"Rruga është pastruar" për hapjen e bisedimeve për të ardhmen e Kosovës

KOMBET E BASHKUARA - Nju Jork: Shumë komentator të agjensive ndërkombëtare të lajmeve, vrejtën pas dorëzimit të Raportit për Kosovën se diplomati norvegjez Kai Eide e dorëzoi raportin për Kosovën, përkatësishtë ditën e merkurë, ditë e cila përket ekzakt pesë vite prej kur Sllobodan Millosheviqi, është rrëzuar nga posti i presidentit të ish "Jugosllavisë" së atëhershme. Raporti u dorzua në një kohë kur faktet tregojnë se në Kosovë, gjatë luftës mars - qershor 1999 Sërbia, ka vrarë mbi 12.000 njerëz të pafajëshëm, ka djegur dhe shkatërruar mbi 120.000 shtëpi, ka dëbuar rreth 1 milion njerëz, ka dhunuar dhjetëra mijëra femra dhe ka rrëmbyer mbi 3.000 persona, prej të cilëve shumica ende të pagjetur.

Diplomati norvegjez Kai Eide, ka dorëzuar ditën e martë raportin për Kosovën tek sekretari i përgjithshëm i OKB-së dr.Kofi Annan në një kohë kur Kosova, ka bërë sipas vëzhguesve ndërkombëtar përparime të mëdha “në fushat kryesore sikurse janë, barazia, policia, gjyqësia, mbrojtja, arsimi, kultura, mediat dhe ekonomia”. Raporti i dorëzuar shifet si bazë e rekomandimeve të ardhshme të Kofi Anannit, për Këshillin e Sigurimit, që siç pritet do ta trajtojë çështjen e Kosovës nga java e fundit i muajit tetor.

Përmbajtja ekzakte e raportit megjithatë ende nuk dihet. Mirpo, burimet diplomatike dhe axhensitë e lajmeve e kanë "ezaurua" në informacionet e tyre Raportin Eide. Shumë prej tyre thonë se Kai Eide propozon që bisedimet për të ardhmen e Kosovës do të fillojnë qysh në këtë vit megjithëse ”normat juridike” për zhvillim të caktuara nga OKB-ja ende nuk janë përmbushur.

OKB - Washington - Londër - Prishtinë dhe Beogradë
Sipas lajmeve që transmetojn agjensit e huaja, dallimet sa i përketë të ardhmes së Kosovës janë diametralsiht të kundërta ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit. Për serbët Kosova është një pjesë e ndjeshme dhe historike e vendit kurse për shqiptarët e Kosovës që përbëjnë më shumë se 95- përqind të popullësisë, nuk ka zgjidhje tjetër pos Pavarësisë. Çdo gjë tjetër do të ndikonte në shpërthimin e dhunës, thonë shqiptarët. Ndarja e Kosovës, në një pjesë të pavarur dhe në një pjesë serbe nuk pëlqehet nga askush, madje as nga i ashtuquajturi grup i kontaktit, që përbëhet nga SHBA, Ruisa, Britania e madhe,Gjermania, Italia dhe Franca.

- Sekretari i Përgjithshem i Kombeve të Bashkuara dr Kofi Anan, ka dërguar një letër të Këshillit të Sigurimit, në të cilën rekomandon fillimin e negociatave mbi statusin e ardhshem të Kosovës. “Natyrisht nuk mund të them se çka do të jetë rezultati. Çështja e pavarësisë është në tavolinë. Çështja e autonomisë është në tavolinë. Për këtë do të bisedojmë edhe me Beogradin edhe me Prishtinën” ka thënë ai.

Senati amerikan e ka miratuar njëzëri Rezolutën mbi Kosovën me të cilën të dy palët- serbe e kosovare – ftohen që me marrëveshje ta zgjidhin çështjen e të ardhmës së Kosovës dhe atë pa prejudikimin e epilogut të negociatave mbi statusin e saj. Në tekstin e Rezolutës, bëhet thirrje për zgjidhje kompromise dhe theksohet se statusi i ardhshem i Kosovës duhet t'a manifestojë nevojën, objektivat dhe dëshirat e të dy palëve. Me Rezolutë kërkohet “që statusi i ardhshem i Kosovës ta respektojë stabilitetin e rajonit, stabilitetin e institucioneve demokratike dhe të forcave demokratike në Kosovë”. “Gjithashtu kërkohet që autoritetet në Kosovë të marrin më shumë ingerenca në përmbushjen e standardeve të domosdoshme. Ata duhet ose ti përmbushin ato standarde ose të jenë përgjegjës për mospërmbushjen e tyre” thuhet ndër të tjera në Rezolutën mbi Kosovën nga Senati amerikan.

Ministri britanik për çështjet evropiane, Daglas Aleksander e ka përshëndetur rekomandimin e Sekretarit të Përgjithshem të Kombeve të Bashkuara dr Kofi Anan për fillimin e negociatave mbi statusin e ardhshem të Kosovës duke shfaqur shpresën se Anan së shpejti do ta emërojë të dërguarin e posaçem. “Askush nuk duhet ta zhvleftësojë sfidën që gjendet përpara. Çfarëdo vendimi të jetë duhet ta forcojë stabilitetin rajonal si dhe shqorësinë demokratike e shumetnike në Kosovë” ka thënë Aleksander. “Kjo nuk do të jetë lehtë. Është me rëndësi jetike se puna e përditshnme për përmirësimin e jetës së të gjithë bashkësive, përfshirë serbët e Kosovës dhe pakicat tjera, të vazhdojë gjatë procedurës.

Sikurse është kumtuar nga Departamenti i Shtetit, Berns prej 12 deri më 14 Tetor do të qëndrojë në Sarajevë, Prishtinë e Beogradë, ku do të takohet me zyrtarët shtetëror dhe përfaqësuesit e bashkësisë ndërkombëtare. Berns ka thënë se SHBA pajtohen me Sekretarin e Përgjithshem të Kombeve të Bashkuara dr, Kofi Anan se negociatata mbi statusin përfundimtar të Kosovës duhet të fillojnë. “Po shkojë në Kosovë që në bisedë me udhëqehësit e shqipatrëve dhe të serbëve të Kosovës tu them se duhet të jenë të gatshem për negociata, kurse SHBA do ti mbështesin në tërësi” ka thënë Berns dhe ka shfaqur shpresën se OKB-ja do ta emrojnë emisarin e posaçem për zgjidhjen e kësaj çështjeje. Zyrtari amerikan ka thënë se shperson se negociatat do të fillojnë deri në fund të këtij viti dhe ka shtuar se Uashingtoni dëshiron të marrë pjesë në bisedime sepse pritet se do ta emrojë të dërguarin e vet special. Berns ka thënë se statusi final i Kosovës nuk do të jetë vendimi i OKB-së, SHBA-ve ose i vendeve evropiane, por i popullit të Kosovës. Berans në Beogard do të takohet me zyrtarët serb ku do të nënvizojë domosdonë e bashkëpunimit në zgjidhjen e çështjës së Kosovës.

Sikurse thuhet në kumtesën e UNMIK, Jesen Petersen konsideron se tani është “rruga e pastër” për Grupet e punës për hartimin e standradeve në Kosovë (PISG). “Shpresoj se PISG do të punojë me mundim për të siguruar që Kosova të arrijë përparim të mëtjemë dhe të shpetjë në zbatimin e stanardardeve sidomos në fushat ku edhe më tutje ekzistojnë sfida të konsiderueshme ka thënë ai. Shefi i UNMIKut ka theksuar se Kosova deri në marrjen e vendimit mbi statusin e saj duhet të bëhet bashkësië vërtetë shumetnike.