HYRJE | HISTORI | LETĖRSI | FOTOGRAFI | LAJME | INFO | RRETH NESH |     FJALA e LIRĖ


Kontakto: [ ] ose [ Kontakti ]

 
  [ Prapa ]


Komuniteti ēam ka zhvilluar, dje, nė tre qytete amerikane tubime nė pėrkujtim tė tė vrarėve gjatė spastrimit etnik, duke kujtuar 27 Qershorin 1944 - 63 vjetorin e genocidit grek, kundėr popullsisė shqiptare tė Ēamėrisė, nė Boston, Nju Jork dhe Filadelfia.

“Ne kėrkojmė vetėm rikthimin nė pronat tona si shtetas grekė me kombėsi shqiptare”

Beqir Sina

-- nga Beqir SINA, New York, SHBA

Shteti grek pėrfundoi spastrimin etnik tė Ēamėrisė 63 vite mė parė duke vrarė mijėra shqiptarė tė Ēamėrisė [ Pėr mė shumė foto, kliko kėtu:
http://www.pdi-al.com/fotogaleri.html ]
BENSONHURST - BROOKLYN NY: Komuniteti ēam nė Amerikė me veprimtarė e aktivistė tė njohur shqiptarė nga Shqipėria, Kosova dhe tė gjitha trojet etnike shqiptare, janė mbledhur kėto ditė nė tubime nė tre qytete amerikane, tė bregut lindor tė oqeanit Atlantik nė Boston, Nju Jork e Filadelfia. Ata u tubuan nė pėrkujtim tė 27 qershorit tė viti ’44, datė kjo, kur shteti grek kreu spastrimin pėrfundimtar etnik nė Ēamėri. 27 Qershorin 1944, tek komuniteti ēam dhe pėrfaqėsuesit e tyre nė SHBA-s, do tė kujtohet nė shenjė simbolike, nė pėrkujtim tė mijėra tė vrarėve, 63 vite mė parė. “Njė fat edhe mė tė zi dhe dhimbje mė tė thellė kemi pėr 2900 tė vrarėt e 2400 tė vdekurit nga uria gjatė dėbimit nga shtėpitė e tyre nė Ēamėri, pasi ata janė pa varre ku mund tė vėsh njė lule a kurorė.” kumbon ngado zėri i kėtyre ēamėve. Me kėto argumente kan nisur tubimin e tyre edhe nė kolegjin amerikan Globe Institute- nė Nju Jork, ku mė shumė se 100 vetė kryesishtė ata me origjinė dhe prejardhje ēame nga i gjithė vendi, tė mbledhur, sė bashku veprimtar e aktivistė tė komunitetit kanė pėrkujtuar 27 qershorin e 63 viteve mė parė, kur mbi popullsinė ēame u ushtrua genocidi grek.

63 vjetori i shpėrnguljes ēame

Shoqėria Pėr Tė Drejtat e Njeriut Ēamėria, me bazė nė Boston - SHBA, me dekleratė dhe dega e Shoqatės politiko-atdhetare "Ēamėria" nė Nju Jork, me tubime janė bėrė iniciuese tė pėrkujtimoreve, pėr tė mos harruar genocidin e ushtruar, pėrndjekjen dhe gjakosjen, qė ka pėrjetuar popullsia ēame nė fundqershorin e vitit 1944. "Ēamėt" tash gjithmonė e mė zėshėm po thonė fjalėn e tyre se “rruga e Shqipėrisė pėr Europė kalon nga Shqipėria, por asaj i duhet shtuar edhe se rruga e Greqisė pėr dinjitet kombėtar, pėr tė drejta ligjore dhe njerėzore nė Europėn e Bashkuar, kalon edhe nga Shqipėria e Ēamėria, nga njohja dhe zgjidhja e problemit tė trashėguar ēam."

63 vjetori i shpėrnguljes ēame

Sakaq, sipas dekleratės sė Shoqėrisė Pėr Tė Drejtat e Njeriut Ēamėria, me bazė nė Boston -SHBA, dhe fjalėmbajtėsve nė tubiminet e Nju Jorkut, e tė Filadelfias, ėshtė kėrkuar kthimin nė shtetin grek si shtetas grekė me kombėsi shqiptare, pa ndryshim kufijsh nė pronat e braktisura 63 vjet mė parė, nė respektim tė plotė tė shtetit, ligjit dhe shoqėrisė greke. Ndėrkohė, qė ėshtė shprehur besimi se kjo do tė ndodhė si rrjedhojė e mendimit tė ri tė politikės dhe bashkėjetesės europiane. Nė kėto tubime ashtu si dhe nė Shqipėri ka vetėm njė mesazh, "Pėr tė kujtuar bashkėsinė ndėrkombtare, se ēėshtja ēame mbetet njė plagė e hapur dhe zgjidhja e saj do t'i shėrbejė forcimit tė demokracisė nė rajon, marrėdhėnieve tė miqėsisė midis Shqipėrisė dhe Greqisė". Nė tubmin nė kolegjin amerikan Globe Institute disa krijues e pėrshėndetėn takimin, duke sjellė frymėzime poetike nga drama e Ēamėrisė, ndėrsa njė student-nga djalmeria ēame, 16 vjeēari Skerdilajd Brahimaj u tha se shfaqi njė vidio klip tė pėrgatitur enkas me kėngė, valle ēame si edhe me njė rikujtesė tė historianit atdhetar z. Sherif Delvina, pėr Ēamėrinė.

63 vjetori i shpėrnguljes ēame

Deklerata e Shoqėrisė Pėr Tė Drejtat e Njeriut "Ēamėria", me bazė nė Boston, SHBA.

Nė njė kumtesė pėrkujtimore, lėshuar me rastin e 27 qershorit 1944 - 63 vjetorit tė pėrkujtimit tė genocidit grek kundėr popullsisė shqiptare tė Ēamėrisė, Shoqėria Pėr Tė Drejtat e Njeriut Ēamėria, me bazė nė Boston -SHBA, presidenti i saj Ahmet Giaffo, thotė se: "Nė kujtim tė viktimave tė genocidit minoritetit Ēamėria / Thesprotia, mė 27 Qershor 1944, Shoqėria Pėr Tė Drejtat e Njeriut "Ēamėria", bėn thirrje edhe njė herė tek Qeveria greke e Karamanlisit, tė punojė qė tė njohė dhe tė mbrojė tė drejtat e popullsisė Ēame, e cila, forcėrisht dhe me dhunė qe pėrzėnė nga shtėpitė e tyre, nga fashistėt grekė dhe bandat e Napolon Zervas.

63 vjetori i shpėrnguljes ēame

Kthimi nė shtėpitė e tyre tė refugjatėve Ēamė, tė cilėt jetojnė jashtė Greqisė, do tė jetė njė akt i rėndėsishėm human, i cili, nderon edhe vetė Greqinė, edhe popullin grek, me tradita tė qėmotėshme demokratike. Ndėr tė tjera thuhet se: "Minoreteti Ēamė i Greqisė, ėshtė mė i harruari dhe mė i neglizhuari nė Europė. Europa e Bashkuar, e Shekullit tė 21-tė, nuk duhet tė tolerojė mė kėtė fakt, tė njėrit prej grupeve etnike mė tė vjetra nė kėtė kontinet, tė vazhdojė tė diskrimonohet dhe t'i mohoen tė drejtat e tyre tė cilat janė tė drejta fondamentale tė njeriut, janė bėrthama e indetitetit Europian dhe vlerat e saja demokratike.

63 vjetori i shpėrnguljes ēame

Shoqėria Pėr Tė Drejtat e Njeriut Ēamėria, me bazė nė Boston -SHBA, i bėnė thirrje me kėtė rastė Komisionit Europian dhe tė gjitha strukturave tė tjera tė Bashkimit Europian , Kėshillit tė Europės, Organizatės pėr Bashkėpunim e Sigurinė nė Europė, tė pėrfshijė sa mė shpejtė qė tė jetė e mundur nė axhendėn e saj, njė solucion rreth kėsaj ēėshtje tė drejtė dhe tė shpejtė pėr t'u zgjidhur, pėr tė drejtat e minoritetit Ēamė tė Greqisė. Kjo shoqėri nė fund thekson; se u bėjmė apel edhe tė gjitha institucioneve fetare shqiptaro-amerikane, pa pėrjashtuar kėtu edhe tė gjitha sektet, tė pėrkujtojnė 27 Qershorin 1944 - 63 vjetorin e genocidit grek kundėr popullsisė shqiptare tė Ēamėrisė, me njė lutje tė pėrbashkėt fetare pėr viktimat, me shpresė se edhe Bota nė tė ardhmen nuk do tė shohė mė spatrime tė tilla etnike.

27 Qershorin 1944 - 63 vjetorin e genocidit grek kundėr popullsisė shqiptare tė Ēamėrisė, u pėrkujtua nė Nju Jork dhe Filadelfia.

Nė njė aktivitet tė pėrvitėshėm Ēamėt, nė Nju Jork e Filadelfia, kanė pėrkujtuar 27 Qershorin 1944 - 63 vjetorin e genocidit grek kundėr popullsisė shqiptare tė Ēamėrisė. Vitet ikin, thonė ēamtė e Amerikės, shumė njerėz qė kanė qenė dėshmitarė okularė tė vrasjeve e masakrave tė tmershme tė shovinistave greke, nderojnė jetėn, por nė asnjė mėnyrė nuk mund tė mos kujtohen ato viktima tė pafajshme kryesisht pleq, fėmijė e gra qė u vranė vetėm se ishin shqiptarė nė tokat e tyre mijėra vjeēare.

Pikėrishtė, kėtu nė qendėr tė New Yorkut, nė njė sallė tė kolegjit amerikan, Globe Institut u mblodhėn mė 23 Qershor afro 100 shqiptarė, pedagogė, studentė dhe verprimtarė shqiptarė nga troje tė ndryshme si Gani Perolli, Albana Melyshi, Ali Bedalli etj. Ata u mboldhėn pėr tė pėrkujtuar dhe njėkohėsisht pėr tė kėrkuar nga Qeveria greke dhe ajo shqiptare, pėr t'i dhėnė zgjidhjen e duhur kėtij problemi aqė human- dėnimin e masakruesave si edhe ridhėnien e shtetėsisė dhe tė pasurive tė mbi 200.000 shqiptarėve ēamė kryesisht nė Shqipėri, por edhe kėtu nė SHBA.

Mbas fjales sė hapjes nga veprimtari ēam z. Cenko Brahimaj, njė referat pėrmbledhės paraqiti z. Sali Bollati kryetari i degės sė Shoqatės Ēamėria nė Nju Jork.

Sipas burimve nga ky tubim pėrkujtimorė, thuhet se Ēamėria, ėshtė njė krahinė shqiptare qė nga lashtėsia, atje ėshtė folur dhe flitet gjuha e pastėr shqipe, qė dhe i madhi Naim me tė drejtė e ka quajtur “Gjuhė Perendie”. Emertimet e toponimet vendeve tė kėsaj krahine, janė thjeshtė shqip..Fshatra me emėrin Ledhes - vendlidja e Pirros, Lopės, Dushkaras, Vreshtez, Shendjele, Sul, Margelliē e shumė tė tjera janė thjeshtė shqip. Atje kanė banuar nė shekuj pranė njėri-tjetrit shqiptarė me besim orthodoks dhe muslimane. Njė historian i njohur grek S. Muselimi shkruan se nė 1979, peshkopi i Ēamėrisė detyrohet tė pėrkthejė nė gjuhėn shqipe, pjesė tė Dhjatės sė Re sepse besimtarėt ortodoks nuk kuptonin meshėn nė greqisht. Po kėshtu shkruhet se nė rregjistrimet zyrtare tė 1910 - Ēamėria banohej nga afro 90.000 banorė 90% e tė cilėve ishin shqiptarė dhe se nė tė gjithė Ēamėrinė nė kėtė kohė flitej Shqip Por, aneksimi i kėsaj krahine shqiptare nga Greqia mė 1912 - ka ndjekur si qėllim bizantin spastrimin e kėsaj krahine nga shqiptarėt pėr t'i krijuar asaj pretendimet shoviniste mesjetare bizantine pėr tė aneksuar edhe Shqipėrinė e Jugut.

Dhe mė 27 Qershor 1944- kėto pretendime filluan me vrasjet barbare, tė mė se 2900 njerėzve tė pafajshėm. Mbas kėtyre vrasjeve dhe torturave ēnjerėzore u dėbuan me dhunė mbi 30.00 shqiptarė nga shtėpijat e tyre nė trojet etnike. Njė gjė duhet patur parasysh se e gjithė kjo u bė pėr tė hapur shkolla greke nė Korēė e Himarė, pėr tė ēvarrosur fėmijėt dhe gra e pleq nė Pėrmet e Kėlcyrė, duke dalė me pretendime absurde tė ashtuquajturit grek (megjithese nė alfabetin grek nuk ka gėrmė “B”) tė Bollanos. Pra, tė drejtat e pa mohueshme tė shqiptarėve tė Ēamėrisė bien nė kundėrshtim tė Janullatosit qė nė fakt nuk pėrfaqeson nė asnjė mėnyrė ortodoksinė shqiptare, por si njė djall i vėrtetė obskurantizmin bizantin shovinisto grek. Nė kėtė tubim pas fjalės sė z. Bollati, njė student-djalmeria ēame, 16 vjeēari Skerdilajd Brahimaj shfaqi njė vidio klip tė pėrgatitur enkas me kėngė, valle ēame si edhe me njė rikujtesė tė historianit atdhetar z. Sherif Delvina, pėr Ēamėrinė. Ndėrkaq, nė njė takim tė mbajtur po me 24 qershor nė Filadelfia, bashkė me pėrkujtimin tė 27 Qershorit 1944 - 63 vjetorin e genocidit grek kundėr popullsisė shqiptare tė Ēamėrisė, ēamėrisė martire u pormovua edhe libri i shkrimtarit atdhetar z. Agim Shehu.

Keto jane fotografite e perkujtimit tė Tragjedise ēame, me 23 Qershor ne sallen e Globe Institute. Z. Sali Bollati dergoj nje shkrim mbi kete eveniment.

Shkoder.net... - Fjala e Lirė | Tė drejtat e rezervuara