Shqipëria ha "riskun" e kryeministritit që i hedh gazetat në gjyq

MANHATTAN - NEW YORK (NY): Sot është Dita Ndërkombëtare e Shtypit të Lirë. Vitin e kaluar janë vrarë më se 53 gazetarë anembanë botës ndërkaq 107 janë mbajtur në arrest ose ende janë të burgosur për shkak të punës që e bëjnë, tregon raporti i organizatës Reporterët pa kufinj. Njëri prej tyre është edhe një gazetar suedez, i quajtur David Isaak, i cili më shumë se tri vite mbahet nën arrest në Eritre për shkak se në artikujt e tij ka kritikuar qeverinë e atjeshme. Pesë të tjerë veq të vrarëve mbahen peng në Irak.Për këtë arsye mbrëmë filloi një manifestim 24-orësh në Stokholm për lirimin e tij dhe në Bukuresht e Paris për lirimin e gazetarve të mbajtur peng në Irak.

Organizata Ndërkombëtare – Komitet për mbrojtjen e gazetarëve njoftoi, se shumica e gazetarëve të vrarë brenda 5 viteve të fundit janë viktimë të hakmarrjes për punën e tyre. Në një studim, botuar në lidhje me Ditën Ndërkombëtare të lirisë së shtypit, që kremtohet çdo vit më 3 maji, theksohet, se brenda këtyre 5 viteve ishin të vrarë 190 gazetarë gjithsejtë. Në Filipinet numri i të vrarëve gazetarë është më i lartë më shumë se sa 18 veta. Pastaj radhitet Iraku me 13 veta dhe Kolumbia me 11 veta.

Shqipëria:

Organizata Freedom House nxorri raportin e saj për lirinë e shtypit me titull “Liria e Shtypit 2005: Një vështrim për pavarësinë e shtypit në botë”. Raporti analizon vitin 2004 dhe rezulton se në shkallë botërore arritjet kanë qënë më të mëdha se sa prirjet negative. Për sa i përket Shqipërisë ajo është klasifikuar në grupin e vendeve me një shtyp pjesërisht të lirë dhe nga vendi i 105 që ishte vitin e kaluar ka rënë në vendin e 107.

Megjithëse liria e shtypit mbrohet me kushtetutë, thuhet në raport, mbrojta e saj ligjore nuk është e mjaftueshme dhe vetë gjyqësori është nën presionin e qeverisë. Vetë Kryeministri Fatos Nano, thotë Feedom House, i hedh gazetat në gjyq. Kështu ishte rasti i botuesit të gazetës Koha Jonë, Nikollë Lesi, i cili e kishte akuzuar kreyministrin për korrupsion.

Media në Shqipëri është aktive dhe e shumëllojshme, thotë Freedom House, por është nën presionin e qeverisë dhe partive politke, gjë që ndikon negativisht në besueshmërinë e saj. Gazetarët nuk guxojnë të trajtojnë çështje delikate sidomos të tilla që lidhen me zotin Nano dhe me Partinë Socialiste. Radioja dhe televizioni shtetëror e përqendrojnë vemendjen kryesisht tek qeveria. Sulmet fizike ndaj gazetarëve janë pakësuar por qeveria ka gjetur rrugë të reja dhe të tërthorta për manipulimin e medias.

Qeveria socialiste mban kontrollin mbi RTSH duke emëruar anëtarët e këshillit të radiotelevizionit. Në muajin gusht Partia Demokratike e opozitës ndaloi kanalin televiziv News 24 të mbulonte veprimtaritë e kësaj partie. Një numër gazetarësh u ndaluan sepse kishin filmuar fshehurazi kryeministrin.

Sipas një raporti të OSBE-së, sfida kryesore për mediat në Shqipëri janë marrëdhëniet në rritje midis politikës, biznesit dhe mediave, gjë që e dëmton pavarësinë e tyre. Për shkak të rënies së tirazhit, për të ekzistuar, mediat mbështeten te reklamat e blera nga kompanitë shtetërore ose gjysmë shtetërore.