Korrupsioni është sëmundje politike

-- nga Alban Bala

Partia Demokratike dhe në përgjithësi mazhoranca aktuale erdhi në pushtet në korrik të vitit 2005 falë përgjigjes që elektorati shqiptar vendosi t’i japë korrupsionit masiv që kishin prodhuar administratat socialiste për 8 vite. Edhe pse shumë e lexuan këtë si votë kundër, gjetjet e fundit të ‘Transparency International’ tregojnë se mazhoranca nuk ka arritur ende ta kthejë këtë qëndrim në një votë pro saj. Dhe ky është problemi më i madh i qeverisë ‘Berisha’.

I ardhur në pushtet pas shumë kalkulimeve zgjedhore të vështira- pasojë e një sistemi zgjedhor të manipuluar- z.Berisha u gjet i shtrënguar që të ndërtonte një mazhorancë ad hoc, pa ngjyra të vërteta politike dhe pa një mision të përbashkët. Bindja për të realizuar me çdo kusht rotacionin politik si shprehje e nevojës popullore për ndryshim, në fakt sanksionoi mosndryshimin e ligjësisë së sistemit.

Ky ka qenë edhe momenti që ngrehina elektorale e demokratëve, me themele morale tek antikorrupsioni, u shndërrua në një banesë qeveritarësh me struktura të dobëta etike, produkt i matematikës parlamentare falë garës së hapur për portofole.

Të gjithë i mbajnë mend presionet ndaj qeverisë nga parti njëqelizore në koalicion, që nuk kërkonin asgjë përveç të drejtës për të pasur një kryetar-ministër. Koncesioni politik që iu dha këtyre kërkesave, rrëzoi shanset për një qëndrim real dhe të vendosur kundër korrupsionit.

Ky kompromis “i vogël” fillestar i tryezës vendimmarrëse të partive prodhoi në bazën e të gjitha palëve një përthyerje të vërtetë kuptimore të misionit dhe rolit politik të mazhorancës. Pjesa më e madhe e këtyre partive u shndërruan në ministri. Degët e tyre në rrethe u shndërruan në drejtori rajonale. Dhe ky realitet sigurisht nervozoi demokratët, të cilët nuk ishin më të paaftë për të përfituar, thjesht ishin pak më të përmbajtur. Deri në njëfarë kohe.

Prokuroria e Përgjithshme dhe rezistenca e hasur për shkarkimin e Dhori Sollakut iu dha të gjitha palëve një alibi të jashtëzakonshme dhe funksionale. Tani sistemi punon vetë.

Më duhet ta pohoj me keqardhje se, nëse është fjala për antikorrupsionin, Sali Berisha ka arritur të marrë shtetin, por jo pushtetin. Ai ka mbetur pronë e kulisave pseudopolitike të korrikut 2005, shërbëtor i tarafeve tregtare të sekserëve partiakë dhe i çdo keqpërdorimi tjetër me karakter abuziv.

Tenderat e shtetit hapen e nuk mbyllen kurrë, anulohen disa herë dhe të gjitha ankesat përcillen në heshtje. Mjafton të kontrollohet numri alarmant i tenderave të anuluar për shkaqe të përzgjedhjes “së matur” të fituesve. Nëse sistemi socialist i korrupsionit kërkonte 10% nën dorë, sistemi i ri i mazhorancës po e ngre gradualisht këtë nivel në 20%.

Ka pasur ministra që kanë mbajtur peng për muaj tendera të bërë nga institucione donatore ndërkombëtare dhe janë denoncuar prej tyre për këtë në shumë mënyra. Bindja se korrupsioni qeveris administratën e lartë e ka kaluar pragun e publikut të thjeshtë dhe po prek edhe institucionet ndërkombëtare, duke rrezikuar së pari dobësimin e ndihmës së huaj për vendin dhe së dyti largimin e heshtur të atyre investitorëve që kanë parë me besim drejt treguesve premtues të tregut të pazhvilluar shqiptar.

Është koha të ndërhyhet me forcë kundër institucionalizimit të korrupsionit si metodë qeverisjeje. Është koha të tregohet se vullneti politik për të ardhur në pushtet nuk e ka mbytur vizionin elektoral për një qeverisje të denjë.

Antikorrupsioni është produkt institucional. Si i tillë ai nuk mund të jetë vepër dhe arritje e një njeriu të vetëm, sado largpamës apo i aftë të jetë ai.

Hartimi i një ligji të ri penal kundër korrupsionit të administratës, shumë më të rreptë, me kohë veprimi të kufizuar, por me efikasitet drastik kundër këtij fenomeni do të ishte hapi i parë i domosdoshëm për të ndryshuar perceptimin.

Rifreskimi i shumë emrave në administratën e lartë, në çdo nivel, kërkimi i një përgjegjësie të re në qeverisje, ndryshimi i këshilltarëve, mjeteve, metodave dhe penaliteteve ndaj korrupsionit janë shprehja e parë e domosdoshme që qeveria ‘Berisha’ mos ta humbasë krejtësisht legjitimitetin.

Rishikimi i sistemit të drejtësisë me të njëjtin vizion represiv kundër korrupsionit është hapi i dytë i domosdoshëm, misioni kryesor politik i presidentit Topi, kryeprokurores Rama dhe KLD-së së re.