Numri 1 (35) i revistës letrare shqiptare "ars

revista letrare shqiptare
kryeredaktor irhan jubica
shqipëri - kosovë - mali i zi - maqedoni
del të dielën e fundit të çdo muaji
numri i parë doli më 31 mars 2002
kutia postare nr. 1526, tiranë, shqipëri
tel: +355692132186
[email protected]
www.arsalbania.tk

Revista letrare shqiptare "ars" njofton daljen e numrit 1 (35) në Shqipni, Kosovë, Maqedoni e Mal të Zi.

Revista hapet me nji intervistë të poetes italiane Alda Merini, titullue "Njeriu s'asht dashni", (përfshi në rubrikën "intimitete").

Editoriali me titull "Shkrimtari i botës" asht shkrue nga Irhan Jubica.

Njoftimit për shpalljen e konkursit letrar të vitit 2005 të organizue prej revistës letrare shqiptare "ars" dhe Ndërmarrjes Botuese "Gjon Buzuku" i asht shtue kësaj here edhe platforma dhe statusi, të cilat botohen të plota në nji nga faqet kryesore të revistës. Me këtë rast, përsërisim ftesën për pjesmarrje në këte konkurs letrar kombtar, shpërblimet e të cilit janë: 2000, 1500 dhe 1000 euro për romanin (përkatsisht çmimi i parë, i dytë e i tretë), 300, 200 dhe 100 euro për esenë (çmimi i parë, i dytë i tretë) e po kaq edhe për tregimin. Tekstet pjesmarrëse kanë nisë qysh këte numër me u botue në revistën "ars", mbasi kanë mbrritë konkurrentët e parë.

Tue nisë prej këtij numri, revista letrare shqiptare "ars" ka me botue ftesën e hapun për debatin e numrit të dytë mbasardhës. Këte herë botohet ftesa për debatin e numrit të marsit (3, 37), tema e të cilit asht "Antologjia si vepër unike letrare". Për me marrë pjesë në këte debat, përpiluesit e antologjive apo edhe autorët e përfshimë në to, duhet me iu përgjigjë nji pyetsori që gjendet në ftesën për këtë debat, e që mundet me u sigurue tue marrë revistën ose tue aplikue pranë redaksisë për me e pasë këte pyetsot për debat. Ndër shkrimet kryesore të numrit 35 të revistës, veçojmë: Blendi Kraja: "Këshilla Edmond Tupjes nga nji përkthyes i ri" nji vështrim kritik për librin "Këshilla një përkthyesi të ri" të autorit Edmond Tupja. Bislim Elshani: "Për një teatër normal", si dhe letra me titull "Drama e Teki Dervishit "Ku është populi", një orkestër britmash patetike" që i njajti autor ia çon nji regjisori kosovar, (përfshi në rubrikën "teatri"). Bardh Frangu: "Rrnoftë bashkimi kangtar!" Shefki Sejdiu: "Gjurmë lashtësie antropologjike dhe gjuhësore te shqiptarët"

"ars" vazhdon me hulumtimin e arkivit të gazetës "Drita", këte herë me vitin 1982, ku botohen shkrime, fragmente e poezi prej autorëve t'ndryshëm, si: Ndue Zef Toma, Llambro Ruci, Teodor Keko, Dritëro Agolli, Tefik ‚aushi, Briseida Mema, Dalan Shapllo, Ismail Kadare, G. Arbana, Fatos Tarifa, Muzafer Xhaxhiu, Xhevahir Spahiu, Stefanaq Pollo, Aleks Buda, Mahir Domi, Demir Gjergji, Mexhit Prençi, Faslli Haliti, Ndoc Gjetja, Qazim Shema, Sadik Bejko, Fluturak Germenji, Dhimitër Shuteriqi, Natasha Lako, Alfred Uçi etj. Këto shkrime, t'cilat n'pjesën e tyne ma të madhe i janë kushtue ideologjisë marksiste, Partisë së Punës e dikatorit, janë përmbledhë në titullin "Kujtimet e shokut Enver janë një faktor i ri shumë i rëndësishëm për zhvillimin e mëtejshëm të eltërsisës sonë", marrë nga shkrimi "Kompletimi i tablosë së epokës socialiste ö detyrë e letërsisë dhe e arteve tona" i autorit Ismail Kadare.

Në rubrikën "Kushtim" të këtij numri botohet e plotë poezia "8 Nëntor" e autorit Rudolf Marku. Mes tjerash, në këtë poezi shkruhet: "·Kështu lindi Partia atë ditë nëntori,/Grushtbashkuar me Enverin bijtë e saj,/Ditët që ishin, ditët që vinin/Gjëmuan madhërisht nën qiejt shqiptarë". Qysh prej këtij numri nji rubrikë e re hapet ndërsa: "Kafka, kontribute kritike" ka me u mbajtë nga Astrit Cani. Këtë numër botohet nji intervistë ekskluzive me studiuesin italian të Kafkës Gabriele Scaramuzza, titullue "Kafka e ka vue në diskutim letërsinë", si dhe eseja "Sëmundja e traditës dhe prendimi i të rrëfyemit" prej të njajtit autor.

Rubrikat e përhershme t'"ars"-it paraqesin:
- "tradita" nga Sami & Naim Frashëri: "Faik Konica, njeri tradhtar e dinak", si dhe nga Faik Konica: "Përparimi i shqipes".
- "premisa" nga Katerina Xukaro: "Vinënx Bruni, hapa të guximshëm në prozë".
- "hebraisht" nga Elisha Porat: "Njeriu me njiqind talente".
- "italianët" nga Martino Baldi: "Roberto Carifi, e keqja asht drita".
- "hap n'hap: intervista me shkrimtarë amerikanë" nga Erica Weitzman: Intervistë ekskluzive me poetin Brian Kim Stefans: "Poetët që e mendojnë veten avangardë sot, thjesht rrejnë veten".
- "poezi gjermane" përkthye nga Ferdinand Laholli: Poezi nga Fred Kurer (shoqnue me origjinalin gjermanisht).
- "poezi n'anglisht" përkthye nga Blendi Kraja: Poezi nga Brian Kim Stefans (shoqnue me origjinalin n'anglisht).
- "hispanoportugalisht" përkthye nga Ardian Muhaj: Poezi nga autorë angolezë t'folmes portugeze: Agostinho Neto, Geraldo Bessa Victor, Jose Luis Mendonça, Joao Melo, Paula Tavares, Fernando Kafukeno, Rui Augusto, Cristovao Luis Neto dhe Carlos Ferreira.
- "zgjedhje": "Kur prendon dielli", teksti i këngës së njohur popullore, me autor Zef Leka. - "romani" nga Gazmend Krasniqi: "Eldorado". Vazhdon botimi i kapitujve t'romanit me të njajtin titull. - "shqyrtime" nga Genevieve Vaughan "Nji kritikë feministe mbi shkëmbimin".
- "shfletime" nga Anila Xhekaliu "Poetika e masakruesit" fragment prej romanit "Autoportret me hapëse konservash" t'autorit bashkohor Philippe Segur.
- "mbishkrim" nga Laura Shimili: Vazhdon botimi i librit "Letërsia dhe e Keqja" nga George Bataille me kapitullin e plotë mbi veprën e poetit William Blake.
- "libri ö ma t'shitunit e janarit" për herë të parë nji revistë letrare shqiptare ban pasqyrën e librave ma t'shitun në libraritë e Shqipnisë, Kosovës, Maqedonisë, Italisë, Francës, Spanjës, Anglisë e Amerikës.
- "ese" nga Musa Ramadani: "Qyteti i të (pa)vdekurve: Per-Lashez".
- "ese" nga Ivan Focht: "Metafizikja n'art".
- "teori": David Macey: "Fjaroli i teorisë kritike".
- "profil": "Hanif Kureishi, prej roje teatri, n'dramaturg me famë".
- "libri" nga Edward Wyatt: "Klubi i Librit të Muejit, hapa për të dalë nga vështirësitë".

Shtojca e përhershme "arsplus" i kushtohet autorit turk me famë ndëkombtare Orhan Pamuk, përgatitë nga Gazmend Bërlajolli.

Krijimtaria shqipe këte numër përfaqsohet me autorët: èngjëll Berisha, Gazmend Krasniqi, Zef Leka, Alfred Capaliku, Artur Tagani, Erion Temali, Jozefina Kiçi, Vinçenx Bruni, Xhahid Bushati, si dhe Nijazi Ramadani (përfshi në konkursin "ars-buzuku". Me këte rast ju kujtojmë autorëve që duen me marë pjesë në këte konurs, që tekstet e tyne duhen duhen shoqnue me shënimin "për konkursin ars-buzuku".) Krijimtaria e huej përfaqsohet me autorët: Orhan Pamuk, Philippe Segur, Brian Kim Stefans, Roberto Carifi, Fred Kurer, Michael Bryson, Agostinho Neto, Geraldo Bessa Victor, Jose Luis Mendonça, Joao Melo, Paula Tavares, Fernando Kafukeno, Rui Augusto, Cristovao Luis Neto dhe Carlos Ferreira.

Përkthimet e këtij numri janë krye nga: Gazmend Bërlajolli, Blendi Kraja, Gilmana Bushati, Katerina Xukaro, Laura Shimili, Ferdinand Laholli, Anila Xhekaliu, Agim Morina, Faruk Myrtaj, Ardian Muhaj, Astrit Cani dhe Albana Kozeli.

Nji faqe e veçantë i asht lanë edhe në këte numër njoftimit për botimin s'shpejti të pesë librave "ars", e konkretisht: Teuta Dhimarko: "Kthina e çudirave", tregime, 100 faqe. Hida Halimi: "Ato letra i shkrova vetë", novelë e tregime, 150 faqe. Gilmana Bushati: "Ndryshe është femër", prozë, 150 faqe. Brikena Smajli: "Eliot, poeti me buzëqeshje si të Xhokondës", studim, 100 faqe. Jonathan Culler: "Ferdinand de Saussure", studim, 150 faqe (përktheu Blendi Kraja).