Çmontimi i korrupsionit, garanci për vijimësinë e studimeve shkencore

Pra, "Kriza Energjitike" dhe "Kriza për ujë" në Shqipëri janë pasojë e menaxhimit korruptiv të resurseve ujore.
Në projektprogramin e shpallur nga Partia Demokratike për 100 ditët e para të qeverisjes, do të punohet me ritme të përshpejtuara në administratën qendrore dhe në bashkëpunimin ligjor me çdo institucion të pavarur, do të bëhet e mundur futia e vendit në rrugën e zhvillimit. Ky program ka për objektiv, shkatërrimin e sistemit të korrupsionit në administratë e institucione të pavarura në Shqipëri dhe drejtimin e Shqipërisë në rrugën e reformave të efektshme dhe të suksesshme.

Mendoj se kontributi sado i vogël i ekspertëve dhe i specialistëve të Institucioneve të Akademisë, dhe në fusha të ndryshme të ekonomisë në drejtim të afishimit të fakteve të korrupsionit, është një ndihmë shumë e madhe për çmontimin e sistemit të korrupsionit në institucionet e Akademisë së Shkencave në 100 ditëshin e parë të Qeverisë së Re - Korrupsioni në sistemin e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, si Institucion i pavarur, mund të mos jetë në nivelet e tenderave të mëdha, apo doganave etj, por ai ka përmasa relativisht të konsiderueshme.

Koha e korrupsionit që lamë pas...
Në sistemin e Akademisë së Shkencave, në institucionet e saj, korrupsioni ka hedhur rrënjë në kohën e qeverisjes së korruptuar të socialistëve.
Korrupsioni financiar ka të bëjë direkt me vjedhjen e parave të shtetit, të fondeve, të shoqatave e fondacioneve që jepen nëpërmjet projekteve si projekte për objekte të ndryshme ujore, ka të bëjë me vjedhjen e parave të punonjësve të tjerë shkencorë që u takon projekti, të cilët janë të organizuar në sektorë të ndryshëm shkencorë sipas specialiteteve etj.

Korrupsioni financiar lidhet me përvetësimin e paligjshëm të projekteve me lekë përveç rrogave mujore, mbajtja sekret e fondeve të projekteve, asnjë lloj transparence, por vetëm errësirë e plotë, terr lidhur me projektet që financohen jashtë planeve të Akademisë. etj, etj., deri tek marrja disa herë në vit e shpërblimeve dhe dalja me shërbime pa kriter si brenda edhe jashtë shtetit.

Korrupsioni shkakton poshtërimin e personalitetit të specialistëve të tjerë. Ai lidhet me varfërimin e ndjenjës së punës tek punonjësit e tjerë, lidhet me pakësimin e dëshirave për të kontribuar sado pak për të mirën e vendit. Mirëpo të korruptuarit e administratave të Institucioneve shkencore, për hir të vjedhjes së parave, bartin edhe dhunimin e të drejtës së fjalës në shkencë, dhunimin e diskutimit të pyetjeve, dhunimin e të drejtës për të marë pjesë në forumet shkencore vendimore për arsye partiake e politike, ndalimit, pengesave nga më të ndryshmet për të mos botuar artikuj shkencorë, dhunimi i të drejtës të punës shkencore të të gjithë punonjësve shkencorë të sektorit që i takon projektit, ndalimit në mënyra flagrante të së drejtës së shërbimeve si brenda ashtu edhe jashtë shtetit të pjesëmarries në tendera etj, etj. Korrupsioni sjell regresin në punë. Le të shohim se si menaxhohen projektet ujore dhe energjitike në Shqipëri

Paradoksi i mungesës së ujit dhe energjisë në vendin e ujërave
Ekonomia shqiptare trashëgon, dhe po përjeton edhe aktualisht një "krizë të thellë energjitike dhe ujore", e cila sjell impakte në zhvillimin ekonomik të vendit dhe të shoqërisë civile. Gjithashtu mungon menaxhimi. Duhet thënë se ka një menaxhim korruptiv të projekteve ujore për shfrytëzimin resurseve hidrike të Shqipërisë. Nuk ndërtohen hidrocentrale as të vegjël e as të mëdhenj, nuk shfrytëzohen sa më racionalisht ato ekzistuese, ka mungesa për furnizim me ujë të pijshëm, për furnizimin e industrisë, për ujitjen e tokave, plotësimin e nevojave shëndetësore etj.

Mirëpo Shqipëria ka kushte të veçanta natyrore, ka një reliev të lartë malor, me klimë tipike mesdhetare me rreshje intensive, dhe dallon për një rrjet të dendur hidrogratik ku rrjedhin ujrat. Shqipëria është e pasur me liqene, me ujëra nëntokësore me burime të shumta, me përrenj dhe lumenj të shumtë. Shqipëria është një vend i pasur me ujë, bile mund të themi se është një nga vendet më të pasura, me potencial ujor në Europë. Përveç kësaj, lartësia mesatare e relievit është e madhe mbi nivelin e detit dhe po t'i bashkojmë ujshmërinë e madhe, potencialin e madh hidroenergjitik që ka, atëherë Shqipëria nuk duhet të jetë në krizë energjitike. Shqipëria është dhe në "krizë për ujë". Në fakt vendi ynë nuk është në krizë për ujë. Kriza për ujë në Shqipëri është pasojë e krizës së menaxhimit korruptiv të burimeve ujore. Kriza energjitike është pasojë e krizës ujore, mirëpo Shqipëria nuk është e varfër me objekte ujore, përkundrazi, ajo është e pasur me resurse ujore. Eshtë një nga vendet e pasura përsa i takon ujëshmërisë dhe potencialit hidroenergjitik.

Kriza energjitike dhe kriza për ujë, pasojë e menaxhimit korruptiv të resurseve ujore
Në fakt, Shqipëria është në krizë menaxhimi të resurseve ujore. Kriza energjitike në Shqipëri është pasojë e krizës menaxhuese të sistemeve të resurseve ujore, është pasojë e krizës menaxhuese të resurseve hidroenergjitike. Kriza energjitike në Shqipëri, ka shkaktuar dëmtimin e zhvillimit të ekonomisë, ka sjellë shqetësime në prodhime, në biznese, në shoqërinë civile etj. Këto pasoja, këto shqetësime, janë rezultati i politikave ujore të pakontrolluara, të dobëta, janë rezultat i qeverisjes së korruptuar të burimeve ujore, i memaxhimeve të dobëta, pa kritere, të pakontrolluara, të pastudiuara, të paqarta, të menaxhuara nga individë të korruptuar që shohin vetëm interesin e tyre të ngushtë personal, etj.

Pra, "Kriza Energjitike" dhe "Kriza për ujë" në Shqipëri janë pasojë e menaxhimit korruptiv të resurseve ujore.
Përpjekje të mëdha duhet të bëhen nga menaxhuesit shtetërore dhe privatë për identifikimin, për qartësimin me detaje të problemeve ujore si dhe ndërmarrjen e veprimeve konkrete në çdo komunë, në çdo komunitet të territorit.
"Çfarë nevojitet për t'u bërë për të zgjidhur një problem ujor", kush duhet ta bëjë, si do ta bëjë, dhe kur do ta bëjë zgjidhjen e një projekti ujor?. Shqipëria, megjithëse është vend i pasur me ujë, dëgjohen thirrjet dhe shprehjet e njerëzve që vuajnë nga kriza e ujit, si: s'kemi ujë, uji na vjen një herë në ditë etj. Thirrjet për projekte" nga njeriu për njeriun; që shprehin tonin e të gjithë atyre grupeve të njerëzve, të cilët shpesh vuajnë nga kriza e ujit, mesazhet, thirrjet: Projektet nga njeriu për njeriun, janë kuptimplotë, janë mesazhe për studiuesit e ujërave, për menaxhuesit resurseve ujore.

Projektet hartohen nga njeriu për përmirësimin e jetës së njeriut, kurse në Shqipëri menaxhuesit e emëruar të projekteve ujore, nuk menaxhojnë punën sipas specialitetëve, por menaxhojnë vetëm paratë e projekteve për interesat e tyre individuale. Pra, menaxhuesit qofshin këta të institucioneve shtetërore, private apo individë duhet të kenë parasysh, thirjet, mesazhet e njerëzve që vuajnë nga kriza ujore, dhe të ndërmarrin veprime e vendime të qarta të nivelit të lartë për zgjidhien e problemeve ujore, duke kaluar në veprime konkrete sipas zonave të studiuara e të qartësuara.

Kriza e menaxhimit të ujërave, resurseve ujore në Shqipëri mund të kapercehet vetëm me një studim dhe menaxhim më të mirë, më të përsosur të çdo objekti ujor. Kuptohet që sistemet e menaxhimeve të dobëta, qeverisjet e korruptuara, çojnë në përkeqësimin më tej të situatave ujore.
Kështu që në këtë situatë, del e nevojeshme, futja, përdorimi i mënyrave më efektive dhe krahasuese në menaxhimin e ujërave, kërkohet një angazhim i ri i plotë i qeverisjeve të resurseve ujore, kërkohet një pjesëmarrje më e madhe e qeverisjes së re lokale dhe asaj qendrore për hartimin dhe vendosjen e ligjeve edhe në problemet e ujit dhe të menaxhimit të tyre.

Kërkohet që në çdo hallkë të procedurës, menaxhuesit e projekteve ujore, të resurseve ujore, projektet ujore në ndihmë të energjitikës, të bujqësisë etj, tërë procedura e tenderave, duhet të përcaktohen me ligj dhe të mbrohen nga ligji: p.sh. menaxhuesi duhet të jetë nga fusha shkencore për të cilën bën fjalë projekti. Drejtuesit e institucioneve, duhet t'i detyrojë ligji të bëjnë transparencë lidhur me emrat e projekteve, të vihet në dijeni sektori, këshilli shkencor, punonjësit shkencorë.

Institucionet shkencore nuk janë të imunizuara nga përgjegjësia ndaj ligjit
Drejtuesit e institucioneve shkencore duhet t'i detyrojë ligji të bëjnë transparencë të plotë lidhur me shpërndarjen e projekteve nëpër sektorët shkencorë bazë, ku duhet të punohet për një projekt të caktuar, fondet e projekteve, pjesëmarrësit në projekte duhet të jenë anëtarët e sektorit bazë shkencor, çdo hallkë e procedurës të një projekti ujor duhet të mbrohet nga ligji deri në përfundimin e tij dhe dorëzimin e tij për zbatim. E njëjta procedure duhet të ndiqet edhe për zhvillimin e tenderave, dhënies së shpërblimeve, daljes me shërbim brenda dhe jashtë shtetit etj, etj. Shpesh, disa herë në vit duhet të organizohen kontrolle për të parë zbatimin e të gjithë ligjeve nga ana e drejtuesve të institucioneve shkencore për çrrënjosjen e korrupsionit në sistemin e Akademisë së Shkencave.

Arritja e këtyre objektivave administrative dhe shkencore, do të bëjë të mundur zbutjen dhe kapërcimin e krizës menaxhuese në Shqipëri, për çrrënjosjen e varfërisë ujore, duke qenë të pasur me ujë, për të mos qenë në errësirë, duke pasur energji, për të pasur një jetë më të mirë, më të shëndetshme, për të arritur në një zhvillim më të qendrueshëm për këto probleme dhe në afate më të shkurtëra.
Strategjia ujore për vendin tonë duhet të përqendrohet në: pjesëmarrjen sa më të gjerë të studiueseve, politikanëve administratorëve, organizatave joqeveritare, individëve, sektorit privat, shoqatave etj., në problemet ujore, në përcaktimin dhe fokusimin e tyre, forcimi, nxjerria në dukje e rolit pozitiv, bashkëpunimi, ndihma nëpërmjet ndarjes së eksperiencave, kontrollimi i menaxhuesve i drejtuesve që i zgjidhin problemet ujore nëpërmjet abuzimeve dhe korrupsionit, menazhimi më efektiv i çështjeve ujore, dhe kalimi në veprime konkrete për zgjidhjen e krizës menaxhuese në Shqipëri.

Ankesat tona ndaj Akademisë, Kontrolli i Shtetit ia dërgonte për kompetencë. Akademisë!
Për korrupsionin dhe degjenerimin në shkencë ,në sistemin e Akademisë së Shkencave në Institutin Hidrometeorologjik, janë dërguar ankesa edhe në Kontrollin e Lartë të Shtetit, por si zakonisht, përgjigja e tyre ishte: ngarkohet ta analizojë Akademia e Shkencave! Ankesë për degjenerimin dhe korrupsionin në Institucionet e Akademisë, janë dërguar edhe në Akademinë e Shkencave, por si zakonisht nostalgjikët, karrieristët e diktaturës janë përgjigur: Ngarkohet Drejtori i Institucionit ta analizojë në mbledhje kolektivi problemin! Ose janë bërë ankesa për drejtorin e korruptuar, në përgjigje Akademia e Shkencave ngarkonte po drejtorin për ta gjykuar!
Le të përmendim disa nga shkurtimet e emrave të projekteve të vjedhura nga drejtuesit e Institucionit: Projekti Mama, projekti i lagunës së Nartës, ai i liqenit të Oherit, i liqenit të Prespës, i Porto Romanos, Interec1, Interec2, Interec3, Projektet energjitike mbi parashikimet hidrologjike etj.si dhe mjaft projekte të tjera të mëdhenj e të vegjël për nga paratë, emrat e të cilëve janë mbajtur tepër sekret!

Korrupsioni me projektet që nuk financohen nga Akademia, korrupsioni me tenderat, abuzimet dhe regresi, nuk mund të çrrënjosen me debate popullore, opinione në mbledhje kolektivi, nuk mund të çrrënjosen po nga vetë të korruptuarit, korrupsioni çrrënjoset me fakte e dokumenta, me transparencë të plotë, me ligje, me zbatimin e ligjit të organizuar e kontrolluar nga Qeveria e re.
Korrupsioni në fushën shkencore është vërtetuar dhe pranuar edhe nga vetë lufta ndërmjet drejtoreve dhe nëndrejtorëve në rastet e emërimit të drejtorëve të rinj një herë në 4 vjet, ku nëndrejtori për të kapur kariken e drejtorit, akuzonte drejtorin për korrupsion me të njëjtat argumenta të ngritura në ankesat e dërguara në Kontrollin e Shtetit dhe në Akademinë e Shkencave.

Në këtë gjendje alarmante të korrupsionit në shkencë, në institucionet e Akademisë, në institute, del e domosdoshme bërja e një reforme rënjësore, për hir të kthimit të punës normale dhe futjes së frymës progresive në shkencë.
Reforma në shkencë, që shkenca t'i shërbejë prodhimit dhe zhvillimit të vendit dhe demokratizimit të jetës shkencore, mundet të realizohet vetëm në qoftë se atë e marrin në dorë studiues të ndershëm, të pa korruptuar, transparentë, të aftë në fushën shkencore, me pikëpamje demokratike të vërteta, dhe jo karrieristët, konservatorët, penguesit e punëve, të korruptuarit, euforistët e kohës së shkuar, të cilët kanë frenuar dhe kanë penguar zhvillimin në shkencë.

Institucionet e Akademisë, duhet të futen në rrugën e progresit, pa të korruptuar, me drejtim shkencor të aftë, që të përkrahin të renë, progresin, ku të mos vidhet, të mos mashtrohet, ku të punohet, ku të mos ketë euforira dhe simulante, të diskutohen problemet, të ketë transparencë të plotë, ku të mos ketë dhunim të së drejtës së fjalës, dhunim të të drejtës së pyetjeve, dhunim të së drejtës së diskutimit, ku të ndiqen të gjitha problemet e institutit në bazë të regulloreve e ligjeve shkencore, në bazë të strukturës së aprovuar nga Akademia dhe në çdo kohë.