Desidenca (pa desidencë) - katovicizmi i letërsisë shqiptare

Kur ende në shoqërinë civile shqiptare, këndej dhe andej kufirit të katërfishtë kombëtaro-kulturor shqiptaro-shqiptar, Shqipëri, Kosovë( ku kërkohet ndalimi i revistës letrare mbarëshqiptare ARS), Maqedoni e Mali i Zi, nuk e kanë bërë Mea Culpra-n e tyre pjestarët e "republikës së shkrimtarëve", elita e çdo kombi, si mund të pritet të bëhet kjo nga kastat e dikurshme, organet e dhunës, shtypësit e lirisë, masakruesit e jetëve njerëzore, si mund të kërkohet kjo nga ish komunistët që dezertuan të parët duke u hedhur në prëhrin e demokracisë si të përkëdhelurit e saj të parë, apo për më tej nga komunistët që mbeten deri në frymëzen e fundit të jetës, të bindur në marrëzitë e ideve dhe përpindshmërinë e veprimeve ndaj kundërshtarëve politikë dhe ndaj mbarë popullit shqiptar i shpërndarë tej e mbanë Ballkanit.

Ajo çfarë nuk u kërkohet Toger Baba-ve të Enver Hoxhës( Toger Baba-ekzekutori pa gjyq në emër të shtetit policor, që për llahtaren e krimeve në Veriun e Shqipërisë në vitet 1946-48 u var nga vetë shteti), patjeter u kerkohet inteligencies dhe shkrimtarëve që i sherbyen tej zellit( deri në agjenturim neveritës) pushteteve që rridhnin gjak të pafajshëm si makinat vrasëse më të tmerrshme pas luftës së dytë botërore e ndoshta më të përbindshmet e mbarë shekullit që shkoi.

Prandaj të duket më e udhës, që para se të mirrte nën mbrojtje dinjitetin e 150 shkrimtarëve të "akuzuar" si konformistë me diktaturat e diktatorët në Shqipëri e ish-Jugosllavi, z. Flori Bruqi,( i cituar edhe ky në listën njëqintëepesëdhjetëshës militante nga revista ARS), si shkrimtar i respektuar i 15 librave që është, do të ishte e mira e tij dhe e informimit publik në Internet, që të sillte një përshkrim a një apologji (a si të dojë ta quante), ku të parashtronte se ato që shkruan Irhan Jubica në shkrimin e tij "Shkrimtarët i kanë përgatitur vetë dosjet e tyre" revista ARS Nr.28, 2004, nuk janë të verteta.
Përkundër kësaj shkrimtari nga Prishtina nuk sjell kurrfarë kundërargumenti, as nuk zë në gojë fare veprimtarinë e tij publiçistike në organin NIN të Beogradit në fund të viteve 80, ku sipas shkrimit në Internet të z.Uk Lushi në New York këto ditë, shkrimet e shkrimtarit të mëvonshëm F.Bruqi shquheshin për "antishqiptarizëm të theksuar" paçka se rrethanat e mëvonshme do të sillnin që ky gazetar, siç pohon për vetëvehten z. Bruqi, do të përplasej burgjeve të ish-Jugosllavisë.
Përkundër thekseve që vë në ankimimin e tij zhurmues e idhnak shkrimtari nga Prishtina, i cili radhit në mënyrë honorifike listen e librave të tij të vonshëm, në shkrimin e revistes letrare ARS nuk ka asnjë përpjekje sado të vogël për të hedhur poshtë veprat( e mira) të 150 shkrimtarëve, por pretendon, me të drejtën si revistë letrare bashkohëse, që disa prej këtyre shkrimtarëve, të cilët rezultojnë se kanë qënë bashkpunëtorë të Sigurimit të Shtetit diktatorial në Shqipëri ose bashkpunëtorë të UDB Jugosllave, duhet të bëjnë xhestin fisnik të kerkimit të faljes publike, për sherbimin e devotshem që kanë bërë si kallamarë të shquar të diktaturave dhe agjenturave.
E kaluara ishte një sistem absurd e ne( nuk e ndaj vehten kurrqysh), si pjesë e këtij sistemi( ku mezi merrnin frymë), kemi pjesen tonë të absurditetit, e nëse dëshërojme ta gëzojmë deri në fund nderimin e lexuesve, duhet të dimë që me dinjitet të hedhim poshtë atë pjesë të vepres vetëposhtruese deri në neveritje me ditirambe për diktatorët komunistë Hoxha-Tito, apo veprimtaritë personale partiake, absurde dhe ato, servile, prej lakejsh të bindur e shpesh kokoroçë, të letersisë çnjerzore e çoroditëse të realizmit socialist.
Revista ARS nuk anatemon, ajo i bën një rishikim së shkuarës dhe i bën thirrje ndergjegjes së shkrimtarëve që të bëjnë Mea Culpra -n edhe pse tepër të vonuar, për të mos shkuar më tëj duke bërë rolin e të paditurit, sikur nuk ka ndodhur asgjë e për më tepër e citon si absurde jo vetem servilizmin e dikurshëm në letersinë zyrtarë, por të barazvlefeshme edhe daljen e disave( vetë ose me krahëmbështetjen e fansave të vet), me flamurin e desidencës së pa qënë, çpikjes më djallëzore në letersine bashkohore, si vazhdimësi e katovicizmit të letersisë shqiptare.
ARS nuk bën thirrje për gjyq, as për Nurenburgun e shkrimtarëve të komunizmit, as për hakmarrje, as për mëri, as për abandonim, por thjeshtë bën thirrje për ndarjen me të keqen e dikurshme, ende brënda vetvehtes, me pseudonimet agjenturore të dosjeve sekrete si "Dragoi", "Skerfyelli", "Milimetri", "Çiftelia", "Shkrimtari" e të tjere, që në mungesë të pseudonimeve perdornin direkt emrat e tyre si ( citojmë artikullin e ARS) "Diana Çuli, e plot të tjerë përfaqësuese të shoqërisë së turpshme civile shqiptare, gjysma e së cilës – kryesisht shkrimtarë e botues me pseudonime kafshësh e zogjsh - ka mbipopulluar zyrat e korruptuara të qeverisë e të shtetit."
Gjithashtu ARS kërkon ndalimin e pretendimeve idiote në letersi se paska patur desidence brenda kasnecizmit të letersisë së realizmit socialist, ndalimin edhe më tej të luftës së klasave në letersi, që kërkon të bëjë drejtori i Arkivit të Shtetit z. Shaban Sinani, duke venë shkrimtarët kundër njëri-tjetrit, duke qëmtuar "spiunët" e vegjel ndaj korifeut të letersisë, çfarë të kujton alegorinë me dhelprën që ndante "me drejtësi" gjahun duke i dhënë luanit, çdo gjë, pra "pjesen e luanit" dhe të tjerëve asgjë. Ky nuk është as gjykim dhe as objektivizëm shkencor, por një prapësi e servilizëm qellimkeq i dënueshëm moralisht për një shoqëri të civilizuar, për më tepër kur për botime të tilla absurde ka ndihmën instituci onale hileqare të shtetit të korruptuar gjer në palcë, që për inerci vazhdon absurditetin e kahershëm në përpjekje për të manipuluar opinionet letrare.
Shteti kurr nuk mësoi dhe populli( ku përfshihet dhe "republika e shkrimtarëve) kurr nuk pushoi së pësuari. A mos edhe për këtë ka faj Irhan Jubica dhe revista e tij ARS?!
Me siguri drejtori i Arkivit të Shtetit, si një ish (që mbijeton) si nënpunës i hierarkisë së lartë të diktaturës( dhe vazhdimësisë së saj rozë), do të ketë edhe ai ndjesinë e reagimit idhnak si shkrimtari nga Prishtina Flori Bruqi. Kjo pritet por edhe nuk pritet, varet nga intuita e sfera e interesave të ketij pragmatari të monizmit që kaloi ylberin dhe ra butë në sistemet e reja të pluralizmit e tash i hap horizonte letersisë nën siglën honoglorifikuese Prof. Doc.
Fakte e sjellura nga revista "ARS", sado të rënda për opinjonin mbi shkrimtarët, kërkojnë kundërshtim llogjik e jo reagime pasionante e inatçore. Gjithëkush ka të drejtë të hedh poshtë ato fakte apo ngjarje, çfarë një tjetër i vë përballë si kritikë apo qoftë dhe si akuzë, por kjo nuk mund të bëhet apriori kur çeshtja është bërë publike. Nëse nuk sjell argumeta, nuk bën spjegime, nuk përgënjështron faktet, por thjesht reagon hakmarrshëm, kjo nuk të ndihmon( në sytë e opinionit letrar) që të marrësh "flamurin e pastertisë e të paperlyerjes" në përbaltjen katastrofale të monizmit e të diktaturave, ku shkelqimi letrar paguante haraçin e vet të vetposhtrimit në sytë e popullit, që lëngonte nën zgjedhën e tiranëve. Përkitazi me këtë, nuk mund kurrësesi të konsiderohet alibi as fakti se ke shkruar 15 apo 150 vepra. Nëse një shkrimtar ka qënë apo jo ( qoftë dhe potencialisht pa veprimtari) bashkpunëtor i Sigurim - UDB-së, duhet me dinjitet ta pohojë ose ta mohojë. Ta hedh poshtë( nëse nuk është e vertete) me argumenta e pa patur nevojë për të thirrur në mbrojtje librat e vet. Librat nuk janë avokate mbrojtës as për të mirat e as për të këqijat që ka bërë a mund të bëjë në të ardhmen si qytetar autori i tyre. Kjo vlen jo vetëm për ata që mund të kene qenë të përkëdhelur "e lumtur" të kastës por edhe për ata që personalisht ranë në fatin e mjerë të të dënuarve të burgjeve të diktaturës. Kemi një shëmbëllesë të gjallë e tronditësë të një inkoseguence, një shkrimtar të dënuar nga diktatura si Kapllan Resuli, të cilin ne urrejtjen e tij të tanishme antikombëtare nuk e merr nën mbrojtje as burgimi i gjatë mizor ë sa romani i tij admirueshem "Tradhëtia". Por nga ana tjetër, autorin tashmë të vetquajtur kombmohueshëm Resulbegoviç, nuk mund ti sjellë kurrfarë dëmi atij romani, sepse që nga momenti që e ka nxjerrë nga duart, libri jeton i pavaruar nga autori. Prandaj duket që reagimi në Internet( e jo në shtyp) i z. Flori Bruqi, është më shumë një zhurmë se një argument, ndërkohë që Irhan Jubica ka realizuar një shkrim, ku me fakte të qëmtuara, ku në arkiva e ku nëpër faqet e shtypit shqiptar të kohës së diktaturave komuniste, këndej e andej kufirit( mbase dhe me pasion të sinqertë e të ekzaltuar në këtë kohë tepër të pistë), i bën thirrje ndergjegjes së shkrimtarëve për reflektim, para se koha ta kete ti ketë rënë dongut "time-off", para se jeta të mos u premtojë më kurrfarë mundësie pendimi, e për më tej, lexuesit të mos e pranojnë më Mea Culpra-n e tyre si xhestin e fundit fisnik para amëshimit. Sepse, e kjo nuk është pa rëndësi, harrojmë se kurrkush nuk është fizikisht i përjetshëm dhe e keqja që mund të lësh në vepren e pareflektuar mund të jëtë si litari mbi varr për letersinë pasardhëse e cila, shpresojmë gjithësesi, do të shpëtojë nga litari i Katovicës shqiptare, që ka mëmësinë e atësinë e demonëve të politikës.