ISHTE AI GJAK I FLAKTË SHQIPTARI QË I USHQENTE ME ENTUZIAZËM TË PARËT TANË

-- nga Baki Ymeri, (Bukuresht)

(Fjala e Asdrenit me rastin e varrimit të Arhimandrit Harallamb Çalamani në Bukuresht[1])

Shqiptarët, si brenda edhe jashtë, s’kanë kohë të mentohen për gjëra të larta, të cilat i lartësojnë si ata vetë, si edhe atdheun që i lindi. Këta të sotmit nuku u ngjasin aspak atyreve burrave të brezit të shkuar, që me veprat e tyre patriotike, shkëlqyen si ylli i motshëm në mes të errësirës. Sot Shqipëtarët hahen e grihen në mes të tyre për punë interesi, smërira personale, duke ia vënë kazmën themeleve të shtetit tonë të ri. Shqiptarët s’kanë kohë t’i peshojnë mundimet e çdo idealisti, e t’u japin meritën e duhur.

Themi i lumtur se me veprat e tua dëfteve me mjaftësi se munde të bësh gjë. Fatzi se siç duket faqëza, arrijte në gjendjen aq sa kurrkush më s’ta vinte fillin, provë se vdiqe në një shtrat të një spitali, siç vdesin të gjithë ata që lënëveten e tyre më poshtë se interesi, dhe shërbyen një ideal të naltë, që s’munt ta bëjë çdo njeri. Të mbaj mënt kur ardhe, dhe me gjithë që nuk ishe pregaditur për një lëvizje kisshtare kombëtare, vullneti yt e dëfteu se me tërë fuqinë që pate, fillove punën dhe e mbarove me gjithë pengimet që të delnin në të djathtë e në të mëngjër asokohe, dhe sot prapë aty tu dha ta mbarosh jetën tënde të turbullt.

Thom të turbullt se shqipëtarët nuk janë akoma të zotërit t’i çmojnë njerëzit e tyre që rentnë dhe u tretnë për një ideal të lartë saqë këtu kishe edhe fuqi të lëkundesh na sgjonje me fjalimet e tua vërejtjen që të punojmë, por posa fuqia më s’të ndihmoi, u hoqe dhe vajte në Shqipëri, duke pandehur se do të gjesh prehjen që të duhej në pleqëri, por mjerisht as atje tek djepi yt, nuk e gjete atë prehje. Shqipëtarët e Shqipërisë, si dhe ata të jashtmit, s’kanë kohë të peshojnë mundimet e bëra të çdo idealisti, e t’i japin meritën e duhur.

Shqipëtarët, si brenda edhe jashtë, s’kanë kohë të mentohen për gjëra të larta, të cilat i lartësojnë si ata vetë, si edhe atdheun që i lindi. Këta të sotmit nuku u ngjasin aspak atyreve burrave të brezit të shkuar, që me veprat e tyre patriotike, shkëlqyen si ylli i motshëm në mes të errësirës. Sot Shqipëtarët hahen e grihen në mes të tyre për punë interesi, smërira personale, duke ia vënë kazmën themelve të shtetit tonë të ri. Shqipëtarët sot më s’janë ata burra kryelartë që nderonin çdo karakter të mirë, dhe nderoheshin prej çdo njeriu që dinte t’u peshojë sjelljet. Sot Shqipëtarët, po e përsëris, kanë rënë në një tra të lik: më s’u valon ay gjak i flaktë dhe enthusiazmë që na ushqyen të parët t’anë. Ata sot i përunjen çdo dhelpre e cila para syve i përkëdhel, por mprapa u jep mynxat dhe i bën të lozin valle si ariu që është i lidhur me zinxhira në gojë.

Në varrin e hapur sot të Arqimandrid Çalamanit, le të derdhim një lot që prej këtij loti të heqim shpresën se Shqipëtarët që sot e tutje do të përpiqen që të dalin të zotërit t’u bëjnë ballë të metave të tyre, që me një mendim të njëshmë, të mundin ta ngjeshin ndjenjën patriotike në shkallën e ditëve të sotshme, dyke marrë nënë sy pësimet si mësime për të arthme. Harallamb Çalamani prehu të drejtit, dhe fryma jote le të jetë shembëll për ne që të vazhdojmë përpara veprën e filluar. I përjetshmë qoftë kujtimi yt! Bukuresht, 11 janar 1936. Shënim yni: Harallamb Çalamani ishte prifti i parë i Komunitetit Ortodoks Shqiptar të Bukureshtit. Shërbeu në kishën e Shën Kollit (Më një Gitë), deri në ditën e fundit të jetës së tij. Nga Shqipëria e Re dhe arkivi i Dhimitër K. Rëmbeci (1892-1982), zgjodhi për shtypin shqiptar: Baki Ymeri)

---------------------------------
[1] Prifti i parë i Komunitetit Ortodoks Shqiptar të Bukureshtit. Shërbeu në Kishën e Shën Kollit ( Më një ditë ), deri në ditën e fundit të jetës së tij.