai i Robertit, kujton se i biri qysh në California ishte i interesuar, për të mësuar shprehjet kryesore të komukimit me irakianët.

Për 22 ditë sa zgjati lufta, Roberti me Divizionin e III-të Inventri ka qenë në vijën e parë të frontit. 104 tanke dhe mjete të tjera ushtarake, kanë bërë breshëri sulmesh në të gjitha krahët të mbështetur nga skuadrat e avionëve luftarakë. I hypur në një makinë ushtarake me mitraloz përpara, ka qëndruar gjithnjë i ekspozuar nga ndonjë plumb i mundshëm. Ai me kujdes të veçantë ka mbrojtur bashkëluftëtarët e tij nga ndonjë sulm prej kamikazëve dhe bombat suprizë të instaluar në karvanin e refugjatëve irakenë që iknin nga fronti i luftimit... Por për fat të keq nga karvani i trupave ushtarake të divizionit kanë humbur jetën dy shokët më të ngushtë të Robertit, për të cilët ai flet dhe i përkujton me shumë respekt…

Triumfatorë mbi perandorin e mbetur pa fron…

Ka qenë pikërisht Divizioni i III-të Inventri i pararojës, i cili ka rrëzuar me kallon e tërhequr në tanks përmendoren e Sadam Hysenit në Bagdat dhe disa qytete të Irakut. Ata me një shpejtësi të rrufeshme dhe strategji të hollë, të mbështetur e mbrojtur nga të gjithë krahët nga helikopterët, janë futur në kryeqytetin e vendit. Ushtari, që ka venë i pari flamurin kombëtar amerikan dhe iraken, ka qenë pjesëtar i Divizionit të III-të Inventri, ku bënte pjesë edhe Roberti shqiptar. Ushtaraku e kujton këtë episod me shumë detaje.

Ai thotë se të gjitha kanalet televizive, faqet e internetit dhe gazetat arabe, izraelite, amerikane dhe shtetet aleate, kundër diktatorit irakian, kanë vënë në faqe të parë komandantin e Robertit dhe shokët e tij duke rrëzuar bustin e Sadamit në Bagdad, apo çastin kur janë futur për herë të parë në pallatin e parë (nga 50 pallate) presidencial të diktatorit Sadam. Shokët e mi dhe komandanti im, tregon Roberti, janë ulur në atë kolltuk, duke sjellë për herë të parë pluhurin e shkretëtirave të pjesës perëndimore të Irakut, ku miliona njerëz vuajnë për bukën e gojës nga luksi i shfrenuar i klikës së Sadam Hysenit. Ushtarët kanë pozuar si triumfatorë mbi perandorin e mbetur pa fron…

Edhe pas Luftës në Irak, Roberti ka vijuar luftimet për 30 ditë të tjera nëpër xhepat, në periferi të Bagdatit, Basra dhe qytetet e tjera, ku kanë qenë të fshehur disa ushtarë të gardës besnike të regjimit të përmbysur. Ushtari amerikan ka parë nga afër jetën e vështirë të popullit, mirëpritjen dhe buzëqeshjen e dhuruar si mirënjohje nga miliona njerëz të përvuajtur në qytetet, lagjet dhe zonave të shkretëtirave të Irakut. Ai është ndeshur me varfërinë e tejskajshme të popullit dhe nga dita në ditë ka marrë vesh për lajme që vinin nga qytetet e tjera, për pasuritë përrallore (si shufra të pastra ari e miliona dollarë), që kishte fshehur Sadami për t’u larguar nga vendi i tij.